'Het dieptepunt van 2018? Telecomminister De Croo'

Gehoest en gesnotter. Dat is het eerste geluid dat door de intercom klinkt als we aanbellen bij John Porter thuis. De Amerikaans-Australische CEO van Telenet  verontschuldigt zich, als hij ons binnenlaat. ‘Het is niet besmettelijk, ik zweer het.’

Thuis, dat is voor Porter een ruime loft in Wijnegem, in het Kanaal-project van de interieurpaus en kunsthandelaar Axel Vervoordt.

‘Naar hier verhuizen was misschien wel mijn hoogtepunt van het jaar’, zegt Porter. ‘Wat een plek. Ik ben blij dat ik nu in Vlaanderen woon. Ik wil Brussel niet schofferen, maar onze wereld gaat hier wel open. Als je geen Frans spreekt, word je in Brussel automatisch in de expathoek geduwd. Hier wekt Engels nieuwsgierigheid op. Daar hou ik wel van, van dat contact.’

Porter, in jeanshemd en op oogverblindend witte sneakers, zet koffie, geeft ons een korte rondleiding en nodigt ons dan uit aan de lange eettafel. ‘Let’s talk business.’

Graag. 2018 was een bijzonder moeilijk jaar voor Telenet.

John Porter: ‘Klopt, het moeilijkste sinds ik CEO werd in 2013. Niet dat het onoverkomelijk is, verre van. Maar de situatie van pakweg 2003 tot 2013, toen de hele kabeltelevisiesector gouden tijden beleefde, daar zitten we niet meer in. De markt is enorm dynamisch. Met veel structurele veranderingen en de invloed van de regulatoren, met name in de jongste 12 tot 18 maanden.’

‘Daarbovenop voerden we een operationele transformatie door onder de motorkap. Historisch gezien verliepen onze klantencontacten via 115 verschillende IT-componenten. Dat hebben we vereenvoudigd tot 40 contactpunten met de klant, in een digitaal en intelligent CRM-platform. Omdat we daarop moesten wachten, hebben we weinig aan productinnovatie gedaan dit jaar.’

‘Daarom lijkt het van buitenaf dat we onder vuur liggen. Orange, Proximus en zijn lagekostenmerk Scarlet waren druk bezig met zaken lanceren en hun lage kostprijzen in de verf te zetten, terwijl wij er schijnbaar statisch bij stonden. Maar zo dom zijn we niet. We weten wat er rond ons gebeurt. En we passen ons aan.’

Jullie imago van winnaar kreeg wel een flinke deuk.

Porter: ‘Telenet heeft het in het verleden misschien wel te gemakkelijk gehad. Tot Dominique Leroy aan het roer kwam bij Proximus en besloot de Vlaamse markt niet meer zomaar aan Telenet over te laten, ging het afpakken van klanten like taking candy from a baby.'

'Wij hadden betere technologie, een sterker merk en een machtspositie op het vlak van televisie. En het is gemakkelijker om een tv-klant breedband te verkopen dan televisie aan een breedbandklant. Dat is een universeel feit.’

‘Daarmee wil ik niet zeggen dat we ons in slaap hebben laten wiegen. We hebben er een operationeel zware periode op zitten met de integratie van de mobiele operator BASE en het kabelbedrijf SFR België in Brussel en de heropbouw van onze netwerken. Maar net zoals in het verleden hebben we altijd rond ons gekeken en naar manieren gezocht om voorop te blijven en onze klanten beter te begrijpen. Daar zijn en blijven we de beste in, en dat zullen we tonen. We staan klaar met een hoop producten, die ons in staat zullen stellen haasje-over te spelen met de concurrenten. Ik hoop dat zij een plan B hebben. Because we’re coming out swinging.’

Welke producten mogen we verwachten? U sprak recent over ‘digital home solutions’.

Porter: ‘Je zal niet lang moeten wachten. We starten in het eerste kwartaal van 2019, en gaan door met nieuwe lanceringen tot het einde van het jaar. Details kan ik je niet geven. Maar het gaat erom dat we meer oog zullen hebben voor wat mensen willen.’

‘Onze sector is altijd heel monolithisch geweest. We boden internet, spraak en tv aan, plakten daar een prijs op en de kous was af. De klant kon nog net kiezen tussen small, medium of large. Maar zo werkt het niet meer. In de nabije toekomst moeten we meer als een chirurg handelen. We moeten durven te segmenteren. Er zijn mensen voor wie de smartphone het belangrijkste toestel is, en er zijn er voor wie tv veel belangrijker is. Er zijn er die thuis cocoonen, terwijl anderen het liefst films streamen op de bus. Die verschillende profielen gaan we op verschillende manieren benaderen.’

Uit uw prognoses voor de komende drie jaar leiden we af dat we volgend jaar nog niet veel moeten verwachten van de nieuwe producten. 2019 wordt opnieuw een uitdagend jaar.

