723.700 besmettingen: het coronavirus in kaart
'Met Robbie de robot kan je een huis bouwen in de helft van de tijd'
Met de meewerkende robot Robbie kunnen bouwvakkers keramische XL-snelbouwstenen van 28 kilogram per stuk met twee tegelijk op de millimeter precies plaatsen. Zonder de steen aan te raken. Goed voor de rug en voor de rendabiliteit.
De steenbakker Luc Vandermersch (64) uit Roeselare en de aannemer Franco Marchetta (61) uit Genk spreken met een andere tongval. Maar als het om business en creativiteit gaat, begrijpen de West-Vlaamse en de Limburgse ondernemer elkaar als geen ander. De mayonaise tussen beide familiale kmo's pakt.
De cobot Robbie moet de vicieuze cirkel doorbreken waar woningbouwers en steenbakkers al jaren in zitten.
De voorbije drie jaar werkten ze samen aan Robbie, een co- of meewerkende robot, en aan een keramische XL-lijmblok van 28 kilogram. Dat was niet evident. Van Roeselare naar Genk is het tweeënhalf uur rijden. Vandermersch en Marchetta investeerden samen zowat 0,5 miljoen euro in het project.
De cobot Robbie moet de vicieuze cirkel doorbreken waar woningbouwers en steenbakkers al jaren in zitten. Sneller bouwen vraagt grotere stenen. Grotere stenen zijn zwaardere stenen en zwaardere stenen zijn voor bouwvakkers fysiek te belastend. De urgentie is groot: de fysieke belasting en de productiviteit staan steeds hoger op de agenda.
Robbie de robot, een huis bouwen in de helft van de tijd
De grootste klassieke snelbouwsteen uit keramiek is 50 centimeter lang, 25 centimeter hoog, 14 centimeter breed en weegt zowat 14 kilogram. Wie daar een hele dag mee werkt, voelt dat 's avonds. Een ploeg van Marchetta die een ruwbouwwoning bouwt, bestaat uit een bouwvakker die de stenen plaatst, een die ze lijmt - de helft van de snelbouwstenen wordt niet meer gemetseld - en een die de stukken op maat zaagt. 'Maar zelfs als je geregeld roteert, is het voor bouwvakkers die naar de vijftig gaan vaak niet meer werkbaar. De fysieke belasting belemmert bovendien de instroom van jongeren', zegt Marchetta. 'Wij hebben het gewicht uit de baksteen gehaald.'
Nederlandse concurrentie
De ruwbouwmarkt wordt niet alleen geconfronteerd met de lageloonarbeid uit Oost-Europa, ook uit Nederland komt scherpe concurrentie. Door de financiële crisis was de woningbouw bij onze noorderburen jarenlang steendood. Veel Nederlandse bouwbedrijfjes kwamen naar Vlaanderen. In plaats van keramische gebruiken ze kalkzandstenen. De grote prefabblokken worden, nadat alles is uitgetekend, op een werf snel in elkaar gestoken met elektrische kranen.
Door die hoge productiesnelheid bouwen de Nederlanders tegen scherpere prijzen en zijn kalkzandstenen ook in Vlaanderen in opmars, met een marktaandeel van bijna 25 procent. Marchetta en Dumoulin Bricks kregen van de provincie Limburg elk een subsidie van 25.000 euro voor hun onderzoek - het Roeselaarse Dumoulin omdat het de enige snelbouwsteenbakkerij is met een depot in Limburg, in Genk.
Millimeterwerk
Robbie moest gebruiksvriendelijk zijn en de snelbouwstenen in XL-formaat aankunnen. De cobot werkt daarom volledig pneumatisch en maakt enkel glijdende bewegingen. Dat is beter voor keramische stenen dan de elektrische kranen met drukknoppen die start- en stopbewegingen maken. Die kranen, die vooral Nederlandse maar ook steeds vaker Belgische bedrijven gebruiken, zijn te groot en te log voor het millimeterwerk met keramische stenen.
