De internetmix van nieuws, service en amusement

Enkele jaren geleden schreef ik hier dat je een lange adem en diepe zakken nodig zou hebben om als aanbieder van informatie op het internet te overleven. Het lijkt allemaal bevestigd te worden en we weten niet meteen of we verheugd moeten zijn om zon vaststelling.Planet Internet is de zoveelste in de rij van de grote informatieleveranciers in het internet die gas moeten terugnemen. Ongeveer één personeelslid op drie wordt bedankt. De moeder van Planet Internet, de Nederlandse telefoonmaatschappij KPN, wil zich terugplooien op haar kernactiviteit: telefonie verkopen. Dat komt hard aan, omdat Planet Internet de eerste internetprovider was die het leveren van toegang tot het netwerk zeer consequent combineert met eigen redactionele, journalistieke inhoud. Planet is een nieuwssite, een informatiesite en een entertainmentsite en heeft dat met eigen inspanningen, journalistiek personeel en een eigenzinnige visie uitgebouwd. De andere portaalsites, zoals AdValvas, MSN, Skynet, Telenet en anderen - vaak ook gelieerd aan telefoonoperatoren -, hebben inzake inhoud meestal geen andere houding dan kopen wat al bestaat, verbindingen leggen naar inhoud die trafiek kan opleveren, maar vooral niet te veel visie op hoe nieuwsmedia en journalistiek werken. Bij Planet is dat anders, en ook daarom komt het hard aan. Het lijkt ineens weer minder evident om informatiesites in leven te houden. Als zon grote operator het niet kan, met zijn marketingkracht en naambekendheid, wie dan wel? Als het met zo'n visie en inzet niet lukt, waarmee dan wel?We zijn intussen, volgens onze tellingen van eind maart, met 2,65 miljoen actieve internetgebruikers. Naar Belgische normen wordt dat een grote markt die kan worden bewerkt. Maar naar internationale normen blijven wij klein, en daar kunnen we niet meteen iets aan veranderen. De investeringen om een nieuwsdienst uit te bouwen, zijn ongeveer dezelfde in een grote of kleine markt. Een krant lanceren, een tv-station opzetten, een internetnieuwsdienst: het is allemaal niet zo verschillend of je voor één dan wel honderd miljoen man kan werken. De vaste kosten zijn behoorlijk hoog en die moeten we in een kleine markt dus op een klein publiek kunnen afschrijven. Het internetpubliek mag dan nu al een volwassen omvang beginnen krijgen, een bedrijf als Planet Internet had vijf jaar geleden net als de meeste hogere groeiverwachtingen en dus een snellere return. Bovendien leek het vast te staan dat de reclamewereld zijn budgetten over het nieuwe medium zou storten in de wedren om interactief en persoonlijk contact te kunnen hebben met de doelgroep. Het is allemaal wat anders uitgedraaid en dus blijven de verliezen zich opstapelen.Uiteraard is deze verliessituatie bij de internetproviders potentieel een uitgelezen kans voor de klassieke uitgevers om de informatievoorziening weer in hun traditionele activiteit in te passen. Zij hebben vijf jaar met de schrik gezeten dat de grote telecombedrijven en andere kapitaalbezitters de traditionele media opzij zouden duwen. Het einde van de trage, gedrukte media werd voorspeld. Zon vaart heeft het niet gelopen en de traditionele media staan eigenlijk met meer moreel gezag dan ooit aan de knoppen van de informatievoorziening. Alleen, ze weten zelf ook niet goed hoe met het internet om te gaan. Hoe algemener het nieuws en het publiek, hoe moeilijker ze het er mee hebben. Internetgebruikers zijn eigenlijk niet constant op zoek naar nieuws op het net, daarvoor hebben ze ook radio, televisie en kranten. Ze zijn veel gevoeliger voor evenementen. Bij grote gebeurtenissen als de Olympische Spelen of 11 september struinen ze massaal het net af, op zoek naar wat de andere media niet of te traag geven. Bovendien zijn ze veel gevoeliger voor entertainment. Kranten kunnen die op het net moeilijk invullen, omdat dat niet bij hun kernrol past. Televisiestations, die wel meer amusement in het net zouden kunnen brengen, zijn dan weer niet geïnteresseerd, omdat de opbrengst in reclametermen op het net slechts een fractie bedraagt van die op het huiskamerscherm. En verder zijn de gebruikers grote adepten van heel specifieke kleine interessegebieden, die de grote media ook weer niet kunnen bedienen en waarvoor kleine groepen, vaak vrijwilligers, informatie leveren.Als Planet Internet het niet meer kan, wie gaat ons dan die mix van nieuws, service, informatie en amusement op het net brengen? Anderen zullen opstaan, maar het zal nog wat duren. De inkomstenkant is immers zeer onzeker. Als het internetpubliek niet voor die informatie wil betalen en de reclamewereld heeft nog voor een tijdje geen animo, dan kijken ook mensen met goede ideeën even de andere kant uit.En misschien hoeft het allemaal niet zo per se. Misschien doet de internetgebruiker wel nog meer wat hij en zij al gewoon is: zijn eigen weg zoeken naar precies die dingen die hem interesseren, die hij nuttig vindt. Het net is er immers op gemaakt dat niet alles uit één bron moet komen. Met een muisklik spring je van je ene eigen interesse naar de andere.De auteur is bereikbaar via e-mail: toon@grid.be