Nederland greep eerder in en kan nu al versoepelen

Een voorstelling meepikken in een theater of de bioscoop, een museum bezoeken, naar een pretpark of de dierentuin gaan, of baantjes trekken in het zwembad: in Nederland kan het vanaf donderdag opnieuw. Aan de versoepelingen zijn wel voorwaarden verbonden: er moet afstand worden gehouden, er zijn regels rond groepsgrootte en het aantal bezoekers, en er moet vooraf gereserveerd worden.

Door die activiteiten weer toe te staan, houdt de Nederlandse regering woord. Begin november had ze immers aangekondigd dat het verbod op die activiteiten slechts twee weken van kracht zou blijven. Met het pakket wilde premier Mark Rutte een extra boost geven aan eerder genomen maatregelen die nu wel nog gelden, zoals de sluiting van de horeca.

Soepeler dan België

Het Nederlandse coronaregime wordt zo soepeler dan het Belgische. Bij ons blijven theaters, bioscopen, musea, pretparken en dierentuinen net zoals de cafés en de restaurants tot minstens 13 december dicht. Ook niet-essentiële winkels blijven tot dan gesloten. Bij onze noorderburen blijven de winkels tijdens de tweede coronagolf gewoon open.

Als verantwoording voor de versoepelingen verwijst de Nederlandse regering naar de coronacijfers. De voorbije week werden er dagelijks tussen de 4.000 en 5.000 coronabesmettingen vastgesteld. Eind oktober waren dat er dagelijks meer dan 10.000. Het aantal patiënten op de intensieve zorg stagneert, waardoor de vrees voor overbelaste ziekenhuizen is verdwenen.

De situatie lijkt in Nederland zo beter onder controle dan in ons land. De voorbije zeven dagen werden hier dagelijks gemiddeld 4.805 coronabesmettingen vastgesteld. Daarmee zit ons land in de buurt van het Nederlandse cijfer, maar dat land telt wel anderhalve keer meer inwoners. Per 100.000 inwoners telden onze noorderburen in de voorbije 14 dagen 469 positieve coronagevallen, wij 658.

Meer positieve tests

Qua teststrategie zijn er weinig verschillen: in grote lijnen komt het erop neer dat alleen personen met symptomen een wisser in de neus krijgen. Boven de Moerdijk wordt er wel minder getest dan bij ons, maar er testen minder mensen positief. Dat wijst erop dat het lagere aantal tests geen verklaring biedt voor het lagere aantal vastgestelde Nederlandse besmettingen. Het is eerder een aanwijzing dat het virus er minder circuleert.

Met ongeveer 600 patiënten op de intensieve zorg worden de Nederlandse ziekenhuizen ook minder belast dan de Belgische, waar nog altijd meer dan 1.350 patiënten intensieve zorg nodig hebben. Nederland is wel strenger in het toelaten van patiënten op die dienst. Als duidelijk is dat de overlevingskansen van een patiënt minimaal zijn, beginnen ze er niet meer aan.

Eerder ingegrepen

Toch is een strenger opnamebeleid niet de belangrijkste reden waarom Nederland nu al aan voorzichtige versoepelingen kan denken. Belangrijker is dat de regering-Rutte vroeger ingreep. Op 14 oktober, toen Nederland meer dan 7.000 besmettingen per dag telde, ging de horeca dicht en werd de bevolking gevraagd om contacten tot een minimum te beperken. In België gingen gelijkaardige maatregelen in op 19 oktober. Op die dag telde ons land meer dan 15.000 besmettingen.

Opnieuw biedt de teststrategie geen verklaring voor het grote verschil. In Nederland testte op 14 oktober 13,8 procent van de geteste personen positief op corona, in België bleek op 19 oktober 20 procent positief. Onze overheid liet de pandemie dus veel meer oprukken.

Ietwat sinister gesteld, konden onze politici het zich ook permitteren om langer te wachten. Nederland telt in normale tijden 1.150 bedden op de intensieve zorg, in België zijn dat er 2.000. Onze zorg kan dus een grotere toestroom van patiënten aan, waardoor het voor politici verleidelijk kan zijn om te talmen.

Hoger Belgisch sterftecijfer

Meer besmettingen en meer ziekenhuisopnames leiden echter tot extra overlijdens, want sommige patiënten zijn zelfs met de beste zorg niet te redden. Volgens de officiële statistieken telde Nederland tot nog toe 8.600 coronadoden, België bijna 15.000. Nederland is wat lakser in het registreren van covidoverlijdens, maar ook de statistieken rond oversterfte - het aantal mensen dat sterft in vergelijking met de voorgaande jaren - leren dat België harder wordt getroffen.

Of de betere Nederlandse cijfers het verantwoorden dat de regels nu al worden versoepeld is een andere zaak. Vanuit academische hoek botst de aanpak van Rutte op kritiek. 'Het zijn misschien kleine versoepelende maatregelen, maar ik denk dat het wellicht wat te vroeg is', zei epidemioloog Ab Osterhaus woensdag op Radio 1. 'Ik zou toch proberen om de besmettingen eerst nog lager te krijgen.'