Donald Trump houdt Japanse vergrijzing betaalbaar

Dank u, Donald Trump. Dankzij de 'Trumpflatie' - de stevige beursrally in de hoop op een Amerikaanse groeicocktail van infrastructuurwerken en belastingsverlagingen - boekte het Japans pensioenfonds (GPIF) een rendement van 8 procent in het vierde kwartaal van 2016.

Dat is 10.500 miljard yen (88 miljard euro) extra, wat de waarde van de spaarpot tegen vergrijzing op 144.800 miljard yen (1.200 miljard euro) brengt. 

De sterke prestatie zal premier Shinzo Abe zonder twijfel sterken in zijn beslissing drie jaar geleden om 's lands pensioenpot meer risico te laten nemen via grotere investeringen in buitenlandse aandelen. Binnen- en buitenlandse aandelen maken nu elk goed 23 procent van de portefeuille uit, binnenlandse obligaties een derde.

Aan het eind van begrotingsjaar 2013 maakten laagrentende binnenlandse obligaties nog 55 procent uit van de portefeuille, tegenover slechts 16 procent elk voor binnen- en buitenlandse aandelen. 

Ondanks de verkoopdruk vanuit het GPIF had Tokio geen enkel probleem om zijn enorme schuldenberg ten belope van 250 procent van het bruto binnenlands product te (her)financieren. Sinds de Japanse centrale bank in 2013 inflatie de totaaloorlog verklaarde koopt ze staatsobligaties in tegen een tempo waar zelfs Mario Draghi voor zou blozen.

Het gros van de 80.000 miljard yen (670 miljard euro) vers geld die de centraal bankiers jaarlijkse drukken, vloeit naar staatsobligaties. En mocht dat niet genoeg blijken, plafonneert de bank ook nog eens de lange rente op nul. 

De sterke prestatie van 's lands collectieve pensioenpot is meer dan welkom. Van alle ontwikkelde landen in de wereld heeft Japan het meest nijpende vergrijzingsprobleem. Volgens de jongste vijfjaarlijkse telling had het land eind 2015 nog 127,1 miljoen inwoners. Dat is 1 procent minder dan in 2010, de eerste afname sinds Japanse statistici in 1920 zieltjes begonnen tellen. 

Van die inwoners zijn er nu 33,5 miljoen of 27 procent boven 65 jaar. Dat is ruim het dubbele van de 15,9 miljoen (13%) Japanners onder 15 jaar die straks geacht worden de toenemende pensioenlast te financieren. 

Japan gelooft duidelijk niet in immigratie om de omgekeerde leeftijdspiramide te stutten. Van de 10.901 asielaanvragen in 2016 aanvaardde het ministerie van Justitie er welgeteld 28.