Goudmijn

Het was een doorbraak. Op de financiële markten gingen de champagneflessen open, analisten zagen eindelijk weer een perspectief, een weg uit de corona-ellende. Het nieuws dat er een vaccin is gevonden tegen corona is niet alleen goed nieuws voor de wereldeconomie, maar nog meer voor Duitsland. Zo kan het wereldpubliek eindelijk weer eens zien dat Duitsland meer kan dan geweldige auto’s bouwen en hard rijden.

In de internationale media ging het nieuws over het vaccin vooral over de Amerikaanse multinational Pfizer. Dat de hele ontwikkeling van het vaccin plaatsvond in een kleine Duitse start-up, BioNTech, werd vaak over het hoofd gezien. Zelfs in Duitsland zelf. Hier duurde het enkele dagen voordat de twee onderzoekers achter het vaccin de media haalden. Op die twee bijzondere mensen zijn veel projecties mogelijk.

Ugur Sahin en Özlem Türeci zijn de kinderen van Turkse immigranten. Het zijn paradevoorbeelden van immigranten van de tweede generatie met een universitaire studie en een carrière in het wetenschappelijk onderzoek. Sahin en Türeci hebben natuurlijk niet van vandaag op morgen het vaccin gevonden. Ze zijn al jaren bekend en succesvol in het onderzoek naar geïndividualiseerde behandelmogelijkheden van kanker. Hun eerste bedrijf werd in 2016 voor ongeveer 500 miljoen euro verkocht. Ze spelen dus al een geruime tijd mee in de Champions League. Interessant is om te zien dat de meeste Duitse media de kaart van de ‘voorbeeldige immigratie’ niet eens uitspelen. 

Het voorbeeld BioNTech laat veel voor-, maar ook nadelen van Duitsland en de Duitse economie zien. Aan de positieve kant staat het hoger onderwijs dat voor iedereen - in theorie - toegankelijk is en niet afhankelijk is van de geldbeurs van de ouders. In ieder geval was dat 30 jaar geleden het geval. Inmiddels zijn er steeds meer bewijzen dat voor de huidige generatie het opleidingsniveau en ook de financiële achtergrond van de ouders een toenemende invloed hebben op het onderwijsniveau van hun kinderen.

BioNTech laat ook zien dat Duitsland nog steeds een geweldige plek is voor fundamenteel onderzoek. Tegelijkertijd maakt BioNTech duidelijk wat een van de grote problemen van de Duitse economie is. Het wordt steeds moeilijker de resultaten van wetenschappelijk onderzoek in het eigen land op de markt te brengen en te verzilveren. BioNTech ging een samenwerking aan met het Amerikaanse Pfizer en het Chinese investeringsbedrijf Fosun, maar niet met een van de Duitse farmareuzen. Dat zou Duitsland te denken moeten geven. Nog steeds zijn er slimme koppen in Duitsland, maar als het land niet snel een betere omgeving voor start-ups en risicokapitaal creëert, zullen de volgende BioNTechs niet meer in Duitsland zitten.

Het is nog steeds onduidelijk hoe het vaccin bij ouderen werkt en ook hoe lang de immuniteit aanhoudt. Volgens de wetenschappelijke vaktijdschriften is het onderzoek nog niet door de peerreview gegaan, maar de 'Funken Hoffnung', die BioNTech deze week gaf, is al goud waard. Fun fact: het adres van BioNTech in Mainz is An der Goldgrube 12 (Aan de goudmijn).