Porter: ‘There are no quick fixes. Maar door beter te segmenteren denken we toch een begin van een antwoord te formuleren. Als wij ons meer flexibel kunnen opstellen, de consument meer controle geven over wat hij wel en niet wilt, dan ben je relevant bezig. Gaat dat al onze problemen oplossen? Nee. 2019 wordt het jaar om zaadjes te planten voor de toekomst.’

Wat met het onderste prijssegment, waar Scarlet en Orange Belgium goed boeren?

Porter: ‘We hebben beslist de prijzenoorlog niet te leiden, want dat vragen onze klanten niet. Maar dat marktsegment helemaal opgeven, zou stom zijn. Wat ik wil zeggen: we gaan geen prijsgevecht winnen, maar er ook geen verliezen. We zullen zo hard vechten als nodig is.’

Komen jullie met een eigen lagekostenmerk?

Porter: ‘Niets is zeker. Sommigen zeggen dat we met BASE al een soortgelijk merk in huis hebben en dat moeten uitspelen. BASE, de naam refereert zelfs aan basic. Ik zeg niet dat we dat gaan doen, maar het is een optie.’

Kan Telenet ooit nog groeien zoals in de gloriedagen?

Porter: ‘We gaan opnieuw groeien, maar die mooie tijden zijn voorbij. Je maakt nu eenmaal het verschil niet meer met een superieur netwerk. Zolang je video niet hapert, is de gemiddelde consument al tevreden. Het is een blijvende frustratie voor mij: jullie beseffen niet half hoe goed je het hier hebt.'

'Ik wil mensen meenemen naar Frankrijk en ze tonen wat voor crap ze daar door hun strot geramd krijgen. Dat sommigen Frankrijk als het walhalla voorstellen, is bullshit. Wat is een consument met keuze, als hij niet voor kwaliteit kan kiezen? Hier zoeken we een balans tussen de kwaliteit en de prijs. Dat zouden we nog beter kunnen doen met een overheid die zich niet overal mee bemoeit.’

Dat is duidelijk een andere frustratie.

Porter: ‘Ja. Mijn dieptepunt van vorig jaar was dat idiote plan van telecomminister Alexander De Croo om een vierde mobiele operator naar België te lokken. Fucking unbelievable. Wat me het meest frustreert, is dat hij ook minister van Digitale Economie is, en blijkbaar geen enkel respect toont voor de rol die wij spelen in het mogelijk maken van die digitale economie. Ook daarrond zou hij een beleid kunnen voeren, maar nee. Het enige waarvoor De Croo zich interesseert, is blijkbaar het consumentenbeleid (De Croo reageerde intussen via Twitter, zie onder, red.).’

‘Die vierde speler, what a fucking joke. De omzet uit mobilofonie in dit land loopt al vier jaar terug. In diezelfde periode is het verbruik van mobiele data tot 400 procent geëxplodeerd. En nu denkt minister De Croo dus dat het slim is daar een extra speler aan toe te voegen to fuck everything up? (lacht) Er is geen enkele industriële logica.’

Telenet gooide onlangs de structuur van betaal-tv overhoop door meer topreeksen in het goedkopere Play te steken. Dat wordt gezien als een reactie op het succes van Netflix. Hebt u de intrede van de streamingdienst onderschat?

Porter: ‘Netflix heeft amper invloed gehad op de penetratie van ons premiumaanbod. 30 procent van onze klanten betaalt voor premium-tv. In Duitsland, Frankrijk en Nederland doet niemand beter. Dat wij onze pakketten hebben aangepast, is puur om meer mensen over de streep te trekken. En de reactie is heel positief, kunnen we vaststellen. We zien een instroom van nieuwe klanten voor betaal-tv.’

‘Eigenlijk moet je Netflix beschouwen als een extra zender met veel content. Die is perfect complementair met andere betaalpakketten. Hetzelfde geldt voor Disney, Fox, Amazon, Hulu, noem maar op. De evolutie van tv is een beetje back to the future. Het lijkt erop dat je straks de keuze zal hebben tussen een achttal kanalen om vanuit te vertrekken, maar dan elk met een miljoen uur televisie om uit te kiezen.'

'In zo’n realiteit is het belangrijkste wat je een consument kan aanbieden een werkbare userinterface. Dat je als gids kan optreden in dat enorme aanbod. Niet alleen in ons eigen aanbod, maar ook in dat van Netflix of Amazon. Ik ga ervan uit dat wij die geweldige ervaring zullen bieden, en dat we met onze box die begin volgend jaar wordt gelanceerd een logische gastheer zullen zijn voor de televisie van de toekomst.’

Telenet slorpte dit jaar het productiehuis Woestijnvis en de SBS-zenders Vier en Vijf op. De relatie verloopt stroef, horen we. De strategieën staan lijnrecht tegenover elkaar: SBS leeft van reclame-inkomsten, terwijl jullie klanten volop reclame doorspoelen.

