Maar liefst 24 van de 56 meest verhandelde aandelen op de Brusselse beurs kondigden gedurende de afgelopen vijf jaar een of meerdere verlagingen van het dividend aan. Vooral over het boekjaar 2008 sneuvelden veel uitkeringen aan de aandeelhouders. Dat was niet alleen het geval in de financiële sector. Ook heel wat industriële bedrijven, zoals staalkoordfabrikant Bekaert, zinkverwerker Nyrstar en isolatieproducent Recticel, duwden beleggers al eens met de rug tegen de muur. Intussen is het duidelijk dat de zogenaamde ‘goede huisvader’-aandelen in de meest defensieve markten, waaronder zelfs Belgacom uit de telecomsector, evenmin een volledige garantie bieden op het dividend.
Knipperlichten
Toch kunnen vooruitziende beleggers vrij gemakkelijk inschatten of al dan niet in het dividend zal gesnoeid worden. Enerzijds kan men zich baseren op de resultatenrekening. Als de winstgevendheid de voorbije kwartalen te wensen overliet, dan vergroot de kans op een teleurstellend dividend. Een dividenduitkering is vanuit het perspectief van het bedrijf namelijk een manier om loyaliteit op te wekken bij de aandeelhouder. Maar het spreekt vanzelf dat in moeilijke omstandigheden beter zoveel mogelijk reserves binnen de onderneming blijven.
Anderzijds helpen de balans en het kasstroomoverzicht bij de risicoanalyse van het dividend. Kapitaalintensieve en met schulden beladen ondernemingen, zoals de Antwerpse scheepvaartmaatschappijen CMB en Euronav, stemmen hun dividenduitkeringen dan ook eerder noodgedwongen af op de golven van de kapitaalmarkten. Financiële ratio’s, zoals liquiditeit, solvabiliteit en kasstroomrendabiliteit, illustreren in dat geval of men het dividend zal kunnen behouden.
Erezaak
Het merendeel van de ondernemingen slaagt er uiteraard wel in om het dividend in de meest uitdagende situaties op peil te houden. Een uitgekiend dividendbeleid getuigt immers van deugdelijk bestuur. Bovendien blijken vooral familiaal geleide bedrijven voorzichtiger om te gaan met het dividend, omdat ze ervan moeten “leven”.
De verlaging van het dividend is trouwens niet altijd te wijten aan tegenvallende resultaten. In sommige gevallen kiest de bedrijfsleiding er bewust voor om, bijvoorbeeld, de winst niet uit te keren aan de aandeelhouders maar te investeren in nieuwe projecten. Zo koos Erik Van Zele bij zijn aanstelling als nieuwe CEO van Barco begin 2009 ervoor om, ten koste van het dividend, alle middelen in te zetten op de transformatie van de West-Vlaamse beeldvormingsgroep. Intussen blijkt dat een succes en ontstaat opnieuw ruimte voor een duurzame groei in het dividend.
Andere bedrijven zijn daarentegen wettelijk gehouden aan dividenduitkeringen. Bepaalde vastgoedbevaks moeten minstens 80 procent van hun courante winst aan de aandeelhouders geven als ze van fiscale voordelen willen genieten. Hierdoor schommelen de dividenduitkeringen, bijvoorbeeld bij Cofinimmo, relatief sterk in overeenstemming met de gerealiseerde winst. Cofinimmo maakte bekend dat het in 2014 in het dividend wil knippen. Het bedrijf stelt voor het boekjaar 2013, dus uitbetaling in 2014, een brutodividend van 6 euro per (gewoon) aandeel voor, of een halve euro minder dan wat het dit jaar zal uitbetalen. Het bedrijf neemt die beslissing nu het voor 2013 minder winst verwacht omwille van de "blijvende negatieve evolutie op de Brusselse kantorenmarkt" en door de opzeg van een huurcontract door restbank Dexia.
Koersreacties
Op het moment dat een dividendknip officieel bekendgemaakt wordt, is een koersval van 10 procent niet uitzonderlijk. Zo kelderde het aandeel van bierbrouwer AB Inbev op de dag van de aankondiging van de verlaging van het dividend begin 2009 met 7 procent. Wanneer het als een echte verrassing komt, moeten beleggers naast een lager dividend dus dikwijls ook nog een lagere beurskoers slikken.
Het bijstellen van het verwachte rendement van het aandeel gebeurt echter meestal op voorhand. Van zodra de beleggersgemeenschap onraad ruikt, beginnen de beurskoersen gedurende het mank lopende boekjaar al te zakken. De bevestiging van een dividendverlaging enkele maanden nadien blijkt dan een loutere formaliteit.
Tabel: Selectie van dividendverlagingen op de Brusselse beurs
* consensusverwachting indien nog niet aangekondigd
Bron: Mediafin - cijfers van 06/02/13