(netto) - Vorige week liep de inschrijvingsperiode af van de nieuwe staatsbon. Er werd voor 87 miljoen euro opgehaald. Dat is meer dan in dezelfde periode vorig jaar, maar heel wat minder dan het historische gemiddelde. Het lichte herstel sinds het dieptepunt van 2010 doet niets af van de duidelijk tanende interesse voor staatsbons.
Tot 2003 haalden staatsbons jaarlijks meer dan 1 miljard euro op. Sindsdien daalde het opgehaalde bedrag spectaculair. Een voorlopig dieptepunt werd bereikt in 2010 met inschrijvingen ter waarde van 0,2 miljard euro. Alleen de financiële crisis van 2008 doorbrak heel even de dalende trend en leidde tijdelijk tot een opflakkering van de interesse. De dalende trend blijkt duidelijk uit de grafiek. Het uitstaande bedrag in staatsbons daalde van meer dan 8 miljard euro eind 2003 tot minder dan 4 miljard euro eind 2010.
Lage rente!
Een belangrijke reden van het dalende enthousiasme is de lage rente. Eind 1997 bedroeg de rente op 10-jarige Belgische staatsobligaties nog meer dan 5,5 procent, in augustus 2010 bereikte de rente een dieptepunt van 2,8 procent.
Maar de rente verklaart niet alles. Eind 2003 noteerde de Belgische langetermijnrente aan 4,33 procent, slechts iets hoger dan de rente vandaag. Wellicht spelen dus ook de toegenomen alternatieven, zoals de getrouwheidsspaarrekeningen en hoogrentende termijnrekeningen, een rol. Bovendien wordt staatspapier, door de schuldencrisis van de overheden, niet langer als 100 procent veilig beschouwd.
Roerende voorheffing afschaffen?
Dat besef is ook in regeringskringen doorgedrongen. In die mate zelfs dat ontslagnemend minister van Financiën Didier Reynders voorstander is om de roerende voorheffing op staatsbons af te schaffen. “Ik ben niet tegen een (gedeeltelijke) fiscale vrijstelling van de staatsbon. Een eerste test zou kunnen zijn om de staatsbon mee te nemen in dezelfde enveloppe als het spaarboekje voor de fiscale vrijstelling van intresten. Misschien kan dat de interesse voor de staatsbon doen aanwakkeren", zei Reynders onlangs in een interview met Netto.
Of die maatregel er ook snel komt, is een andere zaak. Niet alleen ontbreekt nog de politieke consensus, ook is het niet zeker of de fiscale vrijstelling in regel is met de Europese regelgeving. Het staat ook niet vast dat een fiscale vrijstelling de interesse effectief kan doen aanwakkeren. De laatste uitgifte van 4 juni bood voor de driejarige staatsbon een brutorente van 2,5 procent per jaar. Zelfs als die rente netto wordt, blijft bijvoorbeeld een getrouwheidsspaarrekening minstens even gunstig, terwijl ze meer flexibiliteit biedt. Ook de kasbons en termijnrekeningen met looptijd van 3 jaar komen bij heel wat banken netto boven 2,5 procent uit.
