Maak van economische crisis opportuniteit voor klimaat

Deze crisis is erg, maar elke crisis brengt ook grote opportuniteiten met zich mee. Wat politiek ondenkbaar was, wordt plots politiek onvermijdelijk. Overheden trekken vele miljarden euro uit voor herstelplannen en Europa maakt herstelfondsen vrij. Dat biedt een unieke kans om te investeren in een groene en duurzame toekomst.

Dat geldt des te meer voor België. Ook wij hebben een unieke kans om onze zwaktes om te buigen in sterktes voor de toekomst. Meer bepaald moeten we dringend inzetten op renovatie om onze klimaatambities te kunnen realiseren.

Eerst en vooral heeft België van de Europese Commissie eerder deze maand nog een barslecht rapport gekregen voor zijn klimaatambities. We zijn gebuisd over zowat de hele lijn. Onder meer onze ambities op het gebied van energiebesparing liggen veel te laag. België moet op alle vlakken dan ook dringend een paar versnellingen hoger schakelen: meer klimaatambitie en sneller maatregelen invoeren.

Gebouwen

Ten tweede heeft België een gigantisch potentieel om werkelijk iets te veranderen. Niet de auto's, niet het vliegverkeer en niet de vleeseters zijn de grootste bron van CO2-uitstoot in België. Wel onze gebouwen. Die zijn in België verantwoordelijk voor maar liefst 38% van onze totale CO2-uitstoot. Willen we echt onze klimaatdoelstellingen halen, dan is het ook daar dat we de grootste winst zullen kunnen behalen.

Ten derde is renovatie hoe dan ook een winnende strategie. Zowat één op drie gebouwen in België dateert van voor de Tweede Wereldoorlog en één op zeven heeft zelfs de Eerste Wereldoorlog nog meegemaakt. Daarmee hebben we een van de oudste, en dus minst geïsoleerde woningparken van Europa. Tegelijk renoveren we gemiddeld minder dan andere Europese landen.

Daar ligt dus nog een gigantische opportuniteit. Elk miljoen dat wordt geïnvesteerd in de renovatie van gebouwen levert rechtstreeks en onrechtstreeks tot 18 jobs op. Diverse jobs, want gekwalificeerd en niet-gekwalificeerd, duurzaam en lokaal. Het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap schat dat alleen al in Vlaanderen de renovatiesector tot 35.000 extra jobs kan opleveren tussen 2025 en 2040. De Vlaamse Confederatie Bouw berekende dat een half miljard euro aan overheidsinvesteringen 3 miljard euro investeringen in de bouw kan opleveren, en dat zorgt op zijn beurt voor een injectie van 12 miljard euro in onze economie.

Ten slotte is er ook meer dan voldoende geld. De Europese Commissie voorziet in haar Recovery and Resilience Facility meer dan 5 miljard euro voor België. Geld dat bedoeld is om onze klimaatambities te ondersteunen. Vlaanderen, Brussel en Wallonië hebben elk een renovatiestrategie voor de lange termijn, met daarin duidelijke doelstellingen en mijlpalen. Zo moeten er in Vlaanderen de komende 30 jaar 95.000 woningen per jaar energetisch gerenoveerd worden. In Brussel en Wallonië zijn er dat respectievelijk 19.000 en 45.000. Dat vereist wel dat de drie regio's van dit land afspraken maken en hun herstelplan tijdig indienen bij de Europese Commissie.

Nog iets meer dan zes maanden heeft België de tijd voor het indienen van een nationaal herstelplan. Dat plan, een ‘optelsom’ van de hervormings- en investeringsprogramma’s voor 2021-2023 van de regionale en federale overheden, is een vereiste om aanspraak te kunnen maken op de Europese fondsen van de Recovery en Resilience Facility.

Dit is dan ook het moment om eindelijk werk te maken van wat we al lang hadden moeten doen. De noodzaak is er, de opportuniteit is er en het geld is er. Alleen de politieke wil ontbreekt vandaag. De crisis is groot, maar de opportuniteiten zijn nog veel groter.

Koen Peeters & Pieter Van Laere

Leden van Renovate Belgium, de koepelvereniging van de renovatiesector.