Al 20 jaar adviseert Karel Van Eetvelt kleine en middelgrote ondernemingen voor Unizo, maar nooit kreeg die organisatie zoveel kritiek van de achterban te verwerken. De verhoging van de roerende voorheffing op de liquidatiebonus was de spreekwoordelijke druppel. Door de verhoging van die belasting zien duizenden oudere ondernemers en vrijberoepbeoefenaars tienduizenden euro’s uit hun spaarpot onverwacht naar de staatskas vloeien. ‘Ik kom quasi dagelijks in contact met zelfstandigen in heel Vlaanderen, maar nog nooit klonken de verwijten zo hard’, zucht Unizo-topman Van Eetvelt. ‘Dat we niet hard genoeg op de tafel kloppen, enzovoort.’
Nochtans begrijpt Van Eetvelt de frustraties. Unizo berekende in welke mate de belastingdruk onder de huidige regering toenam voor zelfstandigen. ‘Voor een doorsnee-zelfstandige en zijn vennootschap samen stijgt de belastingdruk met bijna 1.000 euro per maand. En het voorbeeld dat we hebben uitgewerkt is er één uit de duizenden’, vervolgt Van Eetvelt (zie tabel). Onze berekeningen zij vrij conservatief en absoluut niet bij het haar getrokken.’
De organisatie maakte dezelfde oefening voor een bedrijfsleider van een grotere kmo (20 werknemers) die van zijn vennootschap een grotere auto (een BMW 730d) en een mooi landhuis (KI 3.158 euro) ter beschikking krijgt. Voor die bedrijfsleider stijgen de belastingen met 20.719 euro per jaar, in de veronderstelling dat hij jaarlijks een dividend ontvangt van 50.000 euro en in de hypothese dat de vennootschap jaarlijks 25.000 euro van de belaste winst reserveert voor de opbouw van zijn pensioen.
Hebben de zelfstandigen zoveel reden tot klagen? Iedereen krijgt toch besparingen te verwerken? Van Eetvelt: ‘Dat is niet correct. Want bij werknemers in de privésector steeg het beschikbaar inkomen in de periode 2008-2013 , dus in volle crisis, nog met gemiddeld 0,9 procent per jaar. Bij werknemers in overheidsdiensten zelfs met 1,8 procent. Dat zijn cijfers bovenop de inflatie. Het gaat om reële koopkrachtstijgingen. Welnu, in diezelfde periode daalde het reële inkomen van zelfstandigen met gemiddeld 0,6 procent per jaar. ‘
En daar ligt volgens Van Eetvelt de kern van onvrede. ‘Natuurlijk begrijpen ook ondernemers dat er moet bespaard worden en dat de budgetten niet mogen ontsporen. Een meerderheid van zelfstandigen vindt dat hier veel troeven zijn om te ondernemen. Die meerderheid staat heus niet altijd aan de klaagmuur. Maar nu overheerst ook bij hen het gevoel dat alleen de zelfstandigen het feest financieren. Daarbij komt dat werknemers uit de privé allerlei voordelen genieten: tijdskrediet, beter pensioen, ouderschapsverlof, gewaarborgd inkomen bij ziekte, enzovoort, ... waarop zelfstandigen veel minder terug kunnen vallen. Als een zelfstandige failliet gaat en als hij een verzekering heeft afgesloten tegen faillisssent , dan geniet hij hooguit 12 maanden inkomsensbescherming. Meer niet.’ Van Eetvelt wijst er voorts op dat veel ondernemers door de economische crisis op het tandvlees zitten.
‘Ondernemers hebben niet altijd gelijk maar dit verklaart de verzuring. Dit verklaart waarom ondernemers zo ontgoocheld zijn in de politiek’, aldus de Unizo-topman.
Van Eetvelt heeft weinig hoop dat er voor de verkiezingen van 25 mei veel in het voordeel van de ondernemers zal bewegen; Om de verzuring te counteren is er volgens hem maar één remedie. ‘De partijen moeten zich nog voor de verkiezingen engageren om de komende drie jaar de loonhandicap van 5,1 procent weg te werken, ook als de PS terug in de regering zit. Die handicap is het grootste probleem. Als de regerinsgpartijen dat zouden doen, dan creëren ze toch al een positieve sfeer, een kader waarin zelfstandigen opnieuw het gevoel krijgen dat hun inspanningen renderen. Er is echt niet zoveel nodig om dat elan op gang te brengen. Maar doen ze dat niet, dan zal de verzuring alleen nog toenemen.’