Tommelein (Open VLD) werkt al een hele tijd aan een hervorming van de erfbelasting. Want de tarieven zijn in bepaalde gevallen zo hoog dat ze aanzetten tot belastingontwijking.
Maar er is meer. Volgend jaar in september wijzigen de regels van het erfrecht grondig. De nieuwe regels bieden meer vrijheid om de erfenis naar eigen wens te verdelen. Maar zonder aanpassingen aan de fiscale regels kunnen Vlamingen opgezadeld worden met een gepeperde belastingfactuur.
Nu de vraag ‘wie erft wat’ beantwoord is, moet ook de niet minder belangrijke vraag ‘wie betaalt wat’ een antwoord krijgen.
Zonder aanpassingen van de belastingregels zal de appetijt van Vlamingen evenmin bijster groot zijn om met het hele gezin erfenisafspraken op papier te zetten, waarschuwen specialisten. Het familiepact is nochtans een van de belangrijkste vernieuwingen uit het nieuwe erfrecht en de hoop is dat het aanslepende erfenisruzies zal voorkomen.
De oorzaak van dit alles is dat in de hervorming van het erfrecht nauwelijks aandacht besteed is aan de fiscale impact van de wijzigingen. ‘Op zich logisch, want het erfrecht is een federale bevoegdheid en de erf- en schenkbelasting zijn de verantwoordelijkheid van de regio’s. Maar nu de vraag ‘wie erft wat’ beantwoord is, moet ook de niet minder belangrijke vraag ‘wie betaalt wat’ een antwoord krijgen’, vindt advocaat en professor Nicolas Geelhand.
Paradepaardje
In het nieuwe erfrecht kan bijvoorbeeld een kinderloze single zijn hele vermogen aan zijn favoriete neef nalaten. Hij is niet langer verplicht om de helft van zijn vermogen aan zijn ouders na te laten. Maar die neef betaalt wel 45 tot 65 procent erfbelasting op wat hij erft, terwijl voor de ouders de tarieven beperkt zijn tot 3 a 27 procent.
Ander voorbeeld: vanaf september volgend jaar kunnen ouders met al hun kinderen afspreken hoe hun erfenis verdeeld moet worden. Dat familiepact wordt beschouwd als het paradepaardje van het nieuwe erfrecht. Maar als de Vlaamse fiscale regels niet wijzigen, dreigt het niet van de grond te komen.
Dat komt onder andere omdat in een globale erfovereenkomst alle schenkingen vermeld en gewaardeerd worden. Ook bank- en handgiften of schenkingen voor een Nederlandse notaris die al jaren geleden werden gedaan en waar toen geen schenkbelasting op betaald werd.
Zonder aanpassingen van de Vlaamse belastingregels zal de Vlaamse Belastindienst op die oude schenkingen schenkbelasting kunnen heffen, waarschuwen specialisten in koor. Globale erfovereenkomsten moeten immers bij notariële akte verleden worden. ‘Wanneer in een Belgische akte een niet-geregistreede schenking wordt vermeld, waarvan de schenkers en begiftigden partij zijn bij deze notariële akte, dan is er op die schenkingen erfbelasting verschuldigd.'
'Dat zal velen ervan weerhouden een globale erfovereenkomst te sluiten, althans bij Belgische notariële akte’, besluit Geelhand.
Meer over de fiscale aandachtspunten van het nieuwe erfrecht leest u morgen in het Netto-katern van De Tijd. U leest er ook in welke gevallen het nuttig kan zijn om de komende 12 maanden bij uw notaris langs te gaan om de regels van het huidige erfrecht vast te klikken.