Nationale Bank verstrengt aanpak woonleningen

De Nationale Bank van België (NBB) heeft in haar rol als macroprudentiële toezichthouder op de financiële instellingen van ons land besloten om nieuwe, zogenaamde 'expliciete verwachtingen' voor de banken en verzekeringsmaatschappijen die actief zijn in de residentiële vastgoedmarkt op te stellen. Dat meldt de NBB donderdag.

De bedoeling daarvan is dat het intern risicobeheer van die financiële instellingen deze niet nader gepreciseerde verwachtingen integreert. Dat moet hen ertoe aanzetten voorzichtig(er) te zijn bij het toekennen van hypothecaire kredieten, staat in een persbericht van de Nationale Bank.

Woordvoerder Geert Sciot van de NBB wou in een toelichting weinig bijkomende informatie kwijt omdat het overleg met de sector nog moet beginnen. Hij verduidelijkte wel dat de verwachtingen neerkomen op 'bepaalde normen en criteria' die kunnen worden gehanteerd bij het toekennen van woonleningen.

De NBB gaat liever niet in op details, maar maakte eerder wel geregeld onder meer een punt van de zogenaamde loan to value, de verhouding tussen de omvang van de lening en de waarde van het vastgoed die volgens de toezichthouder in een aantal gevallen niet goed zit. Mogelijk wordt dat een van de criteria.

Kwetsbaarheid

Het initiatief komt er nadat de NBB, net als het Europees Comité voor Systeemrisico’s (ESRB) en de Europese Centrale Bank (ECB), heeft vastgesteld dat de kwetsbaarheid van de vastgoedmarkt in ons land de laatste jaren opnieuw toeneemt.

Eerder legde de NBB ook al maatregelen op in verband met de kapitaalbuffers die de Belgische banken moeten opbouwen tegen mogelijke verliezen bij het afsluiten van woonkredieten.

Maar omdat de kredietnormen die de banken hanteren voort verslechterden is 'een bijkomende maatregel van de NBB nu noodzakelijk geworden om het financiële systeem van ons land ook in de toekomst te vrijwaren van mogelijke risico’s of schokken', zegt de toezichthouder. Die had eerder dit jaar al laten verstaan te werken aan extra maatregelen. Het woord 'verwachtingen' dat nu gehanteerd wordt, wijst er wel op dat de NBB geen verplichting gaat opleggen.

Consultatie

De volgende weken gaat de NBB de Belgische banken en verzekeringsmaatschappijen consulteren over dit initiatief. De bedoeling is dat de maatregel de komende weken wordt gefinaliseerd en van toepassing wordt vanaf 2020.

Woordvoerster Isabelle Marchand van de bankenfederatie Febelfin zegt in een reactie 'nota te hebben genomen' van het persbericht. 'We zullen overleg hebben met de NBB om de eventuele macroprudentiële maatregelen te bespreken. De inhoud daarvan zal voorwerp uitmaken van het overleg en dus is het nog te vroeg voor ons om daarover uitspraken te doen.'

Bouwsector

Confederatie Bouw, de belangenorganisatie van de bouwsector, vindt het goed dat de Nationale Bank risicovolle leningen wil aanpakken, maar waarschuwt in een persbericht dat een strengere kredietverlening zeker niet tot een vastgoedcrisis mag leiden. 

 '"De Confederatie Bouw heeft er alle begrip voor dat de Nationale Bank probeert te vermijden dat er risicovolle woonleningen zouden worden toegekend', zegt de organisatie. 'Het verleden heeft al meermaals aangetoond dat zulke risicovolle leningen niet goed zijn voor de kredietverlener en ontlener, maar evenmin voor de vastgoed- en bouwsector, en breder bekeken ook niet voor de economie in het geheel.'  Maar de Nationale Bank mag ook niet te streng zijn, vindt Confederatie Bouw.

'De toegang tot hypothecair krediet mag niet dermate beperkt worden zodat er een vastgoedcrisis uit voortvloeit. In dat geval is het middel erger dan de kwaal, een situatie die absoluut vermeden moet worden', luidt het.  Daarnaast benadrukt de sectorfederatie dat ondanks de verstrenging van de woonkredieten alle soorten krediet (zoals leningen met een lange duur of met een hoge quotiteit) mogelijk moeten blijven als het krediet gelet op het profiel van de ontleners niet risicovol is.