De aanpassing is noodzakelijk omdat België hierin door het Europees Hof van Justitie veroordeeld werd. De fiscale vrijstelling van intresten op spaarboekjes was enkel voor in België gevestigde kredietinstellingen van toepassing. Dit betekent dat het ging om Belgische banken of om buitenlandse banken met een Belgisch bijkantoor. Volgens het Hof was dergelijke regeling strijdig met de vrijheid van dienstverlening en werden Belgen ontmoedigd om gebruik te maken van de diensten van een in een andere lidstaat gevestigde bank. De Belgische regering is nu aan die uitspraak tegemoetgekomen door de fiscale vrijstelling ook mogelijk te maken voor andere kredietinstellingen uit de Europese Economische Ruimte.
Geen gevolgen
Toch zal deze aanpassing nauwelijks of geen gevolgen hebben voor de Belgische spaarder. De gereglementeerde spaarboekjes die van de vrijstelling kunnen genieten, moeten immers aan specifieke voorwaarden voldoen. Zo moet zo’n spaarboekje zowel een basisrente als een getrouwheidspremie aanbieden. De premie mag alleen toegekend worden op spaargeld dat minstens 12 maanden op de rekening blijft staan. Bovendien moeten beide rentes ook binnen vastgelegde minima en maxima blijven. Zo moet onder meer de getrouwheidspremie op minstens 25 procent van de basisrente uitkomen. Deze specifieke Belgische voorwaarden maken dat in de praktijk wellicht geen buitenlandse spaarboekjes in aanmerking komen voor de vrijstelling. Hierdoor is het ook weinig waarschijnlijk dat er Belgische spaarders zijn die de voorbije jaren onterecht roerende voorheffing hebben betaald op intresten van een buitenlands spaarboekje. ‘De Belgische schatkist gaat met de uitbreiding naar niet-Belgische banken geen euro verliezen', meent Koen Van Duyse, advocaat bij Tiberghien.
De kans dat buitenlandse banken de wetswijziging zullen aangrijpen om alsnog ‘Belgische’ spaarboekjes vanuit het buitenland te gaan aanbieden lijkt al evenmin groot. 'Als een buitenlandse bank dat zou doen, dan zal dat niet omwille van die fiscale vrijstelling zijn, maar eerder het gevolg zijn van een ander zakenmodel waarvoor de bank gekozen heeft', zegt Koen Van Duyse. Hiermee verwijst de advocaat naar banken die omwille van bijvoorbeeld de bankentaks zouden beslissen om alleen nog maar vanuit het buitenland en via internet op te treden. Als die banken dan 'Belgische' spaarboekjes zouden aanbieden, dan zouden de intresten die de Belgen op dergelijke spaarboekjes opstrijken wel onder de Europese spaarrichtlijn vallen. Dit betekent dat de gegevens over de buitenlandse intresten automatisch zullen worden overgemaakt aan de Belgische fiscus en dat de anonimiteit wegvalt.