Trump klampt zich vast aan laatste strohalm

Net geen twee weken nadat de Democraat Joe Biden voldoende kiesmannen verzameld heeft om uitgeroepen te worden tot winnaar van de Amerikaanse presidentsrace, heeft de huidige bewoner van het Witte Huis, Donald Trump, zich nog altijd niet neergelegd bij de uitkomst. Met de regelmaat van de klok blijft hij op Twitter betogen dat sprake is van 'verkiezingsfraude' en dat de zege hem ontstolen wordt.

In een poging de nederlaag af te wenden eisten Trump en zijn campagneteam de voorbije 2,5 weken hertellingen in enkele strijdstaten. Tegelijk openden zijn advocaten meerdere juridische fronten. Tot nu toe zonder wezenlijk resultaat. Donderdag verwezen rechters, onder meer in Pennsylvania, nog drie klachten over onregelmatigheden naar de prullenmand.

Meer rechtszaken

Toch is de miljardair nog niet van plan de strijdbijl te begraven. 'De volgende dagen volgen meer rechtszaken. De Democraten kienen nationale samenzweringstheorieën uit om de verkiezing te stelen', poneerde Rudolph Giuliani, de persoonlijke advocaat van de huidige Amerikaanse president, donderdag. Bewijzen droeg hij niet aan.

De kans dat een van die nieuwe zaken de verkiezingsrace alsnog in een andere plooi legt, lijkt klein. Maar dat is wellicht niet langer het doel van Team Trump. Door een eindeloze reeks klachten in te dienen hopen ze vooral de definitieve certificering van de verkiezingsuitslag in enkele strijdstaten te vertragen of te blokkeren.

Zo willen ze tijd winnen om met een slotoffensief uit te pakken. Nu hertellingen en juridische veldslagen geen aarde aan de dijk brengen, pogen Trump en co. staatsparlementen met Republikeinse meerderheden voor hun kar te spannen.

Staatsparlement

Gewoonlijk certificeren de gouverneur of de secretary of state, bevoegd voor verkiezingsprocessen, het resultaat van een stembusslag in hun staat. Maar de advocaten van Trump verwijzen naar een zinnetje in de grondwet om te betogen dat dat de bevoegdheid eigenlijk van het staatsparlement is.

Daarnaast zwaaien ze met een wet die zegt dat datzelfde orgaan aan zet komt als kiezers 'er niet in slagen een duidelijke keuze te maken op verkiezingsdag'. Het staatsparlement kan een resolutie goedkeuren die stelt dat de 'stembusslag ontsierd werd door onregelmatigheden waardoor de uitkomst onduidelijk is'. Waarna de leden van het parlement kiesmannen kunnen afvaardigen naar het kiescollege dat de president op 14 december officieel verkiest.

Trump richt zijn pijlen in de eerste plaats op Michigan, waar Biden ruim 148.000 stemmen meer kreeg dan zijn rivaal. De miljardair nodigde de Republikeinse leiders van dat staatsparlement vrijdag op het Witte Huis uit om de strategie met hen te bespreken. Krijgt hij hen mee, dan mogen ook partijgenoten uit Pennsylvania en Wisconsin zich weldra aan een 'massagebeurt' verwachten.

De tactiek heeft pas kans op slagen als de huidige president alle drie die staten aan zijn kant krijgt. Maar zelfs als de staatsparlementen van Michigan, Pennsylvania en Wisconsin Trump-getrouwe kiesmannen naar het kiescollege sturen, is de buit niet binnen. Want de gouverneur kan tegelijkertijd perfect de oorspronkelijke kiesmannen, trouw aan Biden en toegekend op basis van de verkiezingsuitslag, naar dat gremium sturen.

Gammel

Als het zover komt, begeven de VS zich op onbekend terrein. De kwestie belandt dan op het bord van het nationale Congres. Op 6 januari 2021 buigen de Senaat en het Huis van Afgevaardigden zich over de verkiezingsuitslag. Als een staat twee pelotons kiesmannen naar het kiescollege stuurde, kan vicepresident Mike Pence als voorzitter van de Senaat beslissen hun stemmen te weren uit de uitslag. Mogelijk is het dan uiteindelijk het Huis dat bepaalt wie op 20 januari geïnaugureerd wordt.

'Dit is waarom het huidige verkiezingsproces zo gevaarlijk is. Dat draaide zolang op het respect voor normen dat verholen geraakt is hoe gammel het hele systeem is als iemand besluit het spel heel hard te spelen', zegt David Daley van FairVote, dat ijvert voor een hervorming van het verkiezingsproces.

De bal lijkt de volgende dagen in elk geval in handen te belanden van Republikeinse parlementsleden in enkele strijdstaten. Zijn zij bereid de kiesintenties van miljoenen Amerikanen naast zich neer te leggen en mee te stappen in het eindspel van Trump? Wordt vervolgd.