Bet your Bottom Dollar

'You bet your bottom dollar'. Het Amerikaanse equivalent van het Vlaamse 'ik zou er mijn laatste frank op verwedden'. Delhaize heeft niet letterlijk zijn laatste dollar verwed op Bottom Dollar, maar het geflopte Amerikaanse harddiscount avontuur heeft wel nul dollar opgebracht. En kost nu de aandeelhouders een slordige 140 miljoen euro om er van af te raken.

Bottom Dollar is een mooie illustratie van de loszandigere imperiumstrategie van de vroegere CEO Pierre-Olivier Beckers. Zo wou Beckers de 'missing link' tussen de supermarktketens in Griekenland en Roemenië opvullen met de dure overname van het Servische Delta Maxi. Het resultaat? Pakken kopzorgen en regelmatige afboekingen die het eigen vermogen, het collectieve spaarpotje van de Delhaize-aandeelhouders, serieus aanvreten. 

Idem voor Bottom Dollar. Die moest even Delhaize's voetafdruk aan de Amerikaanse oostkust vervolledigen, als link tussen Food Lion in het zuidoosten en Hannaford in New England. Met een harddiscounter dan nog. Een bikkelharde markt waar Delhaize nul ervaring in had. Met als resultaat dat de naam van de keten achteraf gezien perfect de lading dekte.

De koper is trouwens Aldi. Aldi Nord, dat samen met de broederlijke rivaal Aldi Süd en diens hipsterketen Trader Joe's aan een forse expansie in de Verenigde Staten bezig is. We durven er op gokken dat de Duitsers wél woeten hoe je een harddiscounter uitbouwt.

Maar Delhaize is ook een mooi voorbeeld hoe één man soms écht een verschil kan maken bij een multinational met tienduizenden werknemers. De Nederlander Frans Muller is sinds zijn aantreden druk bezig de vele formules en regio's van het gammele retailimperium kritisch tegen het licht te houden. En overal in te grijpen waar het rendement ondermaats is. Met als gevolg de drastische sanering in België, die de Belgische winst halveerde.

Maar hoe cynisch het ook moge klinken: één blik op de beurskoers leert dat beleggers de nieuwe bezem van Muller ten zeerste weten te appreciëren. En dat is ook logisch: zonder de vele ondermaats presterende onderdelen begint het steeds duidelijker te worden dat de  - toegegeven: onder Beckers begonnen - reorganisatie van Food Lion vruchten begint af te werpen.

Amerika is immers veruit de belangrijkste markt voor Delhaize met 63 procent van de verkopen tot nog toe in 2014, België (23%) is met ruime achterstand de tweede. De derde markt is trouwens Griekenland met zowat 10 procent. En daar heeft de groep met Alfa-Beta misschien wel hét succesverhaal temidden de Griekse crisispuinhoop in handen. Een succesverhaal waar tot in de kolommen van The Economist vol bewondering over geschreven is, maar in de beleggerswereld tot nog toe veel te veel ondergesneeuwd is gebleven.

Beggar thy neighbour

Maar de erfenis van Beckers is niks vergeleken bij de erfenis van Jean-Claude Juncker. Het klopt zeker dat Luxemburg lang niet het enige Europees land is dat de 27 andere lidstaten van de club in de zak probeert te zetten door bedrijven met fiscale vluchtroutes te lokken. Ook Ierland, Nederland en zelfs België - met de truc van de Belgische postbusholding die onder meer de Koreaanse fiscus kortsluit - doen daar duchtig aan mee. 

Maar geen enkele andere lidstaat heeft van die 'beggar thy neighbour' zo zijn mission statement gemaakt en gaat zo plat op de buik voor belastingontwijkers. Dat leert een vivisectie van 'de Luxemburg-route' op deze webstek én het Europese onderzoek naar de onthutsende Luxemburgse deal van Amazon.com.

Let wel: het gaat hier om legale belastingontwijking. Maar toch is het hemeltergend dat één van de belangrijkste architecten van die middelvinger tegen de Europese gedachte nu voorzitter is van diezelfde Europese Commissie die geacht wordt de Luxemburgse praktijken te onderzoeken. Maar of Juncker nu uit eerlijke schaamte zal aftreden? Don't bet your bottom dollar, zou ik zeggen.