Commentaar. Voorbeeldfunctie

(tijd) Met tegenzin. Want Von Pierer, een van de meest gerespecteerde bedrijfsleiders in Duitsland, ontkent dat hij afwist van of betrokken was bij de omkooppraktijken om contracten binnen te halen en de betaling van smeergeld aan vakbondsleiders. Dat is aannemelijk. Een groot concern als Siemens is immers een huis met vele kamers. Maar het pleit hem niet vrij. Want in de betwiste periode was Von Pierer gedelegeerd bestuurder en in die hoedanigheid hoorde hij te weten wat sommigen van zijn ondergeschikten uitspookten. Dat is nu eenmaal een deel van de job.

Dat bij Siemens dergelijke wantoestanden mogelijk waren, wijst op tekortkomingen in de controlemechanismen en beslissingsprocedures en betekent dat Von Pierer zijn taak niet goed vervuld heeft. Punt uit. Na lang aarzelen aanvaardt hij daarvoor nu de verantwoordelijkheid, ook al heeft hij persoonlijk niets mispeuterd.

Hetzelfde kan niet worden gezegd van Paul Wolfowitz, de voorzitter van de Wereldbank. De positie van de Amerikaan, een beschermeling van president Bush, staat ter discussie omdat hij een loopje nam met de interne regels van de instelling door zijn vriendin promotie en opslag te geven waarop ze geen recht had. Een pekelzonde? Misschien. Maar bijzonder slecht voor de geloofwaardigheid van de man die van de strijd tegen de corruptie en voor goed bestuur een prioritair actiepunt van de Wereldbank heeft gemaakt. Voorlopig klampt hij zich nog vast aan zijn stoel. Maar zijn positie is onhoudbaar geworden, vooral omdat hij niet meer het vertrouwen geniet van een groot deel van het Wereldbank-personeel.

Ook de secretaris-generaal van de OESO, de Mexicaan Angel Gurria, ligt onder vuur. Het Britse weekblad The Economist beschuldigt hem van nepotisme bij benoemingen en van overdreven uitgaven voor de renovatie van zijn ambtswoning. Als die beschuldigingen terecht zijn, ondermijnt dat de autoriteit van de OESO in de aanpak van de corruptie.

Mensen in een positie als Wolfowitz of Gurria kunnen zich geen misstap veroorloven, want dat straalt af op de hele instelling die ze leiden. Hun gedrag moet onberispelijk zijn, ze moeten de hoogste morele normen hanteren.

Daarom dient men bij zulke topbenoemingen zorgvuldiger te werk te gaan. Het kan niet meer dat iemand zo'n benoeming krijgt als beloning. Er moet gewoon worden gekozen voor de meest geschikte kandidaat, iemand die de job als een ernstige opdracht ziet in plaats van als een geschenk. Het dient te gaan om rechtschapen mensen die sterk genoeg zijn om de verlokkingen te weerstaan die de uitoefening van macht en invloed met zich meebrengen. Ze moeten beseffen dat ze er zijn om de instelling te dienen, en niet andersom. Zulke mensen hebben een voorbeeldfunctie. Bijgevolg mag worden geëist dat ze hun functie voorbeeldig invullen.

Stefaan Michiels