Voor ernstige relance blijft er geld

Hoofdeconoom Voka en auteur van 'Terug naar de feiten'

Ons geen zorgen maken over de oplopende overheidsschulden, of catastrofale gevolgen vrezen? Zoals vaak is de realiteit genuanceerder.

Onze overheidsfinanciën zijn er slecht aan toe. Dat was al zo voor corona en het is er door corona niet beter op geworden. Onze overheidsschuld klimt weer richting 120 procent van het bruto binnenlands product (bbp), en hoort daarmee tot de hoogste van Europa, weliswaar op respectabele afstand van Italië en Griekenland.

Een jarenlange budgettaire inspanning is onvermijdelijk, maar vandaag moet de focus liggen op het ondersteunen en versterken van onze economie.

Veel belangrijker is dat we ook aankijken tegen belangrijke budgettaire uitdagingen. Volgens de Europese Commissie blijft het structurele begrotingstekort (zonder de rentelasten) in België tegen 2022 hangen op 3,7 procent van het bbp. Van de vergelijkbare Europese landen doet alleen Spanje slechter.

Daar komt nog de vergrijzingsfactuur boven op. Die valt met 5 procent van het bbp in België op langere termijn zwaarder uit dan in de rest van Europa. Zo hebben de notoire Club Med-landen hun vergrijzingsfacturen veel beter op orde dan België. De combinatie van een hoge overheidsschuld, zware uitstaande facturen en een belastingdruk die vandaag al tot de Europese top behoort, illustreert de slechte toestand van onze overheidsfinanciën.

Onze overheidsfinanciën staan er slecht voor.

Toch blijft er financiële ruimte voor de overheid om de impact van deze crisis tegen te gaan. Dat niet doen heeft nefaste gevolgen voor ons economisch potentieel en zou de budgettaire toestand nog verder ondermijnen. Economische groei wordt een essentiële factor om de overheidsfinanciën weer op de rails te krijgen. Te weinig doen op dat vlak houdt vandaag grotere risico’s in voor onze overheid dan te veel doen.

Bedachtzaam

Niettemin moet de overheid bedachtzaam omspringen met de extra middelen die ze inzet. Die moeten gericht zijn op het beperken van de structurele schade door de crisis en/of op het versterken van ons groeipotentieel na de crisis. Voor koopkrachtcadeautjes of bijkomende lopende uitgaven is geen ruimte.

Na deze crisis wordt de terugkeer naar gezonde overheidsfinanciën sowieso een werk van lange adem. Het opvangen van de vergrijzingsfactuur via een ernstige pensioenhervorming en een grondige herziening van de financiering van de gezondheidszorg wordt een cruciale opdracht. Een jarenlange budgettaire inspanning is onvermijdelijk, maar vandaag moet de focus liggen op het ondersteunen en versterken van onze economie.   

Bart Van Craeynest

Hoofdeconoom Voka en auteur van Terug naar de feiten

Lees verder
Gesponsorde inhoud