Pim FortuynBas Kurstjens

De populistische Nederlandse politicus Pim Fortuyn is maandagavond in Hilversum doodgeschoten.Een schokgolf gaat door Nederland. Het land waar ministers en zelfs de premier van hun ministerie naar het parlement fietsen, keek meewarig naar de Verenigde Staten of Zuid-Europese landen waar politici de voorbije decennia het slachtoffer werden van aanslagen.Met de dood van Fortuyn is ook zijn partij, de Lijst Pim Fortuyn (LPF), onthoofd. Fortuyn was niet alleen naamgever van de partij, maar ook het onmiskenbare boegbeeld. De andere kandidaten op zijn lijst zijn voor de meeste Nederlandse kiezers grote onbekenden. Fortuyn zelf schermde altijd met zijn vier medisch specialisten bovenaan op zijn lijst, en verder werd de kieslijst opgevuld met een potpourri van opportunistische electorale gelukzoekers zoals een omstreden ex-europarlementslid en de voormalige hoofdredacteur van het behoudende opinieweekblad Elsevier. Afgezien van de bewondering voor Pim Fortuyn vertoonde de lijst amper samenhang en gemeenschappelijke denkbeelden. De Lijst Pim Fortuyn zonder lijsttrekker is daarom de facto onbestaand.De parlementsverkiezingen in Nederland, volgende week woensdag, gaan gewoon door. Uitstel is om praktische en staatsrechtelijke redenen niet aan de orde. De twee toonaangevende opiniepeilingen in Nederland gaven de LPF afgelopen zaterdag nog 20 tot 26 zetels in het Nederlandse parlement dat 150 zitjes telt. De vraag is op wie de verweesde Fortuyn-stemmers op 15 mei stemmen. Cynisch genoeg blijft Fortuyn op 15 mei verkiesbaar omdat de kieslijsten niet meer veranderd kunnen worden.Zonder Pim Fortuyn mist de partij echter alle aantrekkingskracht voor de kiezer. Het waren Fortuyns charisma en debattalent die de kiezers aanzogen. Zonder lijsttrekker is de partij stuurloos. Dat bleek al toen Fortuyn enkele maanden geleden uit de nieuwe partij Leefbaar Nederland werd gezet. Met Fortuyn als lijsttrekker kon Leefbaar Nederland rekenen op tientallen zetels. Na het vertrek van Fortuyn leidt de partij een kwijnend bestaan en kan ze volgens de opiniepeilers nog maar rekenen op twee of drie zetels. Fortuyns eigen lijst schoot uit het niets omhoog.Veel Fortuyn-kiezers waren bij eerdere verkiezingen thuisgebleven, maar gaven nu aan wel gebruik te zullen maken van hun democratische recht. Nu Fortuyn vermoord is, wenden deze kiezers zich mogelijk weer af van de politiek en zien ze af van een stembusgang. Dat speelt de traditionele partijen in de kaart. Het is al evenmin ondenkbaar dat de Lijst Pim Fortuyn net kan rekenen op sympathiestemmen en nog meer zetels krijgt dan wat de opiniepeilingen nu al voorspiegelen. De schaduw van Fortuyn zal nog lang over de Nederlandse politiek hangen.