Chinees vuurwerk

De beursgang van het Chinese e-commercebedrijf Alibaba, een van de grootste beursoperaties ooit, veroorzaakte vuurwerk op Wall Street. Het aandeel schoot bij de opening onmiddellijk 40 procent hoger, wat Alibaba in één klap in de top tien brengt van internetbedrijven met de hoogste beurswaarde. Google voert die rangschikking aan. Het is meteen ook een illustratie van de almaar grotere rol die China op de economische wereldscène opeist.

Toen IBM in 2004 zijn pc-afdeling verkocht aan de Chinese groep Lenovo, werd er nog meewarig gegrinnikt. Het was, zo bleek later, dat Chinese bedrijven klaar waren om buiten de grenzen van hun eigen land te treden. Van een veroveringstocht is nog geen sprake. Maar het Europese automerk Volvo is wel in handen van het Chinese Geely gekomen, waardoor het lot van de Volvo-fabriek in Gent en haar 4.500 werknemers in Chinese handen ligt. Het Chinese Huawei is uitgegroeid tot de grootste producent van telecominfrastructuur wereldwijd. Het levert bijvoorbeeld onderdelen voor het Belgacom-netwerk.

China is niet langer alleen maar de fabriek van de wereld, een rol die het enkele jaren heeft gespeeld. De ambities reiken verder. In 2013 klom China naar de eerste plek op de ranglijst van grootste handelsnaties. Dit jaar onttroont het wellicht de VS als de grootste economie ter wereld. De gedaanteverandering van China, in 1980 nog een onderontwikkelde landbouweconomie, in een tijdspanne van enkele decennia is indrukwekkend.

De grote kracht van China is zijn schaal: zijn omvangrijke grondgebied en zijn bevolking van 1,4 miljard mensen. Dat vertegenwoordigt een enorme markt. Daar ontlenen Chinese bedrijven als Alibaba hun sterke positie aan.

Maar er is niet alleen de schaal, er is ook de ondernemingszin die weer bloeit sinds China de principes van de vrije markt opnieuw aanvaardde. Chinese ondernemingen zijn geen grote voorlopers inzake technologische innovatie. Wat Alibaba doet, is afgekeken van een bedrijf als eBay. En voor zijn financiering moet het gaan aankloppen in de VS, omdat de kapitaalmarkt in China nog niet voldoende ontwikkeld is. Maar wat niet is, kan nog komen. De Chinese economie zit nog lang niet aan haar plafond.

De economische opmars van China betekent onvermijdelijk dat het zwaartepunt van de wereldeconomie verschuift, weg van de VS en Europa, naar Azië. Die veranderende economische machtsverhoudingen zullen op termijn gevolgen hebben voor de militaire en politieke krachtsverhoudingen op wereldvlak.