Hardnekkig

De op juridisch los zand gebouwde constructie die de regering in 2011 in allerijl op poten zette om de Arco-coöperanten te vergoeden, is door de Europese Commissie onderuitgehaald. Het verdict is streng. Arco-coöperanten zijn geen spaarders maar aandeelhouders. De waarborgregeling is een vorm van ontoelaatbare staatssteun.

De beslissing is een blamage voor de Belgische regering die met de waarborg een politiek zwaar wegende belangengroep - de christelijke werknemersbeweging ACW - wilde bevoordelen ten koste van anderen, zonder daar overtuigende argumenten voor aan te dragen.

Maar de regering is niet van plan zich bij het Europese oordeel neer te leggen. ‘De beslissing vernietigt niet automatisch de staatswaarborg’, stelde Arco, de investeringsmaatschappij van het ACW, in een korte reactie, waarbij ze ook onmiddellijk doorverwees naar een mededeling van minister van Financiën Koen Geens (CD&V). Want er is niemand die haar belangen beter behartigt. Geens zelf kondigde aan de beslissing te zullen aanvechten bij het Europese Hof van Justitie - daarmee zit de zaak op de lange baan - en een alternatieve oplossing voor de Arco-spaarders te zullen uitwerken. Die hardnekkigheid verbaast. Is dit een dossier van het hoogste staatsbelang?

Omdat de Europese Commissie in haar strenge beslissing niet veel mogelijkheden heeft opengelaten, zal er inventiviteit nodig zijn om de Arco-coöperanten nog met overheidsgeld te kunnen vergoeden. Maar Belgen zijn plantrekkers. Onze politici ook. Dus is er aan mogelijke alternatieve oplossingen geen gebrek.

De staatsbank Belfius zou als vehikel ingeschakeld kunnen worden om de coöperanten te vergoeden, omdat die vroeger - toen ze nog geen staatsbank was - haar klanten zou hebben misleid over de risico’s van de coöperatieve Arco- aandelen. Een ander voorstel is de meerwaarde die de staat over enkele jaren misschien kan realiseren op de verkoop van Belfius Bank te reserveren voor de Arco-coöperanten en de andere voormalige Dexia-aandeelhouders. In deze twee scenario’s is het telkens weer de overheid - de belastingbetalers dus - die voor de schadevergoeding opdraait.

Maar waarom deze ommetjes? Er ligt ook een voorstel op tafel waarbij de overheid de Arco-coöperanten rechtstreeks schadeloos stelt, zonder veel poespas. Met welk argument? Met het argument dat de regering het vertrouwen van de Arco-coöperanten heeft beschaamd door een kaduke waarborgregeling op poten te zetten, en dat ze daarom recht hebben op een schadevergoeding. Dat de regering op basis van deze redenering uit eigen beweging een schadevergoeding van 1,3 miljard euro zou uitkeren aan een groep beleggers is toch wel heel bizar. Surrealistisch zelfs. Zijn er in België geen noden die dringender gelenigd moeten worden?

‘De middenstand regeert het land’, luidt een vaak gebezigd gezegde. De Arco-historie bewijst dat dat niet klopt. Het is een andere belangengroep die de wetten dicteert.