Loekasjenko: 'Westen gebruikt vliegtuigincident om mij te ondermijnen'

De Wit-Russische president Aleksandr Loekasjenko heeft woensdag voor het eerst gereageerd op de gedwongen landing van een Europese vlucht in de Wit-Russische hoofdstad Minsk. Daarbij werden de kritische journalist Roman Protasevitsj en zijn vriendin Sofia Sapega uit het vliegtuig geplukt en naar de gevangenis overgebracht.

De Europese leiders reageerden fel op wat zij een 'onaanvaardbaar' en 'ongezien' incident noemden. Behalve de maatregel dat Europese luchtvaartmaatschappijen het Wit-Russische luchtruim voorlopig moeten mijden, schudde de Europese Unie een reeks gerichte sancties tegen Wit-Russische oligarchen en staatsbedrijven uit haar mouw. Die raken de president in zijn portefeuille en isoleren hem nog meer.

In een toespraak hekelde 'de laatste Europese dictator' die sancties, net als de veroordelingen van onder meer de Verenigde Naties en de NAVO. 'Zoals voorspeld hebben kwaadwilligen in binnen- en buitenland hun methodes veranderd om onze staat aan te vallen. Ze hebben talloze rode lijnen overschreden, net als de grenzen van het menselijk begrip en de moraal', stelt Loekasjenko, die midden vorig jaar de verkiezingen frauduleus naar zijn hand zou hebben gezet.

Loekasjenko beweerde dat er met Protasevitsj een 'terrorist' aan boord van het vliegtuig was. Dat hij een gewapend gevechtsvliegtuig zou hebben gestuurd om het Ryanair-toestel aan de grond te zetten, noemde Loekasjenko 'een absolute leugen'. Het hele incident is 'een geplande provocatie' en 'een onderdeel van een hybride oorlog tegen zijn land', vervolgde de president. Hij neemt zich voor met harde hand te reageren op sancties of veroordelingen van andere landen.

Nieuwe protesten

De jonge opposant van Loekasjenko zit intussen nog altijd in de gevangenis in Minsk. Maandagavond zei hij in een volgens medestanders gedwongen videoboodschap dat hij 'is overgegaan tot bekentenissen over het organiseren van rellen'. Volgens Loekasjenko had de twintiger plannen voor een 'bloedige opstand'. De naar Litouwen uitgeweken oppositieleidster Svetlana Tichanovskaja kondigde al aan dat er op korte termijn nieuwe protesten komen.

Rusland ging na de toespraak pal achter zijn militaire bondgenoot staan en noemt de uitleg van Loekasjenko geloofwaardig. 'Het Kremlin ziet geen reden om de verklaringen van het Wit-Russische leiderschap niet te geloven', reageerde woordvoerder Dmitry Peskov.