Eén van de krachtlijen van de formateursnota is langer, flexibeler werken. Zo moet de absolute minimumleeftijd om te stoppen met werken stijgen naar 60 jaar. Dat zou bijvoorbeeld ook gelden voor het brugpensioen bij herstructureringen. Daarnaast zouden alle gepensioneerden onbeperkt mogen bijverdienen. Vandaag is die mogelijkheid er enkel voor gepensioneerde 65-plussers met een loopbaan van 42 jaar. De andere gepensioneerden mogen maar beperkt bijverdienen, zoniet verliezen ze (een deel van) hun pensioen.
Vanaf wanneer mag u onbeperkt bijverdienen?
Gepensioneerden met een loopbaan van minstens 42 jaar mogen vanaf hun 65ste onbeperkt mogen bijverdienen. Hun professionele activiteiten blijven dus zonder gevolgen voor hun pensioen. Het is geen vereiste om 65 jaar te zijn op het ogenblik van de pensionering. Iemand die bijvoorbeeld op 64 jaar met pensioen gaat en een loopbaan heeft van 42 jaar, kan onbeperkt bijverdienen vanaf de eerste dag van de maand die volgt op de maand waarin hij 65 jaar wordt.
Wanneer haalt u een loopbaan van 42 jaar?
De loopbaan omvat alle professionele carrières in een of meer statuten. Daarbij kan elk kalenderjaar maar één keer geteld worden. Concreet gaat het om uw activiteiten als werknemer, zelfstandige of ambtenaar in een federale of regionale overheidsdienst, een lokaal bestuur, de NMBS.
In elk van de loopbaanjaren moet er voldoende gewerkt zijn. Het criterium is hetzelfde als voor een vervroegd pensioen voor werknemers: minstens 104 voltijdse dagen per kalenderjaar. Dat stemt overeen met een derde van een voltijds arbeidsregime voor een werknemer of twee kwartalen als zelfstandige.
Telt uw loopbaan in het buitenland ook mee?
Daar wordt rekening mee gehouden voor zover die in aanmerking komt voor de pensioenberekening. Dat geldt voor een carrière in de EU-lidstaten, Noorwegen, Zwitserland en IJsland. Met tal van andere landen heeft België een specifiek verdrag, zoals Marokko, Tunesië, Turkije, de VS, Canada… Binnenkort komt daar ook Brazilië bij.
Moet u 42 jaar onafgebroken gewerkt hebben?
Onder sommige voorwaarden kunnen ook zogenaamde gelijkgestelde periodes meegeteld worden. Het gaat om dezelfde gelijkgestelde periodes die meegenomen worden voor uw pensioenberekening. Uw exacte aantal loopbaanjaren kunt u navragen bij de pensioendiensten.
Wat als uw loopbaan korter is dan 42 jaar?
Wie geen loopbaan van 42 jaar kan bewijzen, mag niet onbeperkt verdienen. Ook wie nog geen 65 jaar oud is, mag maar beperkt bijverdienen. Hoeveel hangt af van uw activiteit. Er zijn grensbedragen voor enerzijds werknemers, ambtenaren of mandaten en anderzijds voor zelfstandigen. Gepensioneerden met kinderen ten laste mogen meer bijverdienen.
Wat als u maar een deel van het jaar bijverdient als u met pensioen bent?
Alle pensioendiensten kijken na of de betrokkene de maximumgrens op jaarbasis niet overschrijdt. Die inkomensgrenzen worden jaarlijks geïndexeerd. Voor een bepaald kalenderjaar geldt nog maar één grens: de meest voordelige. Alleen voor het jaar waarin men 65 wordt, geldt een uitzondering. Voor dat jaar worden de inkomensgrenzen gefractioneerd: er wordt een pro-rataberekening gemaakt volgens de periodes voor en na de verjaardag.
Welk inkomen wordt aan de grenzen afgetoetst?
Bij werknemers wordt gekeken naar bruto-inkomsten, bij zelfstandigen naar het netto belastbaar bedrag. De bruto-inkomsten van een werknemer omvatten alle inkomsten voor de inhouding van socialezekerheidsbijdragen en belastingen (bedrijfsvoorheffing…), premies, voordelen in natura, eindejaarspremie en het enkel vakantiegeld. Dat laatste wordt meegeteld in het jaar van uitbetaling, en niet het jaar voordien (waarop het bedrag gebaseerd is).
Met het dubbel vakantiegeld wordt geen rekening gehouden. Opzeggingsvergoedingen, ontslagvergoedingen en afscheidsvergoedingen (bijvoorbeeld van parlementsleden) worden gespreid over de periode waarop ze betrekking hebben en aangerekend als loon. Achterstallige lonen en premies worden niet als beroepsinkomsten geteld.
De netto belastbare beroepsinkomsten voor zelfstandigen zijn de inkomsten na aftrek van de beroepsuitgaven, eventuele beroepsverliezen en het gedeelte toegekend aan de helpende echtgenoot.
Voor inkomsten uit een wetenschappelijke of artistieke beroepsactiviteit spelen de inkomensgrenzen niet en kunt u ongebreideld bijverdienen. Daarnaast wordt ook voor administratieve mandaten (bij een openbare instelling, een instelling van openbaar nut of een vereniging van gemeenten) en politieke mandaten (parlementslid, burgemeester, schepen, gemeenteraadslid, lid van de bestendige deputatie, provincieraadslid of een mandaat bij een OCMW) onder bepaalde voorwaarden een uitzondering gemaakt.
Wat als u te veel bijverdient?
Wie boven de toegestane grens gaat, wordt bestraft door een lager pensioen in dat jaar. Eventueel onterecht ontvangen bedragen moet u terugstorten. Bovendien wordt het pensioen volledig geschorst bij een overschrijding van het grensbedrag met 25 procent. Bij een schorsing ontvangt u een heel jaar geen pensioen. Hebt u het toegelaten bedrag met minder dan 25 procent overschreden, dan wordt uw pensioen proportioneel verminderd. Bij een overschrijding met bijvoorbeeld 11 procent wordt uw pensioen voor dat jaar eveneens met 11 procent verminderd.
Let wel, voor de echtgenoot van een gepensioneerde met een gezinspensioen wordt geen enkele overschrijding toegestaan. Zodra die te veel verdient, wordt het gezinspensioen verminderd tot een pensioen als alleenstaande.