Porter: ‘Het is een interessante tijd, want iedereen probeert te doorgronden wat het businessmodel van de toekomst wordt. Daar zijn veel verschillende meningen over. Ook intern, ja. Ik zal je een geheimpje vertellen: mensen zijn het vaak met mij oneens. (lacht) Maar dat is nu eenmaal hoe de wereld werkt. Daar maak ik me eerlijk gezegd geen zorgen over. Levendige debatten leiden er meestal toe dat je uitkomt op een betere positie.’

‘Kijk, je hebt meningen en je hebt religie. Weinig van mijn standpunten vallen in die laatste categorie. Het enige waar ik echt heilig van overtuigd ben, is dat het onmogelijk maken van reclame doorspoelen dom zou zijn. En al zeker als dat wettelijk verplicht zou zijn. Absolutely insane. Nergens anders ter wereld ligt dat op tafel. Ik ken geen enkel voorbeeld van een industrie die dingen afpakt, en daar beter van is geworden.'

'Laten we in de plaats van te vechten tegen het veranderende consumentengedrag samen nadenken over hoe we ons eraan aanpassen. In een kleine markt als Vlaanderen kunnen we beter samenwerken dan elkaar vliegen af te vangen. We concurreren niet meer op dit kleine stukje land, we doen dat met digitale reuzen als Facebook en Netflix.’

Samenwerken door bijvoorbeeld een Vlaamse Netflix, een streamingplatform met alle Vlaamse content, te lanceren?

Porter: ‘Ik begrijp nog altijd niet welk idee er precies schuilgaat achter die Vlaamse Netflix. Er heeft mij nog niemand benaderd met een businessmodel dat ergens op slaat. Maar ik sta altijd open om bij te leren.’

Proximus werkt wel aan zo’n gezamenlijk platform.

Porter: ‘Je moet twee zaken onderscheiden. Enerzijds heb je een dataverhaal, anderzijds een contentverhaal. In dat tweede geloof ik niet. Ik zie ons niet op Vlaams niveau een eigen online entertainmentservice uit de grond stampen die zoveel anders of beter is dan het huidige aanbod op de markt. En wat valt er te verdienen als de omzet over elke deelnemende partij moet worden verdeeld? Dan blijf je over met een fractie van fuck all. Ik snap het niet.’

‘Het dataverhaal snap ik wel. Data consolideren om te kunnen concurreren met de digitale concurrentie is slim. Waarom verlaten adverteerders televisie voor online? Dat heeft niets met content te maken, maar alles met data. Digitale spelers bieden adverteerders efficiëntere manieren om hun doelpubliek te bereiken, klaar. Als dat is waaraan wordt gewerkt, dan snap ik het wel.'

'Maar als het gaat over alle Vlaamse content op een hoop gooien in de hoop daar geld aan te verdienen, dan haak ik af. I’ve done the math on the back of a napkin, en ik kan je vertellen dat een Vlaamse Netflix een dom idee is. En dat is geen poging tot onderhandeling. Als iemand mij het tegendeel wil bewijzen: zeer welkom. Ik zit al 37 jaar in dit vak. Ik ben goed geplaatst om je te zeggen: het slaat nergens op.’

Nog een lastige episode uit 2018: het gevecht met de activistische aandeelhouder Lucerne. Telenet leek met de belofte om de komende drie jaar een dividend uit te keren een knieval te doen.

Porter: ‘Ik wil even onderstrepen dat we de voorbije maanden hebben gedaan wat we altijd gezegd hebben dat we gingen doen. Toen we er niet in slaagden het speciaal dividend op te trekken in maart, zeiden we: we komen hier in de tweede jaarhelft op terug. En dat hebben we gedaan.'

'Willen ze bij Lucerne die pluim op hun hoed steken? Laat ze maar doen. Van mij mogen ze victorie kraaien. Ik heb het hen zelfs aangeraden: hier is jullie overwinning, laat ons nu ons werk verder doen.’

‘Eerlijk gezegd neemt Lucerne erg weinig van mijn tijd in beslag. It’s a bit of a sideshow. Om de zoveel tijd krijg ik een briefje in de bus dat ik een aangetekende brief heb gemist. Ik ga die nooit afhalen. Waarschijnlijk ligt in het postkantoor van Wijnegem een stapel brieven van Lucerne.’

‘Het investeringsfonds wil nu een onafhankelijke onderzoeker laten uitvogelen of er een belangenconflict is tussen Telenet en onze referentieaandeelhouder Liberty Global (56,4%). Maar ik heb aan Pieter Taselaar van Lucerne gezegd: Mike Fries (CEO van Liberty Global, red.) is een pak bozer op mij dan jij (lacht). Ik ga lang niet mee in alles wat Liberty wil. Op governancevlak is Telenet op vurige wijze onafhankelijk. We handelen in het belang van elke aandeelhouder. Lucerne is barking up the wrong tree there.’

Onze tijd is op. Hoestend en snotterend volgt Porter de fotograaf naar buiten voor een portret. Een ijzige wind waait door de gebouwen van de oude stokerij. Gelukkig wacht hem hierna een vakantie in de zon. ‘Even de batterijen opladen’. Dat is nodig als hij zijn concurrenten volgend jaar echt van hun sokken wil blazen.