‘De Vlaamse regering wil de beschikbare sociale huurwoningen zo effectief mogelijk inzetten voor wie er echt nood aan heeft’, zegt Michael Lescroart, de woordvoerder van de Vlaamse minister van Wonen, Liesbeth Homans (N-VA). ‘Het kan niet de bedoeling zijn dat oudere mensen van wie de drie kinderen het huis uit zijn in een ruime sociale huurwoning blijven wonen. Het oudere echtpaar kan verhuizen naar een kleiner sociaal huurpand en zo plaats maken voor een groter gezin.’ Zoals bekend zijn er lange wachtlijsten voor sociale huurwoningen. Eind vorig jaar waren er 104.976 kandidaat-huurders op wachtlijsten in Vlaanderen ingeschreven.
Daarom wil de Vlaamse regering de contracten voor sociale woninghuur aan meer tussentijdse evaluaties onderwerpen. Homans liet in De Morgen en Het Laatste Nieuws optekenen dat het mogelijk moet worden om contracten te beëindigen als huurders voor zware overlast zorgen of wanneer ze een zekere financiële draagkracht hebben bereikt.
‘Het is niet zozeer de bedoeling misbruiken tegen te gaan, wel om het beschikbare patrimonium zo nuttig mogelijk in te zetten’, verduidelijkte haar woordvoerder maandag. ‘Daarom zal iemand die te veel verdient, de sociale huurwoning moeten verlaten om plaats te ruimen voor kandidaten op de wachtlijsten.’ Maar volgens Lescroart is dat geen zwart-witverhaal: ‘Het is niet omdat iemand enkele tientallen euro te veel verdient, dat hij van de ene op de andere dag zijn woning zal moeten verlaten. We willen vermijden dat mensen geen werk meer zoeken omdat ze anders hun sociale huurwoning dreigen te verliezen. Goede afspraken moeten verhinderen dat er een werkloosheidsval komt.’
Wie heeft nog recht op sociale huurwoning?
Wanneer komt u in aanmerking?
U moet aan een reeks voorwaarden voldoen. Uw netto belastbaar jaarinkomen en/of uw vervangingsinkomen en dat van uw meerderjarige gezinsleden mag niet hoger zijn dan 34.902 euro, plus 1.951 euro per persoon ten laste. Als alleenstaande mag uw inkomen niet hoger zijn dan 23.269 euro. U moet bewijzen dat u Nederlands spreekt of het wil leren. Wie uit een land buiten de Europese Unie komt, nog geen 12 maanden in België woont en tussen 18 en 65 jaar oud is, moet een inburgeringstraject volgen.
Zijn er nog andere voorwaarden?
U moet in principe 18 jaar zijn of ouder als u zich voor een sociale huurwoning wil inschrijven. U mag niet al over een woning of een bouwgrond beschikken, ook niet in het buitenland. Die voorwaarde geldt voor iedereen die zich samen met u inschrijft voor de sociale woning. Of aan de voorwaarden is voldaan, wordt nog eens getoetst op het ogenblik dat u effectief een woning ter beschikking krijgt. Er kan immers een lange tijd verstrijken tussen de inschrijving en het ogenblik waarop u een woning toegewezen krijgt.
Moet ik meer betalen als ik meer ga verdienen?
‘Als het inkomen stijgt, zult u ook een hogere huurprijs moeten betalen’, zegt Tine Hendrickx, de woordvoerster van de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen (VMSW). Maar het duurt drie jaar vooraleer die huuraanpassing wordt doorgevoerd. Als het inkomen dit jaar bijvoorbeeld verdubbelt, zal de huurprijs voor een sociale huurwoning pas over drie jaar stijgen. ‘Een gevolg van het feit dat het inkomen pas na drie jaar officieel bekend is’, verklaart Hendrickx. ‘De huurprijs wordt niet retroactief aangepast.’
Wie ooit voldeed aan de voorwaarden om een sociale huurwoning te betrekken, kan nu in Vlaanderen niet uit dat huis gezet worden, ook niet als het inkomen stijgt. Het geval van het gezin van de stervoetballer Romelu Lukaku zorgde enkele jaren geleden voor opschudding.
Open VLD is al jaren vragende partij om komaf te maken met het ter beschikking stellen van sociale woningen voor wie te veel verdient, maar de sp.a stond op de rem. Volgens de vorige Vlaamse minister van Wonen, Freya Van den Bossche (sp.a), is levenslang wonen een recht en zorgt het bestaande systeem ook voor een zekere sociale mix in sociale wijken.
In haar opvolgster Liesbeth Homans (N-VA) vinden de liberalen wel een bondgenoot om het kaderbesluit ‘Sociale Huur’ te herschrijven. ‘We evolueren naar een systeem zoals op de private markt, met 3-6-9-contracten en tussentijdse evaluaties’, aldus Homans.
Mensen die nu al een sociale woning huren, moeten niet vrezen voor een beëindiging van hun huurcontract. ‘We gaan niet inbreken in de lopende contracten’, stelt Homans. De nieuwe regels zullen alleen van toepassing zijn op toekomstige contracten.
