Nulgroei geen belemmering voor Zwitserse frank en beurs

Het bruto binnenlands product van Zwitserland bleef stabiel tegenover het eerste kwartaal, toen er nog een groei was van 0,5 procent. Daarmee heeft Zwitserland zijn zwakste kwartaal in twee jaar achter de rug. Het cijfer ligt ook een stuk beneden de prognoses van analisten, die op een economische expansie van 0,5 procent hadden gerekend.’

‘Spijtig genoeg moeten we vaststellen dat de Zwitserse economie een stap achteruit heeft gezet, misschien zelfs twee’, stelt Felix Brill, econoom bij Wellershoff & Partners. ‘Mijn grootste bezorgdheid is dat nu ook de binnenlandse economische activiteit haar momentum verliest.’

De sterke binnenlandse vraag was de voorbije jaren de reden waarom Zwitserland relatief immuun bleef voor de zwakke groei elders in Europa. Zwitserland profiteerde onder meer van een hoge migratie, vaak ook van rijkere en goed opgeleide migranten. Maar in het tweede kwartaal groeiden de binnenlandse bestedingen met amper 0,2 procent. De bouw vertraagde 0,7 procent.

Tegelijk stokt de export. ‘Voor Zwitserland als open economie is dat een probleem. Vooral de uitvoer naar de eurozone vertraagt’, zegt Patrick Zweifel, hoofdeconoom van de vermogensbeheerder Pictet. ‘Duitsland, goed voor een vijfde van onze export, zag zijn economie in het tweede kwartaal krimpen. De uitvoer naar de zuiderse landen als Spanje en Italië deed het iets beter.’

De Zwitserse frank heeft voorlopig geen last van de tegenvallende economische groei, integendeel. ‘We merken de voorbije weken een opwaartse druk op de munt, onder meer door de oplopende geopolitieke spanningen’, zei Thomas Jordan, de gouverneur van de Zwitserse centrale bank maandagavond. De Zwitserse frank fungeert als vluchtmunt bij uitstek op de wisselmarkten telkens wanneer internationaal onweer dreigt. Daarnaast kwam er een instroom naar franken op gang na de hints van Mario Draghi, de voorzitter van de Europese Centrale Bank, dat hij meer uit zijn hoed zal toveren om de inflatie te doen klimmen en de koers van de euro te verzwakken.

KORT

Het bbp van Zwitserland maakte in het tweede kwartaal pas op de plaats. Zowel de binnenlandse vraag als de export stokte.

De centrale bank is vastbesloten de Zwitserse frank niet te laten klimmen boven de vastgelegde grens van 1,20 frank per euro.

De beurs van Zürich is met zijn vele multinationals amper verbonden met de prestaties van de nationale economie.

De Zwitserse centrale bank voerde al in 2011 een plafond in van 1,20 frank per euro om de toenmalige stijging van de munt een halt toe te roepen. Als de frank boven die grens dreigt te klimmen, grijpt de centrale bank in, desnoods met grove middelen. Sindsdien heeft die muntketting altijd gewerkt. Het helpt de Zwitserse bedrijven competitief te blijven. ‘In het licht van de vertragende economie en de geopolitiek blijft het handhaven van het plafond tegenover de euro cruciaal’, verkondigde Jordan.

‘De frank ondervindt twee tegengestelde krachten’, legt Pictet-econoom Zweifel uit. ‘Enerzijds druk op de koers wegens de slabakkende economie en de lage inflatie, anderzijds koopdruk door de geopolitieke onzekerheid. Ze houden elkaar voorlopig in evenwicht.’

Over de frank moeten we ons dus geen zorgen maken, maar wat met de beurs? ‘De prestatie van de SMI-index (met de 20 grootste aandelen in Zürich) is amper verbonden met de nationale economie’, stelt de zakenbank UBS. ‘De belangrijkste bedrijven als Novartis, Nestlé, Roche en Adecco zijn multinationals en doen het goed. Het gros van de omzet halen ze uit het buitenland via hun buitenlandse filialen.’

De SMI-index is al jaren een primus en scoort ook dit jaar met een klim van 6,7 procent bijna drie keer beter dan de Euro Stoxx50-index. Toch zijn de alpenaandelen niet duurder. Het gemiddelde Zwitserse sterbedrijf noteert tegen 20,4 keer zijn winst en biedt een dividendrendement van 3,1 procent bruto, in lijn met het Europese gemiddelde. De Zwitserse beurs geniet bovendien van het grote gewicht van de farmasector, met grootheden als Novartis, Roche en Actelion. De Europese farma-index bereikte vorige week zijn hoogste peil ooit.

Volgens Zweifel zijn er weinig redenen om zich zorgen te maken over Zwitserland. ‘Op lange termijn zijn we optimistisch, al moeten we onze groeiprognoses voor 2014 verlagen van 1,9 naar 1 procent. We gaan ervan uit dat de geopolitieke spanningen tijdelijk zijn. Daarna zal het sentiment bij gezinnen en bedrijven weer normaliseren.’