Brexit by corona

Vooral in het zuiden van Engeland is de situatie bijzonder snel uit de hand gelopen. Door een mutatie van het coronavirus dat besmettelijker is dan andere varianten blijven de besmettingscijfers exponentieel stijgen. Dat legt een zeer zware druk op de Britse ziekenhuizen. Volgens sommige berichten zijn negen op tien bedden inmiddels bezet.

Om die onhoudbare toestand te keren besliste de Britse premier Boris Johnson tot een derde lockdown in het zuiden van Engeland, inclusief Londen. Dat betekent dat het kerstfeest helemaal niet gevierd kan worden. De beslissing ontlokt veel woede omdat tot voor kort nog een feest in familiaal verband werd vooropgesteld.

Voor heel wat Europese landen is de nieuwe mutatie van het coronavirus onheilspellend nieuws. De tweede golf is nog nergens in Europa bedwongen en de schrik voor een zogenaamde derde golf zit er diep in. Heel wat landen hebben de afgelopen weken hun coronamaatregelen nog verstrengd.

Steeds meer Europese landen - waaronder België, Nederland, Italië, Frankrijk en Ierland - sluiten hun grenzen voor reizigers uit het Verenigd Koninkrijk onmiddellijk. Mogelijk volgt snel een algemene Europese maatregel. Dat lijkt ook het meest logische.

Dit virus heeft blijkbaar erg weinig nodig om zich te verspreiden en iedere bres in de verdediging wordt meegenomen. Een isolatie van het Verenigd Koninkrijk lijkt dan de beste optie. Al is dat moeilijk te voorspellen. De vraag is hoeveel van de uiterst besmettelijke mutant al aanwezig is in Europa.

Het afsluiten van de grenzen is eenvoudig omdat het Verenigd Koninkrijk nu eenmaal een eiland is. Er is altijd een vliegtuig, trein of boot nodig om over te steken. Europa neemt in dit geval best gezamenlijk een besluit. Het heeft weinig zin dat de landen aan de Noordzee alles op slot gooien maar dat het virus via achterpoortjes wordt binnengebracht.

Er is natuurlijk een probleem: het vrachtverkeer. De bevoorradingsketen wordt door een algemene sluiting van de Europese grenzen in de problemen gebracht. En die keten staat al onder zware druk door een nakende brexit. Nu al is er een algemene wedloop om nog zoveel mogelijk goederen in te slaan en dat leidt tot eindeloze files aan beide zijden van het Kanaal.

Het afsluiten van de grenzen verloopt ook gelijk met de eindonderhandelingen over de brexit. Het is aan te nemen dat men in Londen op dit moment andere prioriteiten heeft, maar de klok tikt ongenadig weg. Nu zondag om middernacht moest de horde genomen worden en de keuze tussen een akkoord of geen akkoord gemaakt zijn. Dat lijkt in de huidige omstandigheden moeilijk haalbaar.

Het coronavirus zorgt op dit moment voor een min of meer harde brexit, die niet eens gepland was. De complete, tijdelijke isolatie van het Verenigd Koninkrijk geeft ongewild een voorsmaakje van hoe een brexit zonder handelsdeal smaakt. En dat is zeker geen 'splendid isolation'.

In België werden vrijdag de maatregelen niet verstrengd, alleen moet de handhaving beter. Of dat houdbaar blijft, zal blijken uit de evolutie in de komende dagen. Maar de ontwikkeling in Engeland maakt op een pijnlijke wijze duidelijk dat dit virus bijzonder hardnekkig is. En dat we, ondanks de vaccins, nog een hele tijd moeten leven met beperkingen. Misschien is een 'beperkte' kerst uiteindelijk nog maar het minste van de problemen in deze pandemie.