(netto) - Is trouwen financieel een verstandige beslissing? Of is het beter om samen te wonen? We zetten de verschillen op een rijtje.
Huwen
Stap je in het huwelijksbootje, dan moet je nadenken over je huwelijksvermogensstelsel. Dat bepaalt wat aan wie toebehoort na het huwelijk. In ons land bestaan er drie grote stelsels. Sluit je geen huwelijkscontract af, dan val je automatisch onder het wettelijk stelsel. Dat maakt onderscheid tussen je vermogen, dat van je partner en het gemeenschappelijke. Alle bezittingen van voor het huwelijk en alle erfenissen en schenkingen tijdens het huwelijk blijven eigen. De goederen en inkomsten na je huwelijk behoren tot de gemeenschap.
In het stelsel van de algehele gemeenschap van goederen behoren alle bezittingen, ook die van voor het huwelijk, tot de gemeenschap. Bij een scheiding van goederen heeft elke partner een eigen vermogen en is er in principe geen gemeenschappelijk vermogen.
Samenwonen
Beslis je te gaan samenwonen, dan heb je de keuze tussen een feitelijke of wettelijke samenwoning. Je bent wettelijk samenwonend als je een verklaring tot samenwoning hebt afgelegd voor de ambtenaar van de burgerlijke stand. Doe je dat niet, dan ben je feitelijk samenwonend. Het vermogensstelsel van een wettelijke samenwoning is gelijkaardig aan dat van gehuwden onder het stelsel van scheiding van goederen.
Rechten en plichten
Ben je feitelijk samenwonend, dan heb je geen plichten in tegenstelling tot gehuwden en wettelijk samenwonenden. Zij moeten volgens hun mogelijkheden bijdragen in de lasten van de samenwoning. Ze kunnen ook verantwoordelijk worden gesteld voor de schulden die hun partner aanging om het gezin te onderhouden en voor de fiscale schulden. Daartegenover staan ook rechten. De gezinswoning en de huisraad van gehuwden en wettelijk samenwonenden worden beschermd. Geen enkele partner kan de gezinswoning zomaar schenken, verkopen, verhuren of met een hypotheek bezwaren. Ben je feitelijk samenwonend, dan heb je daarover geen enkele zekerheid.
Fiscus
Je samenlevingsvorm bepaalt ook je belastingfactuur. Woon je feitelijk samen, dan beschouwt de fiscus je als alleenstaande. Jij en jouw partner vullen ieder afzonderlijk een aangifteformulier in. Gehuwden en wettelijk samenwonenden dienen doorgaans samen een belastingaangifte in. Dat betekent echter niet dat de belastingen voor het gezin berekend worden. Door de 'decumul' worden alle inkomsten belast bij diegene aan wie ze toekomen. Het gekozen huwelijksvermogensstelsel speelt een rol om de partner te bepalen aan wie sommige inkomsten toekomen. Dat is bijvoorbeeld het geval voor inkomsten uit vastgoed.
Nalatenschap
Je samenlevingsvorm is van groot belang als een van de partners overlijdt. Ben je gehuwd, dan erf je automatisch van je partner en maak je aanspraak op een stuk van de nalatenschap. Wat je aan elkaar nalaat, hangt af van uw huwelijksvermogensstelsel. Voor wettelijk samenwonenden bestaat een beperkt erfrecht: het vruchtgebruik van de gezinswoning en de aanwezige huisraad. Woon je feitelijk samen, dan is er geen automatisch erfrecht en moet je stappen ondernemen als je jouw overlevende partner iets wilt nalaten.
