Wat heeft Trump te zoeken in de tuin van Warren Buffett?

Glazen bollen werken niet, en al helemaal niet in de politiek, maar neem er een week voor de presidentsverkiezingen gerust even de kaart van de Verenigde Staten bij. Stel u de vraag waarom de Republikeinse president Donald Trump en zijn Democratische uitdager Joe Biden welke staten bezoeken, wat de lokale electorale geschiedenis is en wie er hoeveel te winnen of te verliezen heeft. Met wat elementaire rekenkunde tekent zich zo een labyrintische route af richting minstens 270 kiesmannen.

Pro memorie: nationale polls, waarin Biden flink vooroploopt, doen er niet toe. Anders had Hillary Clinton in 2016 met een surplus van 3 miljoen voorkeursstemmen Trump gemakkelijk verslagen. Amerikanen kiezen hun president staat per staat, en indirect. Elk krijgt op basis van zijn inwonersaantal een aantal kiesmannen, 538 in totaal. En daarbij valt er het meeste te rapen in de grote strijdstaten.

Electoraal bloedbad?

Dat verklaart waarom Trump dinsdag alweer frenetiek campagne voerde in Wisconsin (10 kiesmannen) en Michigan (16), nadat hij maandag voor de zoveelste keer naar Pennsylvania (20) was getrokken. In deze traditionele Democratische industriestaten sloopte hij destijds de blauwe muur, zij het met een minimaal verschil. Het verklaart waarom Trump dit weekend ook weer in Florida (29) zat, waar Biden donderdag passeert en ex-president Barack Obama namens hem dinsdag voor de tweede maal in enkele dagen tijd campagne voerde.

Ook in al die cruciale swingstaten leidt Biden de dans, zij het met een kleiner verschil. Mogelijk revelerend voor zijn winstkansen is dat hij dinsdag zijn veilige coronakelder in thuisstaat Delaware (3) verliet en zelfs naar Georgia (16) trok, en vrijdag Iowa (6) aandoet, traditioneel Republikeinse staten. Vicepresident Mike Pence moest dinsdag dan weer de trumpiaanse zaak verdedigen in het nochtans even conservatieve South (9) en North Carolina (15). En wat deed Trump zelf in godsnaam in Nebraska, en zondag in Maine, waar respectievelijk amper vijf en vier kiesmannen te winnen zijn?

Is hij stilaan zo wanhopig dat er een 'electoraal bloedbad' zit aan te komen, zoals Ben Sasse, een Republikeinse senator uit Nebraska, onlangs vreesde? Of zoekt hij er net een uiterst smalle sluiproute richting zijn herverkiezing?

Prairies en kreeften

Nebraska is, behalve een prachtplaat van Bruce Springsteen, vooral een dunbevolkte landbouwersstaat met glooiende prairies in de Amerikaanse Midwest. Maine, aan de noordoostelijke kust, telt meer eeuwenoude eiken en culinair vermaarde kreeften dan inwoners. Om het electoraal nog wat complexer te maken: het zijn ook de enige staten die hun kiesmannen niet integraal aan de populairste presidentskandidaat geven, maar deels opsplitsen over enkele districten. En daarbij kijken politieke nerds dezer dagen likkebaardend naar het tweede district in beide staten, waarbij telkens welgeteld één kiesman op het spel staat.

In het Republikeinse Nebraska omvat het tweede district Omaha, zowat de enige grootstad in de staat. En, saillant detail, de thuisbasis van Berkshire Hathaway, het investeringsvehikel van de miljardair Warren Buffett, die niet bepaald overloopt van enthousiasme voor Trump. De vastgoedtycoon won er vier jaar geleden, maar nu leidt Biden er in de polls. In het Democratische Maine won Trump destijds ook het tweede district, en is hij nu in een nek-aan-nekrace verwikkeld.

Handvol kiesmannen

Nogmaals: het voorspelt weinig goeds als Trump tijd, energie en geld moet steken in twee schijnbaar marginale kopspelden op de electorale kaart. Temeer omdat Biden hem financieel steeds meer overbluft en massaal meer televisieadvertenties kan aankopen. Maar het kan ook best dat interne Republikeinse data een veel spannender race aantonen, waarbij een handvol kiesmannen straks de verkiezingsuitslag doen kantelen.

Trump foetert al langer dat de 'mainstreampeilingen' fout zijn. Hij roept graag het Democratische trauma van 2016 in herinnering, toen polls Clinton ook winst voorspelden. Vergeet ook niet dat Trump destijds 304 kiesmannen verzamelde, en hij er nu dus 34 mag verliezen. Nederlagen in pakweg Michigan, Wisconsin en Iowa hoeven dus niet fataal te zijn. Zeker niet als hij ook Democratische staten, waar Clinton vier jaar geleden nipt zegevierde, kan binnenhalen. Daarom bezocht hij dit weekend New Hampshire (4 kiesmannen), trekt hij woensdag naar Nevada (6) en was Pence maandag in Minnesota (10).

'Als we Pennsylvania winnen, winnen we de hele wedstrijd', orakelde Trump maandag in Bidens geboortestaat. De grote strijdstaten worden inderdaad cruciaal, maar best mogelijk dat de sleutels van het Witte Huis eigenlijk verborgen liggen op de Great Plains van Nebraska of de onherbergzame Appalachen in Maine.