Topsporters financieel opvoeden begint bij de clubs

Door Tomas Van Den Spiegel, ex-topbasketbalspeler. Begeleidt sporters financieel en zakelijk bij Optima Athlete Support.

Gisteren sprak ex-Rode Duivel Luc Nilis op tv vrijuit over het leven na de sport. Hij verdiende als voetballer bakken geld, en toch raakte hij in grote financiële problemen. Topsporters hebben na hun carrière maar weinig perspectieven, het grote zwarte gat is dan vaak onvermijdelijk. Topclubs moeten hun verantwoordelijkheid nemen en meer werk maken van een degelijke financiële opvoeding voor topsporters, zodat zij - al op jonge leeftijd - ook de beperkingen van dat vele geld leren kennen. Mijn ervaring is dat jonge, succesvolle topsporters niet altijd weten hoe daarmee om te gaan.

Een recente studie van de universiteit van Verona toont aan dat financiële geletterdheid bij jongeren een positieve impact heeft op hun latere spaargedrag. Investeren in de financiële opvoeding van jongeren loont.

Mijn ervaring leert me echter dat de financiële geletterdheid van jonge topsporters veel kleiner is. Een 16-jarige profvoetballer verdient in korte tijd hopen geld en ziet vooral de geneugten op korte termijn, niet de valkuilen. Dat gebrek aan een degelijke financiële opvoeding is de grootste handicap van een jonge topsporter.

Veel topsporters pieken al op erg jonge leeftijd, sport is dan het enige wat telt. Ze belanden razendsnel in een volwassen wereld waar ze nog niet klaar voor zijn. Ze missen daardoor een stuk jeugd, een stuk sociaal contact ook, en vaak een stuk intellectuele opvoeding en mentale maturiteit.

Kwetsbaar

Een 18-jarige die op kot gaat, leert omgaan met een beperkt budget. Het budget van een topsporter lijkt onbeperkt. Hij kan met zijn geld smijten. Dit vervormt zijn inschatting van de waarde van geld. Na verloop van tijd kijkt hij niet meer op van gsm-facturen van 300 euro per maand en lastminutevluchten van 1.800 euro naar het thuisfront.

Die onwetendheid, die mentale onrijpheid en de voortdurende onzekerheid over de plaats en de club waar ze terecht zullen komen maken deze groep erg kwetsbaar.

Als ik topsporters begeleid, probeer ik eerst hun financiële situatie te voorspellen op het moment dat ze met ‘pensioen’ gaan, doorgaans op de leeftijd van 35. Uit zo’n doorlichting, op basis van inkomen en levensstandaard, blijkt vaak dat topsporters het na hun pensioen met veel minder moeten doen. In de sportwereld is het geen unicum om na een mooie carrière plots vijf jaar niets te verdienen.

Zo’n doorlichting opent veel sporters de ogen. We laten de reële kans op een ernstige blessure dan nog buiten beschouwing. Sporters denken zelden na over de middelen om zich tegen dergelijke tegenslagen te beschermen, zoals bijvoorbeeld een inkomensverzekering.

Na een intensieve carrière zit een topsporter van de ene op de andere dag thuis en is het grote zwarte gat bijna onvermijdelijk. Fysiek en mentaal is dat vaak een zware klap. Door een gebrek aan maturiteit en de absolute focus op de sport tijdens hun carrière kunnen maar weinig sporters putten uit een opgebouwd sociaal, laat staan zakelijk netwerk. Nochtans cruciaal om een leven op te bouwen na de sport.

Ik vind dat elke jonge topsporter recht heeft op een minimum aan financieel advies. Een verzekering die zijn carrière, zijn geld en zijn gezondheid beschermt, moet de regel worden, niet de uitzondering. Ook een goede spreiding van het vermogen is essentieel.

Internationaal kader

In mijn ogen is een belangrijke financiële opvoedingsrol weggelegd voor de club. Jonge topsporters beschikken doorgaans over een professionele entourage. Aan medisch en coachend personeel geen gebrek. Een degelijke financiële begeleiding is daarin steevast zwaar ondervertegenwoordigd.

Er moet ook een internationaal kader komen waarbinnen topsporters en hun coaches gemakkelijker en op een uniforme manier informatie kunnen uitwisselen, zodat topspelers overal ter wereld de juiste bescherming krijgen. Nu wordt elke situatie apart bekeken op basis van de gangbare wetten en regels per land.

Met de juiste begeleiding leren jonge topsporters hoe ze het beste met hun geld omgaan, en zullen ze meer verantwoordelijkheid nemen om hun budget beter te beheren. De club moet haar sporters bewustmaken van die noodzaak aan professioneel financieel advies en hen daarover informeren. Dat zal jonge, beloftevolle sporters redden van financiële catastrofes die het verdere leven van deze volkshelden tekenen, niet het minst op persoonlijk vlak.