Het afgelopen weekend kondigde de federale superkern aan dat om de koopkracht te stimuleren werknemers dit jaar een extraatje van 300 euro kunnen krijgen. Dat extraatje is eenmalig, in de vorm van een belastingvrije consumptiecheque, uit te geven tussen 1 juli en 31 december in sectoren die getroffen zijn door de coronamaatregelen. Denk aan cafés en restaurants. Al zou de cheque zou ook besteed kunnen worden bij kappers en kledingzaken, wordt gezegd. Het is wachten op de details om daar zekerheid over te krijgen.
Barre tijden
De cheque wordt niet door iedereen even enthousiast onthaald, omdat ze een te algemene in plaats van een gerichte maatregel is. Maar ook omdat de factuur wordt doorgeschoven naar de bedrijven die in juni al heel wat extra's betalen aan hun personeel, zoals de onderneemster Danielle Vanwezenbeeck opmerkt. Boven op hun gewone loon krijgen werknemers dan ook hun jaarlijkse vakantiegeld en voor 250 euro ecocheques. De 40.000 bedienden van het pc 200 krijgen daar sinds 2016 nog eens een jaarlijkse premie van 265 euro bovenop.
Het is dus de vraag of veel werknemers de consumptiecheque zullen krijgen. Voka en het VBO tonen zich weinig enthousiast. Unizo is genuanceerder. ‘Het goede is dat werkgevers die dat willen en er de ruimte voor hebben dankzij deze cheque hun werknemers kunnen belonen op een manier waarbij de werknemers die beloning volledig in handen krijgen.'
De werkgevers worden opgezadeld met de ondankbare taak om de verwachtingen van werknemers te temperen
'Doordat de overheid een cadeau aankondigt dat de bedrijven moeten betalen, worden die opgezadeld met de ondankbare taak om de verwachtingen van hun werknemers te temperen, terwijl de vakbonden in bepaalde sectoren druk zetten om de cheque op te eisen, valt off the record te horen.
‘Bedrijven die de voorbije maanden stillagen, hebben geen geld om hem uit te keren. En bedrijven die de voorbije maanden wel standhielden, staan ook barre tijden te wachten, omdat de economie de komende maanden fors zal afzien’, luidt het.
Jaarlijkse verplichting
‘Ook al is het nog wachten op de concrete details, duidelijk is al dat de consumptiecheque niet mag worden toegekend ter vervanging van een bestaand voordeel of loon. Hij moet daar bovenop komen. Maar de loononderhandelingen voor 2020 zijn al achter de rug’, zegt Geert Vermeir van het sociaal secretariaat SD Worx.
‘Dat was anders toen de ecocheque werd ingevoerd’, merkt hij op. ‘Die was ook niet wettelijk verplicht, maar toen riep de Nationale Arbeidsraad de sociale partners wel expliciet op die te benutten bij de invulling van de toenmalige loonnorm. Daardoor is het uitbetalen van die ecocheque sindsdien een jaarlijks terugkerende verplichting in juni voor de bedrijven die dat toen zo geregeld hebben in een cao.' Ook de bediendenpremie van 265 euro is op die manier sinds 2016 geregeld op het niveau van het paritair comité 200', legt hij uit.