Omkopingszaak brengt Griekse presidentiële sirtaki op snelheid

Het Griekse parlement was vrijdag de hele dag in de ban van een vermeende omkopingszaak. Het onafhankelijke parlementslid Pavlos Haikalis van de 'Onafhankelijke Grieken' beweerde vrijdagochtend dat hem door een tussenpersoon ongeveer 700.000 euro cash was beloofd in ruil voor zijn steun op de presidentskandidaat Stavros Dimas. Haikalis kreeg ook nog andere voordelen aangeboden, zoals het afbetalen van zijn hypotheek. Dat alles bracht het pakket op 2 à 3 miljoen euro. 

Het voorval toont aan hoe zeer Griekenland in de ban is van de presidentsverkiezingen. In Griekenland moet het parlement de nieuwe president verkiezen. Woensdag was er de eerste ronde, waarin premier Antonis Samaras steun probeerde te zoeken voor Stavros Dimas, de presidentskandidaat die de regering steunt. Er is geen tegenkandidaat. Dimas kreeg 160 van de 300 parlementsleden achter zich, maar dat is niet genoeg. Voor de verkiezing van president is er een tweederde meerderheid nodig: 200 van de 300 zetels. 

Vervroegde verkiezingen

Er volgen nog nieuwe rondes op 23 en 29 december. Vooral van die laatste ronde wordt veel verwacht, want dan zakt de grens van het aantal benodigde zetels van 200 naar 180. Slaagt Samaras er niet in om 180 stemmen te verzamelen, dan zijn de gevolgen verreikend. Het parlement wordt dan ontbonden en er komen vervroegde parlementsverkiezingen. Voor Samaras is dat geen fijn vooruitzicht: zijn partij - Nieuwe Democraten - ligt in de peiling achter op het extreemlinkse Syriza. Syriza haalt 36 procent, Nieuwe Democraten 29. 

Niet alleen het lot van Samaras hangt af van de Griekse presidentsverkiezingen, ook voor de gehele eurozone kan de verkiezing impact hebben. Als Syriza aan de macht komt, is dat met een programma dat zich volop keert tegen het uitgestippelde besparingspad. De Grieken zijn al sinds 2010 bezig met zware hervormingen en besparingen, in ruil voor een kredietlijn van 240 miljard van de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank (ECB) en het Internationaal Monetair Fonds (IMF). 

Dat de Grieken die externe financiering nodig hebben, bleek recent nog. Toen duidelijk werd dat de Griekse premier Samaras de presidentsverkiezingen vervroegde van februari naar december, steeg de langetermijnrente van Griekenland naar 8 à 9 procent. Het laatste noodpakket van Griekenland werd begin december uitgesteld met twee maanden. Als Syriza de eventuele vervroegde verkiezingen wint en de besparingen terugdraait, is het lot van die noodlijn en van Griekenland onzeker. En dat kan gevolgen hebben voor de eurozone. 

Jacht op stemmen

Waarom Samaras dan de verkiezingen vervroegde? Omdat hij wil aantonen dat Griekenland verantwoordelijk genoeg is om voor zichzelf te zorgen. Maar de jacht op de stemmen is dus geopend. Samaras' coalitie heeft 155 zetels in het parlement. Woensdag kreeg Dimas 160 stemmen achter zich. Het zal dus afhangen van kleinere partijen zoals de 'Onafhankelijke Grieken' om Dimas verkozen te krijgen. Woensdag stemden zij nog allen tegen Dimas. 

De uitspraken van Haikalis kunnen evenwel veel kwaad toebrengen aan de jacht op de stemmen. Ieder die zich nu nog verplaatst richting het kamp van de regering, heeft een zweem van omkoping over zich. Sofia Voultepsi, woordvoerder van de regering, was er daarom als de kippen bij om de bewering te ontkrachten. 'Het is duidelijk waarom dit gedaan wordt: om geen president verkozen te kunnen krijgen'.