Met rentes van 0,1 procent op uw spaarboekje en 0,6 procent op een Belgische termijnrekening van 5 jaar levert veilig sparen nauwelijks iets op. Meer nog, de inflatie soupeert de magere rente volledig op, waardoor ons spaargeld zelfs aan koopkracht verliest. Bij een inflatie van 1,5 procent worden we door veilig te sparen al maandenlang armer. Logisch dus dat de roep naar een hoger rendement steeds luider klinkt en dat spaarders steeds meer hun blik op de aandelenmarkten richten.
Wie de geschiedenis van de beurzen bekijkt, moet vaststellen dat aandelen op lange termijn inderdaad fors hogere returns bieden dan de povere spaarrentes van vandaag. Volgens een studie van Credit Suisse boekten Amerikaanse aandelen in reële termen, dus na inflatie, een rendement van maar liefst 6,5 procent per jaar sinds 1900. In Europa halen aandelen een gemiddeld reëel rendement van 7 procent sinds 1926. Dividenden, en de herbelegging ervan, leveren de belangrijkste bijdrage tot dat rendement. Sinds 1871 bedroeg het dividendrendement van Amerikaanse aandelen gemiddeld 4 procent per jaar.
Een aandeel voor elk type belegger...
- Met advies en analyses van specialisten
- Fiches van 60 Belgische aandelen (zie voorbeeld hier)
- Concrete tips voor elk type belegger, ook voor beginners
Onze 'Aandelengids' verscheen op 12 december. Klik hier om de PDF-versie te lezen.
Aan aandelen hangen vanzelfsprekend grotere risico’s dan aan spaarboekjes. Dat werd tijdens de eerste week van 2016 nogmaals bewezen. Bij velen zit ook 2008 nog vers in het geheugen, een jaar waarin sommige beurzen meer dan halveerden. Maar wie dat rampjaar in een historisch perspectief plaatst, moet vaststellen dat de lange termijn die rode cijfers uitvlakt. In hun 190-jarige geschiedenis boekten Amerikaanse aandelen slechts drie keer een jaarverlies dat hoger uitkwam dan 30 procent. Dat was het geval in 1931, 1937 en 2008. Historisch gezien sluiten de beurzen in driekwart van de jaren met winst af. Heel geregeld zelfs een dubbelcijferige winst.
Iedereen naar aandelen dan maar? Zo eenvoudig is het natuurlijk niet. Wie de stap naar de beurs wil zetten, moet enkele cruciale regels naleven.
1. Respecteer uw nachtrust: beleg alleen met geld dat u jaren kunt missen
De belangrijkste regel voor wie in aandelen wil stappen, is: respecteer uw nachtrust. Dat houdt in dat u alleen belegt met centen die u jarenlang kunt missen. Hou voldoende buffer voor onverwachte uitgaven en beleg alleen met het saldo dat overblijft. Zo vermijdt u dat u op een slecht moment halsoverkop uw aandelen moet verkopen om bijvoorbeeld een nieuwe wagen te financieren.
2. Leg niet alle eieren in één mand: spreid uw centen over verschillende aandelen
Beleggers die nu nog hun wonden likken van verloren investeringen zoals Lernout & Hauspie of Fortis zullen beamen hoe belangrijk het is om niet alle spaargeld in één aandeel te stoppen. Ook al ogen de vooruitzichten van het bedrijf uiterst rooskleurig, of ook al is het bedrijf door zijn eeuwenoude traditie synoniem met deugdelijkheid, er zijn geen zekerheden op de beurs. Bij de minste barst in de goede reputatie kan het op de beurs snel gaan. Vorig jaar kreeg het aandeel van Volkswagen bijvoorbeeld nog forse klappen toen het gebruik van sjoemelsoftware aan het licht kwam.
3. Zoek niet naar het juiste instapmoment: beleg gespreid in de tijd
Wie de voorgaande twee principes toepast, heeft al een goede basis om de stap naar aandelen te zetten. Alleen doemt dan al snel de volgende vraag op: is dit wel het goede moment om in de beurs te stappen? Die vraag kan helaas niemand beantwoorden. Oude beursgezegden helpen ons wel op weg: het beste moment om in de beurs te stappen is als het bloed op de beurzen vloeit. Als iedereen aandelen mijdt, waag dan uw kans, is het motto. Wie het bijvoorbeeld aandurfde om in maart 2009, in volle kredietcrisis, in de beurs te stappen, kan vandaag met een mooie return uitpakken.
