Geen welvaartsstaat zonder werkenden

Na de gebruikelijke onrealistische voorstellen voor 1 mei moet het christelijke middenveld besloten hebben om daar voor Rerum Novarum los over te gaan. Zowel het ACV als de CM voerde campagne tegen het idee dat we meer mensen aan het werk moeten krijgen. Langer werken is niet nodig, meer mensen aan het werk ook niet, vergeet die 80 procentdoelstelling maar.

Daarbij negeren ze nogal vlot dat al in tien Europese landen meer dan 80 procent van de 20- tot 64-jarigen aan het werk is. In België is dat 72,3 procent, wat betekent dat bijna 2 miljoen mensen op actieve leeftijd niet aan het werk zijn. Alleen in Spanje, Griekenland en Italië ligt de inactiviteit nog hoger.

Het ACV en de CM leken ook vergeten dat we vooral meer mensen aan het werk moeten krijgen om onze welvaartsstaat overeind te houden. Onze overheden zitten met een onhoudbaar begrotingstekort en onder meer door de vergrijzing komen daar nog zware extra facturen bovenop. Voor de volgende legislatuur kijken onze overheden aan tegen een budgettaire uitdaging van 3,5 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Daarna loopt die verder op naar 10 procent van het bbp, 55 miljard in euro’s van vandaag.

Het ACV en de CM lijken te denken dat onze budgettaire problemen makkelijk op te lossen zijn met extra belastingen. Dat is gevaarlijke onzin. De totale Belgische overheidsinkomsten bedragen 50 procent van het bbp, de hoogste van Europa na Frankrijk en Finland. Met 3,5 procent extra belastingen zouden we doorstomen naar de eerste plaats. De belastingdruk verder opdrijven zou onvermijdelijk gepaard gaan met belangrijke schade aan onze economie.

Meer mensen aan het werk is geen mirakeloplossing, maar wel de minst pijnlijke manier om een deel van de budgettaire uitdaging op te vangen. Vandaag proberen we een welvaartsstaat van een gelijkaardig niveau als in Zweden te onderhouden, maar wel met 650.000 minder 20- tot 64-jarigen aan het werk. Eén extra werkende betekent volgens staatssecretaris voor Begroting Alexia Bertrand (Open VLD) gemiddeld 28.000 euro extra voor de schatkist (via minder uitkeringen en meer belastinginkomsten). Als we erin slagen onze werkzaamheidsgraad naar Zweeds niveau te tillen, zou dat een budgettaire impact hebben van zo’n 18 miljard euro (3,2 procent van het bbp).

Met meer mensen aan het werk lossen we zeker niet al onze budgettaire problemen op, maar we zouden wel een duidelijke stap in de goede richting zetten. Zonder meer mensen aan het werk wordt de budgettaire uitdaging onhaalbaar, met pijnlijke gevolgen voor onze welvaartsstaat. Daar lijken het ACV en de CM niet mee in te zitten.