Mannen domineren te vaak het hoofddoekendebat

Dat ik een koele minnares ben van de hoofddoek is een understatement. Ik weiger pertinent het kledingstuk te zien als een ‘instrument van emancipatie’. Simpelweg omdat het op zich onderwerp van discriminatie is. In de islamitische heilige stad Mekka moest ik een hoofddoek dragen, omdat ik een vrouw ben. Van kop tot teen moest ik me bedekken, omdat ik een vrouw ben. Mannen lopen er onbedekt rond, sommigen in bloot bovenlijf, omdat ze man zijn. Mannelijk gezelschap in Mekka was bovendien een must voor mij, omdat ik een vrouw ben. Een vrouw alleen is verfoeilijk.

Mekka ligt niet in het Westen. Hier zouden we vrijer zijn. Maar als ik een moskee binnenstap, eender waar in Europa, doe ik dat steevast gesluierd. Niet uit vrije wil, maar uit plicht. Omdat ik een vrouw ben.

Zoals alle religies is de islam niet emancipatorisch. De hoofddoek als een van de symbolen van de islam kan dat dus ook niet zijn. Er zijn vrouwonvriendelijke bepalingen in de islam. Enkele voorbeelden? De getuigenis van een vrouw is maar half zoveel waard als die van een man. Ook in het erfrecht is haar deel aanzienlijk kleiner dan die van een man. Om maar te zwijgen over homoseksualiteit, wat strafbaar is. Hallo emancipatie? De hoofddoek kan voor sommigen een vrije keuze zijn, hij is niet de weg naar gelijkheid.

Daarnaast beveelt de islam aan de zedigheid te bewaken. In theorie geldt dat voor mannen en vrouwen, in de praktijk echter te vaak alleen voor vrouwen, die met hun onbedekte haren lustgevoelens zouden oproepen bij mannen.

Die gevoelens moeten dus worden getemperd door het lustobject te verstoppen voor respectloze mannen. Qua victim blaming komt zoiets aardig in de buurt van de politieagent die een slachtoffer van aanranding erop wijst dat ‘ze toch wel een heel kort rokje droeg’.

Tweekamp

De Gentse schepen Hafsa El-Bazioui is het voorwerp van gekrakeel over de hoofdbedekking van moslima’s, waarbij geschermd wordt met woorden als ‘neutraliteit’ en ‘keuzevrijheid’. Met in de ene hoek de ploeg die elke openlijke uiting van islamitisch geloof in het hokje van de ‘volksvreemden’ wil drummen. Daar tegenover staat de groep die op elke kritische bedenking bij de hoofddoek het etiket ‘islamofobie’ wil plakken. Die tweekamp staat los van de realiteit waar voor- en tegenstanders vreedzaam verstrengeld zijn. Mijn lievelingstante is gesluierd en ik ben geen voorstander van de hoofddoek. En dan? Niets dan liefde.

De hoofddoek is meerlagig in kansen en beperkingen. Hij kan gezien worden als een toegangskaart van moslima’s tot het hoger onderwijs en de arbeidsmarkt. Wat hen zelfstandiger kan maken. Tegelijk is de soms immense groepsdruk om te conformeren aan die sluier niet te onderschatten. Vooral bij minderjarigen, voor wie een hoofddoekverbod beslist aangewezen is.

Moslima’s, wat ze ook op hun hoofd wensen te zetten, mogen ook eens woke zijn en een einde maken aan de culturele toe-eigening van de hoofddoek. Te vaak wordt dit debat gedomineerd door wie het minste hinder ondervindt van de heisa rond de hoofddoek: de man, van welke origine ook. Hij trekt ten strijde voor de belaagde moslima of de bedreigde westerse normen en waarden. Maar nooit zal hij begrijpen hoe het voelt te worden uitgesloten, nagewezen, uitgescholden of bespuwd. Louter omdat je die vierkante meter stof draagt of niet draagt.

Moslima’s of ex-moslima’s zijn ervaringsdeskundigen en dus zo’n beetje de enigen met recht van spreken. Zonder dat we in een hokje worden gestopt omdat buitenstaanders per se het debat ‘overzichtelijk’ willen maken, met etiketten erbovenop. Is het echt nodig om getalenteerde politica’s als Hafsa El-Bazioui op te voeren als ‘eerste gesluierde schepen’?