Fluxys doet paringsdans met Braziliaans gasnetbedrijf

Fluxys huurt sinds begin dit jaar een kantoortje in Rio de Janeiro op een prestigieuze locatie vlak naast het Teatro Prudential, een bekende zaal voor dansshows. De paringsdans die Fluxys op de Braziliaanse gasmarkt uitvoert, is er een met heel wat ritme: het Belgische bedrijf zet drie stevige stappen snel na elkaar.

Vlak na Nieuwjaar verraste de gasnetbeheerder met de aankoop van een minderheidsbelang in TBG, een beheerder van 2.600 kilometer gaspijpleidingen. Enkele maanden later bleek dat Fluxys met de Franse oliemajor Total onderhandelde om dat belang verder op te trekken. Nu volgt mogelijk een derde en laatste stap: een consortium met Fluxys biedt op een meerderheidsbelang in TBG, dat aardgas van Bolivia naar Brazilië voert en 2 miljoen Braziliaanse gezinnen bevoorraadt.

Dat internationaal consortium, met de Canadese pijpleidingenuitbater Enbridge en de Amerikaanse infrastructuurinvesteerder EIG, heeft een eerste niet-bindend bod ingediend op het controlebelang van 51 procent in TBG. Die aandelen worden verkocht door de Braziliaanse oliereus Petrobras, die door corruptieschandalen en de liberalisering moet desinvesteren.

Of er andere bieders opduiken is niet bekend, maar het consortium kent de prooi alvast erg goed. Een fonds van EIG was jarenlang minderheidsaandeelhouder, maar verkocht die aandelen aan Fluxys. Dat is nu met een belang van ruim 27 procent de grootste aandeelhouder na Petrobras.

Europese octopus

Wat heeft de Belgische gasnetbeheerder, die gecontroleerd wordt door de gemeenten, te zoeken in de Braziliaanse bossen? Het lijkt er vooral op dat Fluxys zijn toekomst en dividenden wil veiligstellen. De keuze van de gemeenten, die sinds jaar en dag betrokken zijn in energiedistributie, om zich te verankeren in gastransport bleek een lucratieve zet. Fluxys groeide uit van een puur Belgische monopolist naar een Europese gasoctopus met pijpleidingen en gasinvoerterminals van Duinkerke tot Griekenland en 200 miljoen euro nettowinst per jaar.

Maar de toekomst van aardgas in Europa is onzeker. Op korte termijn is er nood aan extra aardgas om de sluiting van kerncentrales en vuilere steenkool te vervangen. Maar met de strenge Europese klimaatdoelstellingen is er voor fossiel gas op langere termijn geen toekomst meer. Net als sectorgenoten investeert Fluxys in proefprojecten voor alternatieven zoals groen gas en waterstof. De verdienmodellen daarvoor zijn nog onzeker.

Vandaar de recente keuze van Fluxys om naar Latijns-Amerika en Zuidoost-Azië - het opende ook een uitvalsbasis in Singapore - te trekken. Daar komt aardgas prominenter in beeld om de energievraag op te vangen. Die strategie wordt zeker in groene hoek niet op applaus onthaald. De stuurlui van de internationalisering bij Fluxys, met kapiteins Daniël Termont (voorzitter) en Pascal De Buck (CEO), zeggen dat inzetten op aardgas de beste optie is. Alternatieven als aardolie en steenkool zijn nog veel slechter, argumenteren ze.

Belgische traditie

De keuze voor Brazilië lijkt opmerkelijk, maar ons land heeft er een traditie in de energiesector. Het vroegere Tractebel werkte er zich decennia geleden op als een grote privéspeler en de waterkrachtcentrales zijn nu nog een belangrijke pijler van de huidige Franse eigenaar Engie. Eén pijplijn in Brazilië is geen eindstation voor Fluxys. De TBG-gaspijplijn is een bruggenhoofd waarmee Fluxys zich vervolgens verder wil ontwikkelen in bestaande of nieuwe projecten, van pijpleidingen tot infrastructuur voor vloeibaar aardgas (lng).

Hoeveel geld Fluxys in Braziliaanse pijpleidingen wil investeren, is niet bekend. In de jaarrekening raamt Fluxys de aankoop van de eerste schijf van 27 procent op 100 tot 150 miljoen euro. Dat geeft een indicatieve waarde van 370 tot meer dan 550 miljoen euro voor heel TBG. Over de aankoop van een tweede schijf van ruim 10 procent, waar ook de Boliviaanse overheid op aast, is nog niets bekend.

Net omdat er verschillende operaties bezig zijn, wil Fluxys geen commentaar kwijt. 'We willen ons versterken in Brazilië en Latijns-Amerika en kijken naar opportuniteiten', zegt een woordvoerder. Hij voegt er wel aan toe dat Fluxys 'niet de ambitie heeft om meerderheidsaandeelhouder te zijn in TBG'.