Files vermijden met waterstoftaxi

Aan de Antwerp Yacht Club rechtover het MAS in Antwerpen doopte bisschop Johan Bonny woensdag - met het gebruikelijk fanfaregeweld en hulde door de brandweerboot - de Hydroville. Het schip is een proefproject van de Antwerpse rederij CMB - bekend van de Congoboten - die in 1972 haar laatste passagiersboot bouwde maar de afgelopen decennia is geëvolueerd tot een rederij die kolen, ertsen containers en chemicaliën vervoert.

'Voor alle duidelijkheid: we stappen niet opnieuw in passagiersvervoer’, lacht Alexander Saverys, de CEO van CMB. 'Daarvoor is de Hydroville trouwens veel te klein.

De aanleiding voor de bouw van een passagiersschip is het verkeer op de E17 tussen Gent en Antwerpen. Saverys: '1 op de 3 van onze werknemers zit vast in de file en ons kantoor ligt langs de Schelde in Antwerpen. Op een bepaald moment hebben we gezegd: we gaan een passagiersbootje bouwen om onze werknemers uit de file te halen?'

Waterstof

De meer fundamentele reden is dat Saverys voor zijn schepen - hij heeft er 96 in de vaart, sommige echte mastodonten - al acht jaren is op zoek naar alternatieven voor de dieselbrandstof.

Saverys: ‘De regelgeving voor de uitstoot van schadelijke gassen zal verstrengen en de uitstoot zal zwaarder worden belast. Er bestaat nog geen CO2- taks voor de scheepvaart, maar die komt er. Tegen 2020 moet sowieso laag zwavelhoudende diesel worden gebruikt. En er is ook het debat over NOx (stikstofoxide) en fijnstof.'

Dat alles zal de prijs van diesel, aldus Saverys, de kostprijs voor de aandrijving van de schepen, de komende jaren naar omhoog stuwen. 'We zijn bekijken alternatieven -  lpg, lng, methanol - maar ook revolutionairdere dingen zoals waterstof. Omdat we denken dat de prijs van waterstof dankzij de boom van hernieuwbare energie in de toekomst zal dalen’.

CMB koos bewust niet voor brandstofcellen die waterstof omzetten in elektriciteit of batterijen, omdat die voor grote schepen veel te duur zijn.

Grotere schepen

De 14 lange en 4,2 meter brede Hydroville - kostprijs 1 miljoen euro - werd gebouwd in het Verenigd Koninkrijk en wordt aangedreven door een dieselmotor die waterstof verbrandt. Het gaat om technologie die door CMB werd ontwikkeld. Het is het eerste passagiersschip ter wereld dat op waterstof vaart en dus geen CO2, fijnstof of zwaveloxide uitstoot.

Saverys: ‘De eerste stap is de technologie testen. Eind volgend jaar hopen we een hulpmotor op waterstof te testen van 1 MW voor grotere schepen dan de Hydroville. Die zal waarschijnlijk worden geïnstalleerd op een van onze Delphis-containerschepen die varen tussen Rotterdam en Sint-Petersburg (Rusland). Een volgende stap is de ontwikkeling van een motor die de schroef van het schip aandrijft. Dat is een veel groter project.'

Waterstofschepen vergen natuurlijk extra investeringen - 'die kunnen oplopen tot miljoenen dollars’ - maar volgens Saverys moet je dat afzetten tegen het huidige dieselverbruik. ‘Onze CMB-schepen verbruiken jaarlijks circa 700.000 ton fuel. Tegen 300 à 400 dollar per ton loopt die kostprijs al vlug op.'

Om het hele waterstofverhaal te doen lukken, is volgens Saverys wel een lagere waterstofprijs en een efficiëntere opslag van waterstof nodig. ‘Waterstof is vluchtig en moet in druktanks. Met dit proefproject willen we de industrie wakker schudden.'

Files vermijden

De werknemers van CMB zullen wel tot begin volgend jaar moeten wachten vooraleer ze tijdens de spitsuren vanuit Kruibeke met de boot naar het werk kunnen. CMB heeft nog geen vergunning voor de aanleg van een ponton aan zijn hoofdzetel langs de Scheldekaai.

In de wandelgangen is te horen dat de vergunningsaanvraag bijna even lang duurt als de ontwikkeling van het schip. Saverys wil er niets over kwijt. ‘Het is feest vandaag.'

Over drie maanden hoopt Saverys vijf keer heen en weer te varen tussen Kruibeke en Antwerpen. Zowel ‘s morgens als ‘s avonds. Mogelijk vertrekt de Hydroville zelfs vanuit Rupelmonde waar hij overnacht. Saverys: ‘We rekenen op 80 à 100 mensen per dag. In het hele mobiliteitsdossier is het een druppel op een hete plaat. Maar het zijn toch 100 auto’s minder. Het doet mensen ook nadenken over hoe ze zich verplaatsen.'

Cruises

Saverys sluit niet dat de Hydroville ook toegankelijk wordt voor andere bedrijven. Het schip kan ook ingehuurd worden voor cruises, trips of vergaderingen. In de vakantieperiodes - wanneer de files kleiner zijn -  kan het schip ook worden gebruikt voor excursies naar de windmolenparken op zee. Er is een keuken, een cinemasetup, de stoelen kunnen in verschillende opstellingen worden gemonteerd en er is een open achterdek.

Saverys: 'Maar een echt verdienmodel hebben we nog niet. Of ik het zelf ga gebruiken? Natuurlijk. Ik kom uit de richting Gent. De overtocht van Kruibeke naar Antwerpen duurt 8 minuten. Dat is de tijd dat je in de file staat aan het gerechtsgebouw. Bovendien is het gezellig.'