(netto) - Een van de laatste wapenfeiten van de regering Leterme, voor ze permanent ontslagnemend werd, was de wijziging van de wet op het consumentenkrediet uit 1991. Minister van Economie Vincent Van Quickenborne presenteerde het wetgevende werk als een daadkrachtig antwoord op de losse zeden in de kredietverlening die tot de financiële crisis hadden geleid. In werkelijk ging het om de omzetting naar Belgisch recht van de Europese Richtlijn 2008/48/EG in kredietovereenkomsten voor consumenten, een werkstuk dat dateert van voor de tijd dat het begrip ‘rommelkrediet’ intrede deed in onze woordenschat.
Maar wat verandert de wet van 13 juni 2010 precies aan het consumentenkrediet?
Informatiefiche
In plaats van een zelf samengestelde prospectus moeten kredietverleners u voor de afsluiting van de kredietovereenkomst een gestandaardiseerde informatiefiche geven. De fiche moet de volgende dingen vermelden:
- de debetrentevoet: vast en/of veranderlijk plus kosten zoals ze zijn opgenomen in de totale kosten
- het kredietbedrag
- het jaarlijkse kostenpercentage
- de duur van de kredietovereenkomst
- de contante prijs
- het bedrag van eventuele voorschotten (in geval van een krediet in de vorm van uitstel van betaling)
- het totale bedrag dat de consument moet betalen
- het bedrag van de afbetalingstermijnen.
Al die informatie moet verwerkt worden in een concreet en helder voorbeeld.
De standaardfiche moet het de consument gemakkelijker maken om prijzen te vergelijken en wil hem bijna verplichten de informatie ook effectief door te nemen. Vraag is of die verplichting ook werkt. Veel kredietverleners maken zich er nu al van af door simpelweg te verwijzen naar hun website. En volgens de letter van de wet is daar niets mis mee.
Vermelding van de effectief te betalen bedragen
Het volstaat niet langer een Jaarlijks Kostenpercentage (JKP) te vermelden. Zonder de werkelijke bedragen in euro (totaal te betalen bedrag, totale kredietkosten en maandelijkse aflossing) is de reclame voor een krediet voortaan onwettig. Na de invoering van het JKP, waarvoor een wettelijk maximum geldt, is dit een volgende stap om meer transparantie en overzichtelijkheid in te voeren in de kredietmarkt.
Geen cash geld meer
Het bedrag dat de kredietverlener te beschikking stelt, mag alleen via overschrijving of cheque worden overgemaakt aan de consument. Door tastbare bankbriefjes te bannen hoopt de wetgever dat krediet minder aanlokkelijk wordt voor impulsieve kopers.
Geen 7 maar 14 dagen bedenktijd
De zogenoemde 'afkoelingsperiode' wordt verdubbeld: van 7 naar 14 kalenderdagen. Wie in een bui naar de bank is gestapt om zich een glimmende sportkar aan te schaffen, heeft dus een week langer tijd om eventueel te beseffen dat het misschien toch niet zo’n goed idee was. Het volstaat dan om een aangetekende brief te sturen naar de kredietgever om de kredietovereenkomst eenzijdig op te zeggen. Een reden hoeft u niet op te geven.
Tot 75.000 euro heet alles ‘consumentenkrediet’
De wetgeving is voortaan van toepassing op kredietovereenkomsten vastgesteld bij een authentieke akte, die betrekking hebben op bedragen tot 75.000 euro. Daardoor vallen in de praktijk alle consumentenkredieten onder de wetgeving. Ook die verhoging van het plafond, dat voorheen op 20.000 euro was begrensd, staat letterlijk in de Europese richtlijn.
Aanpassing in uw voordeel mogelijk
Consument en kredietverlener kunnen nu in onderling overleg de betalingstermijn van het krediet verlengen. Tot nog toe moesten mensen met betalingsproblemen daarvoor een beroep doen op de vrederechter.
Verplichte waarschuwing 'Geld lenen kost ook geld'
Net zoals rookwaren wordt reclame voor krediet voortaan vergezeld van een vaste waarschuwing. Met 'Let op, geld lenen kost ook geld' wil de overheid die mensen bereiken die niet (willen) weten dat krediet nooit gemakkelijk en altijd duur is.
Geen reclame gericht op wanbetalers
Reclame voor het groeperen van de verschillende kredieten in een ‘globale lening’ wordt verboden. Dat koepelkrediet is zelden voordelig voor de consument. Bovendien zijn het opnieuw de mensen met betalingsproblemen die worden aangesproken, en die groep wil men nu precies beschermen met die wetswijziging. Vandaar ook een verbod op bankbriefjes of andere verwijzingen naar cash geld in de reclame.
Ook zinnetjes zoals ‘Hebt u al elders krediet?’ of toespelingen op het gemak en de snelheid waarmee men krediet kan afsluiten, zijn voortaan uit den boze. Hetzelfde geldt voor reclame waarin beweerd wordt dat een kredietovereenkomst kan worden gesloten zonder dat de kredietgever over informatie hoeft te beschikken over de financiële toestand van de consument (via een verplichte raadpleging van de Centrale voor Kredieten aan Particulieren).
Reclame voor gemengde kredietvormen aan banden
Sommige kredietverleners hebben geprobeerd de wet in snelheid te pakken door consumentenkrediet aan hypothecair krediet te koppelen. Voor woonkredieten gelden immers andere regels. Voortaan is reclame voor die ‘gemengde kredietvormen’ aan dezelfde regels onderworpen als elk ander consumentenkrediet.
Strengere sancties
Wie krediet verleent aan mensen van wie men kan verwachten dat ze het niet kunnen terugbetalen, mag rekenen op forse sancties. Als de Economische Inspectie kan aantonen dat een kredietverlener herhaaldelijk en intentioneel krediet verschaft aan wanbetalers, wacht hem een sanctie die kan oplopen tot 1 jaar cel en 100.000 euro boete.
