Innoveren of verdrinken, dat lijkt vandaag de situatie. En hoe doet België het? Innovatie is geen zorgenkind, maar het moet wel een troetelkind zijn en blijven, vindt Rik Vanpeteghem, CEO Deloitte Belgium en lid van de jury voor de essenscia Innovation Award.
‘België vormt een open economie in het centrum van Europa. Maar onze bedrijven moeten opboksen tegen landen als India, waar een geschoolde werknemer 15 euro per uur kost - bij ons is dat 41 euro. Wij zijn genoodzaakt om ons continu heruit te vinden om de productiviteit nog op te drijven en relevant te blijven in de wereldwijde economie. Die stevent af op het zogenaamde tweede machinetijdperk, met een digitalisering die alsmaar versnelt.’ Rik Vanpeteghem, managing partner en CEO van Deloitte Belgium, benadrukt het belang van innovatie voor ons land.
Doorbreken of breken
De door technologie gedreven veranderingen die versneld op ons afkomen, zijn fundamenteel. Zo zullen onze business modellen in vraag gesteld worden en eventueel afgebroken worden. Het is ‘to disrupt or to be disrupted’. We kunnen niet snel en grondig genoeg innoveren. Tel daar nog maatschappelijke uitdagingen bij, zoals de mobiliteit en de vergrijzing. Dan moet je wel buiten de lijnen denken om duurzame oplossingen uit te kienen.’
Vanpeteghem heeft ook goed nieuws. ‘Belgische bedrijven en instellingen innoveren behoorlijk. We bouwden zelfs een innovatievoorsprong uit, ook met onze universiteiten, die met hun fundamenteel onderzoek de ontwikkelingen vooruit stuwen. De overheid nam goede fiscale maatregelen, zoals de octrooiaftrek. Dat gaf een boost aan de innovatie in België. Ons land is ook een goede testmarkt, open en matuur, niet chauvinistisch.’ Recente rapporten en onderzoeken bevestigden dat België bijzonder rijk is aan innovatief ondernemerschap, onder meer dankzij een bijzondere inbreng van kmo’s in de maakindustrie, die ook goed samenwerken.
Risicokapitaal en opschaling
‘Maar we mogen niet zelfgenoegzaam worden. Er is ruimte voor verbetering’, vindt Rik Vanpeteghem. ‘Belgische bedrijven slagen soms niet genoeg in het vermarkten van hun innovatie, schaalvergroting én internationalisering. Deloitte richtte innovatiecentra op in Leuven en Louvain-la-Neuve om met een boosterprogramma jonge bedrijven te helpen opschalen. België kent ook nog een tekort aan risicokapitaal. De overheden doen hun best om dat aan te moedigen. In 2007 kwam in Europa 14 procent van het risicokapitaal van de overheid, in 2013 was dat 40 procent.’
Wat de bedrijfstakken bij essenscia betreft, valt het Rik Vanpeteghem op hoe solide de kennis en het onderzoeksnetwerk in ons land is uitgebouwd. ‘Zo zorgen zij voor verankering van een aantal grote bedrijven. Dat is zeldzaam tot zelfs uniek.’ Hij werkt dan ook graag mee aan de essenscia Innovation Award, als jurylid en als sponsor. ‘Deze innovatieaward heeft een aparte dimensie. Hij schenkt veel aandacht aan een reële impact op de economie en aan goede bescherming van de intellectuele eigendom. Dat zijn de belangrijkste hefbomen.’
Deloitte Belgium helpt via de essenscia Innovatiekring (lees het artikel met François Cornélis) ook jonge starters met gratis consultancy. ‘Wij kunnen met onze methodologie steun bieden. En we spitsen zelf ook altijd onze oren in zo’n innovatieplatform.’