Met een dividendrendement dat kan oplopen tot meer dan 3 procent mogen de bezitters van coöperatieve aandelen zich gelukkig prijzen. Een aandeel in een coöperatieve vennootschap zoals CrelanCo of Argen-Co levert dit jaar een hoger rendement op dan een spaarboekje of een tak21-spaarverzekering. Limburg Wind zal de aandeelhouders op de algemene vergadering van 27 mei vragen om in te stemmen met een dividend van 4 procent. Die beslissing werd gisteren door de raad van bestuur genomen. Dat dividendrendement is iets lager dan het niveau van de twee voorgaande, maar in de huidige context is het aantrekkelijk. Het verwondert dan ook niet dat coöperaties investeerders blijven bekoren.
Bij Cera, de coöperatie rond de bank-verzekeraar KBC, is het dividendrendement net als de twee voorgaande jaren 2,5 procent. Maar ook daar blijkt de appetijt voor coöperatieve aandelen nog niet geluwd. Cera, met circa 400.000 vennoten een van de grootste coöperatieve vennootschappen van België, trekt nog steeds nieuwe coöperanten aan.
Sinds 1 juni vorig jaar kunnen particulieren er intekenen op E-aandelen. Het gaat om pakketten van 25 aandelen met een nominale waarde van 50 euro. Eén pakket is dus 1.250 euro waard. Er zijn al 17.592 intekenaars, van wie een derde of bijna 6.000 ‘nieuwe’ coöperanten. Samen met de bestaande vennoten brachten ze bijna 22 miljoen euro kapitaal in. Dat bedrag kan nog oplopen, want de emissieperiode loopt tot 25 mei.
Het dividendrendement blijkt over de jongste jaren en bij de meeste coöperatieve vennootschappen vrij stabiel. Merk op dat erkende coöperaties verplicht zijn het dividendrendement te beperken tot maximaal 6 procent.
Bij Oikocredit, dat ontwikkelingsprojecten financiert voor kansarme groepen in ontwikkelingslanden, kunnen de vennoten ook beslissen het dividend te herinvesteren of het aan Oikocredit te schenken.
Beperkte investering
Wie coöperant wil worden, stuit al eens op beperkingen. Zo kan je bij Cera per emissieperiode maar intekenen op één pakket van 25 E-aandelen ter waarde van 1.250 euro. ‘Wie bij Cera bij de twee eerdere emissies al een pakket kocht, kan momenteel maximaal 75 E-aandelen hebben’, illustreert Cera-woordvoerster Hilde Talloen. Bovendien mag geen enkele vennoot meer dan 100 E-aandelen bezitten.
Bij CrelanCo kan je slechts coöperant worden als je ook klant bent of wordt van Crelan (het vroegere Landbouwkrediet). Voorts moet je minstens voor 124 euro aandelen kopen (of tien aandelen met een nominale waarde van 12,40 euro) en kan je voor maximaal 4005,20 euro per persoon intekenen.
Ook in de sector van de hernieuwbare energie stellen de bedrijven paal en perk aan de inbreng. Ecopower beperkt het aandeelhouderschap tot maximaal 20 aandelen van 250 euro per persoon. Limburg Wind en Aspiravi Samen leggen het plafond per persoon op maximaal 24 aandelen van 125 euro. De inbreng is er dus beperkt tot 3.000 euro per persoon. Een gezin van twee ouders en twee kinderen kan de investering opschroeven tot maximaal 12.000 euro.
Niet zonder risico
Zoals het kapseizen van Arco en de ontbinding van Groenkracht hebben bewezen, is een investering in een coöperatieve vennootschap niet zonder risico. Coöperanten riskeren hun inleg geheel of gedeeltelijk te verliezen. Bovendien kunnen de aandeelhouders niet rekenen op de wettelijke garantieregeling. Mocht een coöperatie nu over de kop gaan, dan zijn de coöperanten hun inbreng kwijt. Deposito’s bij Belgische banken of bedragen geïnvesteerd in een tak21-spaarverzekering zijn wel gewaarborgd tot 100.000 euro per persoon en per financiële instelling.
Een andere kanttekening is dat de aandelen niet op een beurs genoteerd zijn, zodat de nominale waarde constant blijft. Bij uittreding krijgt de coöperant normaal gesproken alleen - maar ook minstens - het nominale bedrag van zijn inbreng terug.
Voorts staat het de aandeelhouders niet vrij om op eender welk ogenblik uit te treden. Dat kan meestal slechts tijdens de eerste jaarhelft. Een bijkomend nadeel is dat het lang kan duren vooraleer de vennoot de waarde van zijn aandelen krijgt terugbetaald. Wil een coöperant van CrelanCo uittreden tussen januari en juni 2016, dan moet hij tot in juni 2017 wachten om de waarde van zijn aandelen te ontvangen. Als een coöperant pas tijdens de tweede jaarhelft van 2016 uittreedt, dan kan dat pas tijdens het eerste semester van 2017 worden aanvaard en moet hij wachten tot juni 2018 vooraleer hij de inbreng terugziet.
‘Een uitzondering wordt gemaakt bij overlijden’, benadruk CrelanCo-woordvoerder Leo De Roeck. ‘Als de erfgenamen beslissen geen coöperant te blijven, volgt een onmiddellijke uitbetaling van de inbreng.’
Coöperaties kunnen uittredingen ook aan banden leggen. Cera bijvoorbeeld kan de vrijwillige uittredingen beperken tot 10 procent van het kapitaal of tot 10 procent van het aantal vennoten om te vermijden dat de vennootschap zou kapseizen. Ook andere coöperaties bouwen dat beschermingsmechanisme in.
Voordelen
Een voordeel is dat dividenden van coöperatieve aandelen tot 190 euro zijn vrijgesteld van roerende voorheffing (27 procent). Omdat de inbreng meestal geplafonneerd is tot een beperkt bedrag is vaak geen roerende voorheffing verschuldigd.
Coöperanten in erkende ontwikkelingsfondsen zoals Alterfin, Incofin of Oikocredit, alle coöperaties die microfinancieringen verlenen, kunnen daarnaast rekenen op een belastingvermindering van 5 procent op de investering. Voorwaarde is dat u in 2016 minstens 380 euro stort en de aandelen minstens vijf jaar ononderbroken in uw bezit blijven (tenzij bij overlijden). Ook moeten de aandelen op naam (en niet op naam van een koppel of een familie) zijn uitgegeven.
De belastingvermindering voor 2016 bedraagt maximaal 320 euro. Bij Alterfin komt dat overeen met een investering van 6.437,50 euro of 103 aandelen van 62,50 euro.