Fannie en Freddie in 5 vragen

(tijd) - De Amerikaanse overheid rekende op de twee hypotheekgiganten om de vastgoedmarkt uit het slop te halen maar Fannie en Freddie dreigden zelf het slachtoffer te worden van de kredietcrisis.

1. Wat zijn Freddie Mac en Fannie Mae?

Freddie Mac, voluit Federal Home Loan & Mortgage Corp, en Fannie Mae, voluit Federal National Mortgage Association, zijn publiek genoteerde ondernemingen die de Amerikaanse hypotheekmakt van fondsen moeten voorzien. Fannie Mae werd in 1938 opgericht, op een moment dat miljoenen families niet in staat waren eigenaar van hun huis te worden door een tekort aan hypotheken. Tot 1968 was Fannie een overheidsdienst. In 1970 volgde Freddie Mac om het door de privatisering ontstane monopolie van Fannie Mae te doorbreken.

2. Wat doen ze?

De twee moeten Amerikanen makkelijker toegang verschaffen tot woonkredieten. Ze kopen kredieten van hypotheekverschaffers of garanderen de stipte betaling. Door die garantie genieten woonkredieten een lagere rente, zodat Amerikanen goedkoper kunnen lenen. Fannie en Freddie beschikken samen over een hypotheekportefeuille van 5.200 miljard dollar, de helft van de totale markt. Bij de nieuwe woonkredieten hebben de twee zelfs een marktaandeel van 70 procent. In de VS is het door de vastgoedcrisis bijna onmogelijk geworden een woonkrediet af te sluiten zonder Freddie- of Fannie-garantie.

3. Waarom zitten ze in slechte papieren?

Sinds de stagnering van de huisprijzen en de stopzetting van betaling van te makkelijk verstrekte hypotheken is de sector in een diepe crisis. Toen in 2007 de kredietcrisis in volle hevigheid losbarstte, waren beide bedrijven logischerwijze bij de grootste slachtoffers. In de periode van april tot juni verloren beide ondernemingen tezamen meer dan 3 miljard dollar, wat ertoe leidde dat hun beurskoersen in vrije val geraakten.

4. Wat zou er gebeuren als ze ten onder zouden gaan?

Een ondergang van de twee zou de vastgoedmarkt in de VS helemaal lam leggen. De economische gevolgen zouden nauwelijks te overzien zijn. Dat scenario was tot voor de redding niet meer zo onwaarschijnlijk. Lange tijd gingen toezichthouders ervan uit dat de portefeuille van de twee ultraveilig was, zodat de kapitaalvereisten niet zo streng waren. Maar door de zware vastgoedcrisis was het eigen vermogen van de twee giganten eind maart geslonken tot 80 miljard dollar, slechts 1,5 procent van de portefeuille. Een verdere daling van de huizenprijzen in de VS en bijkomende wanbetalingen zouden in geen tijd tot extra verliezen op de hypotheekportefeuille leiden en het resterende kapitaal opvreten.

5. Hoe wil de overheid hen redden?

De overheid zal tot 100 miljard dollar nieuwe aandelen van beide instellingen kunnen verwerven. Ze zal ook kortetermijnfinanciering bieden aan Fannie Mae, Freddie Mac en 12 andere hypothecaire instellingen zodat ze aankopen in de markt kunnen blijven doen. Het plan van Paulson voorziet ook wel een serieuze vermageringskuur voor de twee instellingen. Eind 2009 mag hun portefeuille aan kredieten niet groter zijn dan 850 miljard dollar en moet hij 10 procent per jaar dalen tot hij uiteindelijk nog 250 miljard dollar bedraagt.