Veel opkomende landen hebben een knappe groei achter de rug met dank aan de hoge grondstofprijzen. Diezelfde landen krijgen het nu hard te verduren. Opkomende landen die grondstoffen invoeren, hebben dan weer baat bij de gedaalde prijzen.
‘Veel landen hebben de voorbije jaren flink geprofiteerd van de Chinese groei, de stijging van de grondstofprijzen en een vlotte toegang tot de internationale kapitaalmarkt’, zegt Pascaline della Faille, coördinator van de landenanalyses en sectorale risicoanalyses. ‘Nu dat veel minder is, moeten zij een andere groeimotor vinden.’
Een prijsindex van 22 grondstoffen, waaronder metalen, energiebronnen en granen, bijgehouden door het nieuwsagentschap Bloomberg, zakte in juni naar het laagste peil in dertien jaar. IJzererts noteert bijvoorbeeld twee derde lager dan zijn piek in 2011. De prijs van een vat Brent-olie is van meer dan 110 dollar in juni 2014 teruggevallen tot minder dan de helft vandaag.
Door de forse val van de prijzen van ruwe grondstoffen zijn verschillende landen in nauwe schoentjes beland. ‘Veel olie-exporterende landen zijn van een overschot op de lopende rekening naar een tekort gegaan en dat maakt hen bijzonder kwetsbaar voor een verandering in het vertrouwen van buitenlandse beleggers’, merkt Pascaline della Faille op.
Onder meer door de forse daling van de olieprijs en door de internationale sancties is de roebel sterk in waarde gedaald. Dat heeft gevolgen voor Belgische bedrijven die exporteren naar Rusland.
Bij een aantal landen snijdt de prijsval van ruwe grondstoffen extra diep, omdat hun economie niet voldoende gediversifieerd is om die vraaguitval op te vangen. Azië-specialist Raphaël Cecchi geeft het voorbeeld van Indonesië. ‘Dat land is een grote exporteur van natuurlijke grondstoffen zoals olie, gas, steenkool en palmolie. De forse daling van die prijzen heeft een grote impact op de economie, de overheidsinkomsten en het saldo van de betalingsbalans. Dat verklaart ook waarom wij de rating voor het politieke risico in Indonesië dit jaar hebben verhoogd. Hetzelfde geldt voor Mongolië, dat in eenzelfde schuitje zit.’
Een ander voorbeeld is Rusland. ‘Dat land is zeer afhankelijk van de export van olie’, vervolgt Pascaline della Faille. ‘Onder meer door de forse daling van de olieprijs en door de internationale sancties is de roebel sterk in waarde gedaald. Dat heeft gevolgen voor Belgische bedrijven die exporteren naar Rusland. Het risico op wanbetaling is namelijk niet alleen toegenomen omwille van de forse depreciatie van de roebel, wat vooral een impact heeft op debiteuren met schulden in vreemde valuta, maar ook door de veel beperktere en duurdere toegang tot kredieten en de zwakkere economische activiteit.’
Zwarte goud
Op zich is de daling van de olieprijs niet voor alle opkomende landen een rem op de economische groei. Zo zijn in Azië veel van die economieën netto-importeurs van het zwarte goud. De prijsdaling verlaagt dus de productiekosten van energie-intensieve bedrijven en ondersteunt ook de private consumptie.
Ook voor de overheden van die landen is de daling van de olieprijzen goed nieuws, legt Azië-specialist Raphaël Cecchi uit. ‘Zij profiteren van de gelegenheid om de dure brandstofsubsidies te verlagen of zelfs af te schaffen, zonder dat dit leidt tot volksoproer.’
Door de lagere subsidies komt er ook meer ruimte vrij om te investeren. Zeker als dat geld naar infrastructuur gaat, kan er een belangrijke motor voor toekomstige groei ontstaan. Zo is in India bijvoorbeeld slechts 2 procent van de wegen een snelweg, en heeft amper 12 procent van de bevolking toegang tot stromend water.
Keynotes van topsprekers!
- Pascal Lamy, voormalig Directeur-Generaal van de Wereldhandelsorganisatie (WTO)
- Jonathan Holslag, professor aan de VUB en Azië-expert
- Aziz Mebarek, stichter-partner AfricInvest
Deze internationaal gerenommeerde sprekers delen hun visie op 'the new world of trade', de gevolgen voor de internationale handel en de impact daarvan op uw organisatie.
Lezers van De Tijd krijgen de unieke kans om deze conferentie bij te wonen. Stel u vandaag nog kandidaat. De geselecteerde lezers ontvangen een persoonlijke uitnodiging en bevestiging.