<B>Commentaar over Belgische concurrentiekracht:</B> Symbooldossier

Het is niet de eerste keer dat de loonindexering ter discussie staat. Telkens wanneer de inflatie stijgt of de concurrentiekracht onder druk staat, gaan er stemmen op om het indexeringsmechanisme te wijzigen of zelfs af te schaffen.

Toch is de waarschuwing van de gouverneur zinvol. Quaden vestigt terecht de aandacht op de verslechtering van de concurrentiekracht. Als de lonen sneller stijgen dan in de buurlanden sneuvelen veel jobs. Onderhandelingen over de nominale lonen hebben als voordeel dat België zijn beleid meer afstemt op de buurlanden. Dat vermindert het risico op onaangename verrassingen. De metaalverwerking en de bouw- en voedingsnijverheid hebben reeds all-in loonakkoorden, en plukken daar de vruchten van.

Maar akkoorden over nominale lonen zijn geen wondermiddel. Bij een onverwachte daling van de inflatie doen zulke akkoorden de loonkosten meer stijgen dan het huidige indexeringsmechanisme. Voorts moeten de werknemers beseffen dat akkoorden over de nominale lonen de koopkracht kunnen doen dalen als de inflatie hoger uitvalt dan de afgesproken loonsverhoging. Het is verre van zeker dat ze dat zullen aanvaarden.

Het debat over de concurrentiekracht mag echter niet worden verengd tot een discussie over de loonindexering. Eigenlijk zou eerst de loonnorm op tafel moeten komen. De wet op de concurrentiekracht voorziet in een correctiemechanisme als de lonen ontsporen. Maar dat mechanisme wordt niet toegepast. Overigens gebruiken de sociale partners de lastenverlagingen van de regering om loonsverhogingen te financieren in plaats van afspraken te maken over meer werkgelegenheid.

Loonmatiging van de werknemers is noodzakelijk om onze concurrentiekracht te herstellen, maar het is niet voldoende. Ook de werkgevers moeten een grotere inspanning leveren. De Nationale Bank deelde mee dat ondernemingen steeds minder geld spenderen aan de opleiding van hun personeel. Permanente vorming is noodzakelijk om mensen langer aan het werk te houden.

Er is nog veel werk aan de winkel om de Belgische economie opnieuw aan de kop van het Europese peloton te brengen.

Wouter Vervenne