‘Geen foto, nee’, zegt Ahmed Bouanouare resoluut wanneer ik hem vraag even te poseren bij zijn witte Mercedes B. ‘Te riskant, gezien de heisa over Uber in Brussel.’ Dat de net in Brussel gelande online vervoerdienst wel degelijk een stevige kluif wordt voor de gevestigde taxibusiness, zal duidelijk blijken tijdens mijn rit naar de luchthaven van Zaventem: helemaal op wieltjes.
Rond 13 uur download ik de app en registreer ik mijn naam, telefoonnummer, e-mailadres en - beveiligd door Paypal - kredietkaartgegevens. Twee Uber-taxi’s rijden op dat moment rond in Brussel, merk ik meteen op het kaartje in de app. De dichtstbijzijnde op amper vier minuten van de redactie, aan Tour & Taxis langs de Brusselse Havenlaan. Vervolgens voer ik mijn bestemming in: de luchthaven van Zaventem, het hol van de leeuw in taxiland. Mijn rit zal tussen 17 en 22 euro kosten, zo schat Uber.
Binnen een minuut na mijn aanvraag krijg ik een bericht. Een foto van Ahmed floept samen met het merk, het type wagen en de nummerplaat op mijn smartphone. Bijna gelijktijdig krijg ik een sms-bericht van een Amerikaans nummer: ‘Tom, je Uber komt eraan.’
Zes minuten later stap ik in de witte, kraaknette Mercedes. Ik ben Ahmeds vijfde klant. Hij wijst naar het flesje water dat aan mijn voeten rolt. ‘Voor jou, als je wil’, perfect conform de door Uber voorziene ‘dienst’. Minder in lijn daarmee: Ahmed moet eigenlijk helemaal niet in Zaventem zijn. ‘Ik ben truckchauffeur’, vertelt hij. ‘En ik heb vandaag gewoon een dagje vrij. Het leek me wel wat: een cent bijverdienen met de auto die ik toch al heb. Ik mik op 100 euro per week.’
Nochtans stelt het bedrijf UberPop - met enige zin voor verbloeming - voor als een ‘collaboratieve transportoplossing’. Een vorm van carpooling tussen particulieren, zoals Taxistop dat al decennia organiseert voor woon-school-werkverkeer, vakantieritten, enzovoort. Zodra we vertrekken, drukt Ahmed op een button op zijn iPhone. Het toestel heeft hij ter beschikking gekregen van Uber. In zijn chauffeursapp zitten de gegevens van de ‘klant’, een navigatietoepassing met de route en de facturatie geïntegreerd. Uber had er beter een hands-freekit bij gegeven, tijdens de rit houdt Ahmed de iPhone geregeld in de hand. Een enkele keer, op de Brusselse ring, komt het bijna tot een aanrijding met een voorligger.
Wat heeft hij moeten doen om chauffeur te worden? ‘Minstens 21 jaar oud zijn, een rijbewijs B voorleggen dat minstens drie jaar oud is, en een bewijs van goed gedrag en zeden. Ik heb ook een opleiding gekregen: hoe moet ik me gedragen, wat kan ik verwachten, wat doe ik met moeilijk klanten, hoe werkt het systeem? En de auto wordt gekeurd.’
Ja, hij beseft dat het systeem al vanaf dag één onder vuur ligt wegens fiscale en juridische bezwaren. Brussels minister van Vervoer Brigitte Grouwels stelde eergisteren al dat Uber niet voldoet aan de regels die gelden voor taxi’s. Ze dreigde al met boetes en de inbeslagname van auto’s van chauffeurs die het niet te nauw nemen met de regels. Ahmed begrijpt de heisa niet: ‘UberPop bestaat al 2,5 jaar in andere steden, waarom zou dat dan niet kunnen in Brussel? En wat kan ze doen? Mijn auto in beslag nemen? Die is mijn persoonlijke eigendom. Als ze deze praktijk willen aanpakken, zal dat wel via Uber gaan. Bovendien moet ik mijn inkomsten, die allemaal online genoteerd staan, aangeven op mijn belastingbrief.’
We arriveren in Zaventem. Mijn chauffeur raakt even de weg kwijt in de wirwar van splitsingen en we komen uit in een ondergrondse parking. Ahmed is geen professional, natuurlijk. Wel weet hij me te zeggen dat we 22 kilometer hebben gereden, in een klein halfuur. De exacte gegevens volgen op de factuur. Het bedrag loopt al binnen in mijn Uber-app: 27 euro, 5 euro meer dan de hoogste schatting. Maar exact 20 euro minder dan het tarief dat Taxis Verts, een regulier Brussels taxibedrijf, zou aanrekenen. De betaling loopt via Uber, dat een vierde afhoudt. Ahmed houdt van mijn rit dus 20,25 euro over. Nu nog terug, met een lege auto. Klanten ronselen hier in Zaventem, waar tientallen taxi’s aan de uitgang staan te wachten op klanten, zou iets te gevoelig liggen. Voor 8,50 euro keer ik terug naar het centrum, met de trein.