Onrust in de Krim escaleert

Oekraïense politieke leiders en radicale bewegingen hebben nauwelijks een akkoord gesloten over een interimregering, of interimpremier Arseni Jatseniuk mag al een eerste crisis proberen te bezweren. 

Op de Krim lijkt de toestand immers te escaleren. Dat schiereiland is het laatste bastion van de afgezette president Viktor Janoekovitsj. De meerderheid van de bevolking spreekt er Russisch en is weinig opgezet met de komst van een pro-Europese regering in Kiev. De jongste dagen zijn er spanningen tussen de Russische meerderheid en etnische Tataren, die het nieuwe bewind in Kiev steunen.

Volgens het Russische persbureau Interfax en Reuters hebben gewapende mannen nu het regionale parlement in de hoofdplaats Simferopol bezet en er de Russische vlag gehesen. Intussen zijn ook alle veiligheidstroepen op het Oekraïense schiereiland in alarmtoestand gebracht, zo heeft waarnemend minister van Binnenlandse zaken Arseni Avakov dinsdag bekendgemaakt. De betrokken wijk in Simferopol is helemaal afgezet. De ordetroepen moeten een 'bloedbad onder de burgerbevolking en de evolutie van de situatie in gewapende botsingen vermijden'.

Op zijn Facebookpagina zegt Avakov dat de 'provocateurs onderweg zijn' en doet hij een oproep om het 'hoofd koel te houden'. Premier Anatoli Mogiljov van de autonome Krim-republiek heeft onderhandelingen met de bezetters van de overheidsgebouwen aangekondigd.

In Kiev heerst al langer de vrees voor een afscheuring van de Krim. Het schiereiland was eeuwenlang Russisch. In 1954 schonk de toenmalige Sovjet-leider Nikita Kroestjov - zelf van Oekraïense afkomst - in een destijds symbolische geste het schiereiland van Rusland aan Oekraïne.

Bovendien heeft Rusland zijn strategische Zwarte Zee-vloot op de Krim, in de havenstad Sebastopol. De Russische president rolt alvast de spierballen door troepen in het westen van het land te mobiliseren. Rusland plant grootscheepse militaire oefeningen in buurt van Oekraïne, waarbij ook zijn vloot jachtbommenwerpers en gevechtsvliegtuigen aan de grenzen met Oekraïne betrokken zijn. De bommenwerpers 'vervullen trainingsopdrachten met betrekking tot het neerslaan van mogelijke vijanden', zegt het ministerie. Maar er zou 'geen verband zijn met de toestand in Oekraïne'.

Waarnemend president, premier en legerleider Aleksandr Toertsjinov heeft in het Oekraïense parlement Moskou gewaarschuwd dat elke beweging van manschappen van de Zwarte Zeevloot op de Krim als een 'daad van militaire agressie' tegen Oekraïne zal gelden. Alle militairen moeten blijven op de in de akkoorden voorziene plaatsen. De Verenigde Staten waarschuwden bij monde van John Kerry, minister van Buitenlandse Zaken, Moskou al dat een interventie een 'grote vergissing' zou zijn.