Netflix en Apple Watch moeten nog wat geduld oefenen

Door Erik Dejonghe, mediaspecialist en professor nieuwe communicatietechnologie aan de UGent

De voorbije weken werden minstens drie revoluties aangekondigd die ons leven ingrijpend zouden wijzigen. De iWatch (die uiteindelijk gewoon Apple Watch zou heten), de lancering van de videostreamingdienst Netflix in België en het gerucht dat Nessie verhuisd was van Schotland naar het Engelse Lake District. Gezien de voorgeschiedenis leek die laatste revolutie mij het geloofwaardigst. Tot de Schotten ‘nay’ zeiden en Nessie weer naar haar vertrouwde Loch werd verkast.

Met die twee overige revoluties kon het niet anders dan dat de overdreven verwachtingen, vooral aangezwengeld door geruchten en trendwatchers, uiteindelijk zouden leiden tot het gevoel van ‘been there, done that, got the T-shirt’. De Apple Watch zal op korte termijn de reden waarom we een uurwerk dragen níét fundamenteel veranderen. Netflix zal níét leiden tot het einde van het (haast) lineair kijken. En dat heeft niets te maken met technologie, maar veeleer met twee kleine kantjes van de huidige ‘bestedende generatie’: ijdelheid en gemakzucht.

In 2013 kwam een studie, besteld door de gsm-producent Nokia, tot de bevinding dat we gemiddeld 130 maal per dag naar het scherm van onze smartphone gluren. In ons onderbewustzijn nemen we daarbij telkens de tijdsinformatie mee. Enkel als we naar het station rennen hechten we (visueel) enig belang aan de minuutwijzer. En de secondewijzer volgen we bijna uitsluitend op oudejaarsavond. Eigenlijk hebben we daarvoor dus geen polshorloge meer nodig. We dragen er een omdat we een boodschap willen geven: hoe we zijn of, beter gezegd, hoe we zouden willen gezien worden.

De stoerheid van een Breitling Cockpit, de exclusiviteit van een IWC Portuguese, de zakelijkheid van een Omega De Ville, het zelfbewustzijn van een (gouden) Rolex Oyster, daarvoor dragen wij (mannen) het polsuurwerk. Van de Apple Watch gaat echter (nog) geen enkele boodschap uit. Tot nader order is het, letterlijk en figuurlijk, een stom ding. Eigenlijk had Tim Cook misschien beter gezegd: ‘We’re not quite finished yet… we have one more thing,…’ (applaus) ‘At Apple, we’ve observed the other guys’ efforts to make you put stuff around your wrists that you don’t like.’ (‘Oohh????’) ‘We’ve got your message! ‘(‘Aahh !!!’) ‘We respect you for what you are, for what you do and for the timepieces you wear. There will be no iWatch, not now, not next year, not for the decades to come!’ (staande ovatie) Om daarna een onzichtbaar oogimplantaat, de iEye, aan te kondigen.

Gamechanger

Net als de iWatch werd Netflix aangekondigd als een wereldwijde game changer. En in de Verenigde Staten hebben ze dat zeer handig gespeeld. Ze boden zich aan als alternatief voor het peperdure kabelabonnement en beloofden televisiereeksen te brengen die je in één ruk en zonder reclamespots kan bekijken. En toen de gezinnen die de kabel hadden buitengegooid terugkeerden voor het basispakket met het nieuws en de sport, behielden ze Netflix voor de shows.

Net als voor de iWatch geldt bij Netflix dus de vraag: ‘Waarvoor komt het in de plaats?’ En dat geldt niet enkel voor het abonnement dat we ervoor betalen, maar ook voor de tijd die we eraan willen besteden. De prijs die we voor kabeltelevisie betalen en de tijd die we aan tv-reclame verloren zien gaan, ligt bij ons een stuk lager dan in de Verenigde Staten.

Of we het nu toegeven of niet, de huidige generatie zit op een kijkreserve van tientallen, zoniet honderden uren. De harde schijf van onze decoder staat vol kookprogramma’s en onze kasten puilen uit van de dvd-boxen die we ooit voor elkaar onder de kerstboom hebben gelegd. Maar tegelijk zijn we steeds handiger aan het worden in het verschuiven van dagprogramma’s. In de VS heeft die praktijk al een eigen acroniem gekregen: VOSDAL, wat staat voor Viewing On Same Day As Live.

Bingeviewen

In de nieuwste set-top boxen (zoals LaBox van Numericable of de Horizon van Telenet-zus UPC) zijn vier tuners ingebouwd, zodat het in elkaar schuiven van ‘Het journaal’, ‘Familie’, ‘Thuis’, ‘De ideale wereld’, ‘Café Corsari’ en ‘Reyers laat’ op één avond vanuit de luie zetel geen enkele moeite meer kost. Gewoon zappen, pauzeren en doorspoelen. Niet kiezen via de Apple TV of niet streamen via de Chromecast Stick, waarvan we telkens weer vergeten zijn aan welke HDMI-ingang die is verbonden. Dus zal Netflix voor het bingeviewen naar de zondagnamiddag moeten verhuizen, tot Nys & co weer door de modder beginnen te ploeteren.

De Apple Watch en Netflix zijn technologische topprestaties, die intuïtieve gebruiksinterfaces, aanraakschermen, videostreaming en draadloze communicatie op unieke wijze combineren. Maar we hebben traditionele alternatieven, die ons ego meer strelen en die minder moeite kosten. Beide innovaties zullen het dus moeten hebben van de generatie die nog niet in trofee-uurwerken en kijkgewoontes vastgeroest zit.

Dat hoeft niet dramatisch te zijn. Tegen alle kennersadvies in verkoos een rebelse jonge generatie 40 jaar geleden de povere muziekcassette boven de kwalitatieve grammofoonplaat, en het goedkope kwartsuurwerk boven het mechanische tophorloge. Het gevolg was een golf van innovaties, waar iedereen beter van werd. Dus, Apple en Netflix: volhouden!