Ook de productie van de XL-stenen is een heuse karwei. 'Een steen van 28 in plaats van 14 kilo bakken vraagt aangepaste vormen en het productieproces is complexer. De lijmstenen snijden is meer dan ooit millimeterwerk', zegt Vandermersch.
Robot te huur
Marchetta bouwt met Thuis Best Woningbouw in Pelt zijn eerste woningen met het prototype van Robbie. Het bedrijf kan er in één beweging tot een halve vierkante meter snelbouw van 56 kilo - 2 maal 28 - plaatsen. Een bouwvakker bedient de cobot, fysieke belasting is er niet.
'Een ploeg van drie arbeiders had bij een gemiddelde woning vroeger vier dagen nodig om de muren van de benedenverdieping te bouwen. Dat kan nu in twee dagen', zegt Marchetta. 'Een ploeg die vertrouwd is met Robbie kan van drie naar twee arbeiders worden herleid.'
Voor zijn bouwbedrijf neemt Marchetta meteen vijf cobots in gebruik. De Marchetta Groep nam een patent op de kraan, Dumoulin Bricks op de XL-steen. De cobot kost zowat 30.000 euro, de levertijd is 12 tot 15 weken. De meeste woningbouwers zijn nog altijd kleinere kmo's. Voor hen is dat geen kleine investering. Robbie huren kan ook.
De robot wordt woensdag op Batibouw voorgesteld. Marchetta en Dumoulin Bricks blijven welgeteld één dag op de bouwbeurs. 'Er moet ook nog gewerkt worden', zegt Vandermersch.
Dumoulin Bricks
In volle Fortis-crisis, op 24 december 2008, besloten Luc Vandermersch en Benedikt Van den Braembussche, de modernste snelsteenbakkerij van Europa te bouwen. Vandermersch behoorde tot de derde generatie van steenbakkers uit Roeselare, Van den Braembussche, de eigenaar van een lijmfabriek, tot de vierde generatie van handelaars in bouwmaterialen. De snelsteenbakkerij verving de verouderde steenbakkerij van Dumoulin Bricks, die met een jaarproductie van 21.000 ton slechts 2 procent van de markt bediende. De nieuwe steenbakkerij opende in 2012 en kostte 18 miljoen euro. 'Onze productie van 500 ton per dag is sinds twee jaar dagelijks uitverkocht', zegt Vandermersch. Zijn marktaandeel ligt nu rond 20 procent. De marktleider Wienerberger en Ploegsteert zijn de andere producenten in België. Na een extra investering wordt de oven van Dumoulin Bricks momenteel opnieuw opgestart. De productie kan worden opgevoerd naar 700 ton per dag. Vandermersch' dochters Charlotte en Delphine werken beiden in het familiebedrijf met 25 werknemers.
Omzet 2019: 10,14 miljoen euro
Ebitda: 2,9 miljoen euro
Marchetta
De broers Franco en Emilio Marchetta zetten in 1985 als Woningbouw Marchetta hun eerste woning neer in Limburg. Hun vader was na WO II van de Abruzzen in Italië naar België vertrokken om in de mijn van Winterslag te werken. De broers bouwden de Marchetta Groep uit tot een middelgrote speler in Limburg die ook actief is in Antwerpen en Vlaams-Brabant. 50 werknemers bouwen zowat 80 woningen per jaar. De groep zit ook in villabouw, bouwprojecten, gereedschap en veiligheidssystemen.
Franco's kinderen, Cerina, Claudia en Gianni, hebben de operationele leiding. Franco Marchetta focust op innovatie in de bouwwereld. Het bedrijf is al jaren een pionier op het vlak van energiezuinig bouwen en innovatieve technieken. De co- of meewerkende robot Robbie werd ontwikkeld in de schoot van Sagoma, de onderzoekstak van de Marchetta Groep. De bedoeling is een aangepaste Robbie ook in andere ruwbouwsegmenten te introduceren.
Omzet 2018: 11,77 miljoen euro
Bedrijfsresultaat: 1,20 miljoen euro
Lees verder
Advertentie
Advertentie