Helaas is de situatie vandaag anders. Sinds 2009 zijn de Europese beurzen al meer dan verdubbeld. Dat heeft tot gevolg dat beleggers steeds meer met hoogtevrees kampen. Wat als de Europese Centrale Bank haar beleid gaat bijsturen en de geldinjecties terugschroeft? Wat als de Chinese economie meer hapert dan we oorspronkelijk dachten? Wat als een geopolitieke crisis de wereld en de economie op hun grondvesten doet daveren? Na de opwaartse rit van de voorbije jaren is de vrees voor een correctie op de beurzen dus zeker niet onterecht.
Wie enerzijds schrik heeft van zo’n correctie, maar anderzijds ook bang is om eventuele beurswinsten mis te lopen, kiest er het best voor om gespreid in de tijd te beleggen. Op die manier vermijdt u gepieker over het juiste instapmoment en vermijdt u dat u op een top uw spaargeld in de beurzen pompt. Dat een gespreide belegging loont, zelfs in tijden waarin de beurzen al een opwaartse rit achter de rug hebben, toont het voorbeeld hieronder.
Miel en Warre beschikten eind 2007 elk over een kapitaal van 100.000 euro.
Miel koos ervoor om het volledige bedrag in één keer in Europese aandelen te stoppen. Warre koos ervoor om hetzelfde bedrag gespreid in de tijd te beleggen. Hij stortte elke maand 1.030 euro tot eind 2015. Door die 97 maandelijkse stortingen kwam de totale storting ook uit op 100.000 euro. Voor de eenvoud gaan we ervan uit dat het niet-belegde bedrag intussen op een renteloze rekening blijft staan.
De vraag is dan: wie heeft eind 2015 het grootste kapitaal opgebouwd? Intuïtief zou je verwachten dat Miel de winnaar is omdat zijn kapitaal het langst op de aandelenmarkten heeft vertoefd. Niets is echter minder waar. Terwijl Miel de voorbije 8 jaar nauwelijks rijker werd, is het kapitaal van Warre wel gegroeid tot 136.000 euro. In werkelijkheid zal het verschil nog groter zijn als het niet-belegde kapitaal, in afwachting van een storting op de beurzen, intussen ook een risicoloze rente oplevert. Vanzelfsprekend is die strategie niet altijd de meest succesvolle. Alles hangt af van het instapmoment. Acht jaar geleden stonden aandelen aan de vooravond van de kredietcrisis en noteerden ze op hun top. Door gespreid te storten kon de belegger dus ook verscheidene maanden instappen tegen uiterst lage niveaus.
Een heel ander verhaal wordt het in februari 2009, toen de beurzen hun dieptepunt bereikten.
Stel dat Miel en Warre op dat moment dezelfde keuze moesten maken, dan was een eenmalige storting duidelijk wel de beste keuze geweest.
Het voorbeeld maakt in elk geval duidelijk dat wie zich minder comfortabel voelt over het instapmoment, zijn risico kan verkleinen door gespreid te beleggen in de tijd. De formule is ook uiterst geschikt voor wie vandaag niet over een stevig startkapitaal beschikt, maar gaandeweg zijn kapitaal wil opbouwen door te sparen.
Gespreid beleggen in de tijd kan op verschillende manieren. U kunt perfect zelf kiezen voor gespreide stortingen in individuele aandelen, fondsen of beursgenoteerde indexfondsen. Sommige banken bieden op maat gemaakte spaarprogramma’s aan via fondsen vanaf een bedrag van 25 euro per maand. De gestorte bedragen worden belegd in een mand met fondsen en de klant kiest zelf het risico dat hij wil nemen.
4. Heb geduld: verkoop niet te snel
Een laatste belangrijke vuistregel voor wie zijn centen op de beurs parkeert: heb geduld. Ga niet voor snel beursgewin, en verkoop niet te snel bij verlies. Met de speculatietaks heeft de regering-Michel trouwens opeenvolgende beurstransacties in hetzelfde aandeel minder aantrekkelijk gemaakt. Sinds 1 januari geldt een meerwaardetaks van 33 procent voor wie aandelen en andere afgeleide producten binnen zes maanden met winst verkoopt.