Ver-Amazon-isering

Voor wie er nog aan twijfelde: het gaat loeiend hard in medialand. De overname van The Washington Post, zowat de meest statige dame onder de Amerikaanse kranten, door Jeff Bezos van Amazon bewijst dat nog maar eens.

Het plaatje is bekend: uitgevers staan onder druk door de omschakeling van papieren naar digitale nieuwsconsumptie. De appetijt van lezers om te betalen voor ‘inhoud’ via het net is nog altijd niet groot. Een hele generatie is opgegroeid met het idee dat nieuws overal, altijd en in elke vorm gratis raadpleegbaar moet zijn. Bovendien moeten klassieke media een steeds groter deel van de advertentiekoek afstaan aan nieuwe spelers als Google of Facebook.

Het icoon Newsweek bestond al niet meer op papier, kleinere krantentitels in de VS verdwijnen, Financial Times Deutschland deed de boeken dicht, en wereldwijd zijn fusies en banenverlies te zien bij uitgevers. In eigen land zitten meerdere magazines in slechte papieren en schudt de aangekondigde fusie van de krantenuitgevers Corelio en Concentra het landschap door elkaar. En nu komt The Washington Post in handen van Amazon-baas Bezos. Een persoonlijk speeltje - gevaarlijk - of betalende krantenjournalistiek - interessanter - als deel van een groter e-commerceverhaal?

Waarom is de deal zo opmerkelijk? Ten eerste is dit geen gewone overname, maar een paradigmashift. Een Amerikaans monument van 136 jaar, niet eens zo noodlijdend, wordt verkocht aan een ‘nieuwe’ internetondernemer voor amper 250 miljoen dollar. Bezos heeft dankzij de onlineverkoper Amazon zijn persoonlijke vermogen in enkele jaren tijd opgedreven naar ruwweg 25 miljard dollar. Ter vergelijking: de start-upfotodienst Instagram werd onlangs, met 13 werknemers, verkocht voor 1 miljard dollar. ‘Oude media’ worden voorbijgehold in waarde, doodgeknepen of overgenomen door nieuwe technologiebedrijven.

Ten tweede gaat dit niet over één krant, maar over hoe onze distributie, onze manier van consumeren fundamenteel verandert. Dat gold voor de onlineverkoop van boeken, en het geldt ook voor nieuws. En ondertussen voor onnoembaar veel andere artikelen: muziek, reizen, farma, kledij en schoenen, b-to-b-goederen, ... Welke onderneming staat nog buiten die ver-Amazon-isering?

Bezos is groot geworden omdat hij zijn klant kende en hem een gepersonaliseerd aanbod gaf. Als een digitale lezer veel artikels raadpleegt over pakweg binnenlandse politiek en de vastgoedsector, waarom zou je hem dan geen ‘soortgelijke artikels’ aanraden? En een digitale krant helemaal op maat, gevoed mét de kwaliteitsjournalistiek van The Washington Post, gedistribueerd op alle mogelijke e-commerceplatformen, daar zit toch muziek in?

In alle bestuurskamers van ‘traditionele uitgevers’ leeft de vraag hoe ze dit digitale tijdperk ‘overleven’. Er is maar één antwoord: de digitale vlucht vooruit nemen en inzetten op innovatieve (digitale) diensten. Als aanvulling of ter vervanging van papier, dat zal de lezer uiteindelijk zelf bepalen. Titels als The Economist bewijzen dat het kan. Mét unieke ‘content’ en echte kwaliteitsjournalistiek in plaats van makkelijk knip- en plakwerk. Doen ze dat niet, dan doen de Bezos’en van deze wereld het wel even snel in hun plaats.