Gebruik data om verkeersveiligheid te verhogen

Luc Bontemps afgevaardigd bestuurder van automobielfederatie FEBIAC

Eind 2017 was het aantal verkeersdoden in België met liefst 13 procent gedaald. Een historisch laagtepunt. Toch ligt het aantal verkeersdoden in België per miljoen hoger dan in landen zoals Zweden en het Verenigd Koninkrijk. Ook de buurlanden Nederland en Duitsland presteren veel beter. We kunnen die cijfers niet zomaar afschuiven op ons dicht verkeersnetwerk. Nederland, dat een vergelijkbare verkeersintensiteit kent, kan veel betere verkeersveiligheidscijfers voorleggen. België moet een inhaalbeweging maken.

We kunnen meer flitspalen en zebrapaden plaatsen, meer alcoholcontroles houden of de regels om een rijbewijs te behalen verstrengen. Maar dat geeft ons nog altijd geen absolute garantie om verkeersongelukken te voorkomen. Flitspalen registreren en beboeten mensen die te snel gereden hebben, maar tien minuten later kunnen diezelfde mensen een ongeluk veroorzaken. Uiteraard moeten we die maatregelen niet afschaffen, net zoals we mensen moeten blijven sensibiliseren rond verkeersveiligheid. Toch moeten we verder durven te kijken.

In 2018 beschikken we over de modernste technologieën zoals internet der dingen en artificial intelligence. Ook die maken het mogelijk de verkeersveiligheid te verhogen.

In heel wat nieuwe auto’s zitten standaard sensoren die onderweg de omgeving analyseren en reageren indien nodig. Zo kunnen de auto’s de afstand tot een ander voertuig inschatten en zelfstandig afremmen als die te klein wordt. Dat verhoogt de verkeersveiligheid van mensen die zich dergelijke auto’s kunnen veroorloven. Helaas is die technologie nog geen verplichte standaard voor elke auto. Daarom is het een uitdaging ze zo in te zetten dat ze ook de veiligheid verhoogt voor mensen die oudere auto’s gebruiken.

Dat kan via de data die deze technologieën registreren en opslaan. We beschikken over heel veel data die we nog niet optimaal benutten. We hoeven nog niet aan zelfrijdende voertuigen te denken om die data al nuttig te gebruiken. Ze kunnen persoonlijk rijgedrag registreren en verzamelen om analyses te maken die voordelig zijn voor iedereen in het verkeer. Daarmee kunnen we ongevallen vermijden.

Zo kunnen we registreren waar en wanneer bestuurders bruusk hebben moeten remmen. Of de data kunnen aangeven waar auto’s plots meer verbruiken en vervuilen. Vervolgens kunnen we ter plekke nagaan wat er precies aan de hand is. Zo kunnen we sneller gevarenzones in kaart brengen en meteen actie ondernemen door verkeerslichten en zebrapaden te plaatsen, extra controles in te voeren op spitsmomenten of bepaalde kruispunten volledig om te bouwen. Bovendien kunnen gps-systemen waarschuwen voor deze gevarenzones in plaats van enkel files te vermijden.

We moeten niet wachten tot er ongelukken gebeuren om die onvolmaaktheden aan te pakken. Op deze manier zijn de zwarte punten op onze wegen sneller weggewerkt.

Daarnaast kunnen we data gebruiken om betere weggebruikers van ons allemaal te maken. Zuinige auto’s die zo weinig mogelijk CO2 uitstoten, hebben weinig effect als ze bestuurd worden door iemand die er niet ten volle gebruik van maakt. Vergelijk het met een goed geïsoleerd huis waar de verwarming op 25 graden staat met de ramen open. In theorie is het een groene woonst, in de praktijk iets helemaal anders.

Ook op dat vlak kunnen data bestuurders informeren over hun rijgedrag, hen vergelijkingen bieden met anderen die hetzelfde traject afleggen of dezelfde auto gebruiken. Zo kunnen we ons rijgedrag bijsturen en aanpassen. Als we dat terugkoppelen aan het veiligheidsverhaal kunnen die data snelheidsduivels doen inzien dat ze even snel op hun bestemming geraken tegen een toegelaten snelheid. Of data kunnen de sportmodus van een auto blokkeren als die door een schoolstraat rijdt.

Op een moment dat de Privacycommissie Facebook veroordeelt voor het registreren van persoonlijke data, lijken die voorstellen misschien controversieel. Toch zitten er mogelijkheden in, als we ze op een transparante manier inzetten, met respect voor de privacy. Laat creatieve geesten spelen met data en de talloze mogelijkheden waarvoor ze kunnen worden ingezet. Daar zit de toekomst om het aantal verkeersdoden daadwerkelijk op nul te krijgen.