Sinds 2013 is het mogelijk om de goederen die u erft rechtstreeks te laten toekomen aan uw kinderen. Nogal wat vijftigers en zestigers zijn vragende partij. Mensen op rijpere leeftijd leiden veelal een comfortabel leven terwijl hun kinderen nog voor grote financiële uitdagingen staan. Die kinderen willen misschien bouwen of trouwen. Of misschien kunnen zij een financiële ruggensteun om andere redenen goed gebruiken.
Een ouder kan de nalatenschap van zijn vader of moeder verwerpen ten voordele van de eigen kinderen. Zo kan de nalatenschap van een grootvader of grootmoeder rechtstreeks aan de kleinkinderen toekomen. De verwerping van de nalatenschap is maar mogelijk nadat de erflater, dus de grootvader of de grootmoeder, is overleden. Voor het overlijden van de erflater kunt u daar geen bindende afspraken over maken.
Als u de nalatenschap van uw vader of moeder verwerpt ten voordele van uw kinderen, dan nemen uw kinderen uw plaats in. Veronderstel dat uw beide ouders zijn overleden en dat u nog drie broers of zusters hebt, dan komt uw erfdeel of een vierde rechtstreeks toe aan uw kinderen. Hebt u drie kinderen, dan zullen zij elk een twaalfde (of elk een derde van een vierde) erven.
Omdat er een generatie wordt overgeslagen, worden er successierechten bespaard. De goederen van de grootvader of de grootmoeder vallen niet opnieuw in uw nalatenschap zodat ze geen twee keer worden belast. Het fiscaal voordeel schuilt dus in die generatiesprong.
Maar opgelet! 'De verwerping van de nalatenschap mag geen nadeel opleveren aan de Vlaamse schatkist', zo meldt het juridisch departement van de Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat. 'Het successierecht verschuldig op uw erfdeel , in het voorbeeld een vierde, zal door de drie kinderen samen verschuldigd zijn. De successierechten die uw kinderen moeten betalen, worden niet berekend op een twaalfde.'
Als de successierechten enkel zouden berekend worden op een twaalfde van de nalatenschap, dan kan dat nadelig zijn voor de Vlaamse schatkist. Want de tarieven in de successierechten zijn progressief. In het Vlaams Gewest bedragen de successietarieven in de rechte lijn 3 procent op de schijf tot 50.000 euro en 9 procent op de schijf van 50.000 tot 250.000 euro. De Vlaamse overheid zou dus inkomsten mislopen als de kleinkinderen enkel zouden belast worden op het deel dat hen individueel toekomt.
Testament
Daar valt een mouw aan te passen als de grootvader of de grootmoeder een deel van de goederen rechtstreeks aan de kleinkinderen nalaat via testament. Dat is mogelijk voor het deel dat anders aan u zou toekomen. De grootouders zouden in ons voorbeeld rechtreeks een twaalfde kunnen nalaten aan de drie kleinkinderen. Dan zijn de kleinkinderen alleen successierechten verschuldigd op een twaalfde. Maar deze oplossing is niet helemaal sluitend. 'U kunt voor het overlijden van testator geen afstand doen van uw erfdeel. Na het overlijden van de testator, kunt u nog steeds uw minimaal voorbehouden erfdeel of een vierde opeisen. Bovendien kan de testator het testament altijd herroepen', aldus de KFBN.
