Frederik Anseel | De psychologie van de bankrun
Als je toch gaat panikeren, panikeer dan als eerste .
De afgelopen dagen kregen we een primeur. De eerste bankrun in tijden van sociale media. Die waren zowel de oorzaak van de bankrun als de redding voor Silicon Valley Bank (SVB). De snelheid waarmee SVB bankroet ging, is een wake-upcall voor elke financiële instelling.
De psychologie van een bankrun is prachtig in haar eenvoud en vernietigende kracht. Het gerucht dat een bank misschien niet langer in staat is tegoeden uit te keren, leidt ertoe dat iedereen zo snel mogelijk zijn rekening wil leeghalen. En omdat mensen massaal hun geld weghalen, is de bank in korte tijd ook effectief niet meer in staat tegoeden uit te keren.
De psychologie van een bankrun is prachtig in haar eenvoud en vernietigende kracht.
Als alle klanten op hetzelfde moment hun geld weghalen, staat een bank machteloos. Berichten dat ‘je je geen zorgen moet maken’ of verhinderen dat mensen hun geld afhalen gieten alleen olie op het vuur.
Dat is wat vorige week gebeurde bij SVB. Omdat de bank vooral techondernemers en durfkapitaalverstrekkers onder haar klanten telde, verspreidde het vuur zich razendsnel. Durfkapitalisten die verschillende start-ups onder hun vleugels hadden, moedigden hun protegés via WhatsApp en Twitter aan het zekere voor het onzekere te nemen en veiliger oorden voor hun geld te zoeken.
Een bankrun kan je alleen stoppen door een garantie te geven dat het geld beschikbaar blijft. Bekende durfkapitalisten zoals Bill Ackman, Mark Cuban en David Sacks roepen op hun invloedrijke Twitter-accounts op alle deposito’s te garanderen. En dat is wat president Joe Biden uiteindelijk doet. Tot onvrede van velen die woest zijn over een nieuwe bail-out, die we geen bail-out mogen noemen. Als het om rijke ondernemers gaat, is het opnieuw 'de winsten privatiseren en de verliezen socialiseren’.
Relaas
Ook rationele ondernemers ontsnappen niet aan de onstopbare logica van de bankrun. Alexander Torrenegra, de CEO van Torre, deed zijn relaas over die donderdag. Hij toonde onbedoeld aan hoe de illusie van slimmer te zijn dan de rest de ondergang inluidt.
9 uur. In een chat met 200+ techondernemers uit de Bay Area komen vragen over SVB.
10 uur. Sommigen suggereren dat het veiliger is je geld weg te halen bij SVB. Alleen voordelen, geen nadelen.
10.50 uur. Ik lees de berichten tijdens een toiletpauze. Ik annuleer mijn vergaderingen en vraag mijn vrouw om ook al ons persoonlijk geld weg te halen bij de bank.
11.10 uur. Het lukt niet om het geld weg te halen.
11.15 uur. Uit alle chats met andere techondernemers blijkt hoe surrealistisch de situatie is. Een bankrun!
12.45 uur. Ik teken zonder te lezen een dozijn documenten om een rekening bij een andere bank te kunnen openen.
13.30 uur. SVB is een degelijke bank. Ik ken haar CEO Greg Becker persoonlijk. Supergast. Dit is een tijdelijk probleem, vooral veroorzaakt door mensen die panikeren. De bank zal er snel bovenop komen. Ik besluit snel SVB-aandelen in te kopen nu ze zo laaggeprijsd staan.
Denk niet dat je slimmer bent dan de rest. Je kan de groep niet stoppen, want je bent de groep.
Je weet niet of je moet wenen of lachen bij zoveel eerlijkheid. Terwijl Torrenegra mee de bankrun, en dus de ondergang van SVB, organiseert, besluit hij dat vooral de anderen panikeren. Net als andere techbro’s denkt hij dat alleen hij slim genoeg is om én zijn geld weg te halen bij de bank én ook nog wat winst te maken door aandelen aan te kopen.
Het einde van het dagboek is voorspelbaar: al zijn geld raakt geblokkeerd bij SVB en de ingekochte aandelen zijn in een uur tijd volledig waardeloos. Dat is de psychologie van de bankrun. Als je toch panikeert, maak dan dat je als eerste panikeert. Denk niet dat je slimmer bent dan de rest. Je kan de groep niet stoppen, want je bent de groep. Je kan vloeken zoveel je wil op automobilisten die in de file staan, maar de logica is dat ook jij de file bent. Je veroorzaakt de bankrun zelf.