Waarom staken?

Het is weer zover. De vakbonden leggen maandag Brussel, Vlaams-Brabant en Waals-Brabant plat, zonder zich iets aan te trekken van het recht op werken. De vakbonden zullen het ongetwijfeld een overwinning opeisen als het land stil komt te staan.

Maar stilaan mag de vraag ook eens gesteld worden waarom de bonden deze uitputtingsslag zijn begonnen, en misschien zelfs voortzetten in het nieuwe jaar.

Sociale horror, zo noemde ACV-topman Marc Leemans het regeringsbeleid. De maatregelen van de regering-Michel doen inderdaad pijn, maar met een overheidsschuld die is opgelopen tot ruim 105 procent van het bruto binnenlands product zou het moreel misdadig zijn om daar niets aan te doen. De factuur doorschuiven naar de jongere generaties, dreigt heel ons sociaal model - dat gebaseerd is op welvaartscreatie en solidariteit - op de helling te plaatsen. En dat kan toch niet de bedoeling zijn?

Dat kan het dus niet zijn, waarom de vakbonden staken. De vakbonden zelf beweren dat ze vooral actie voeren omdat de centrumrechtse regering de koopkracht van de kleine man ondermijnt met de indexsprong. Maar ook daar kunnen vragen bij gesteld worden. Open VLD-voorzitster Gwendolyn Rutten merkte zondag fijntjes op dat we vanaf volgend jaar netto meer op ons loonbriefje zullen hebben staan. Door de forfaitaire beroepskosten op te trekken, heeft de regering er uitdrukkelijk voor geopteerd om de koopkracht te vrijwaren.

Dus, dat kan het ook niet zijn. Nee, zeggen de bonden, het is de manier waarop de regering-Michel de inspanningen  verdeelt. De vermogenden worden ontzien, luidt de kritiek. Vandaar dat de bonden pleiten voor een vermogenswinstbelasting. De liberale vakbond zou zelfs de stakingen willen afblazen, als er zo'n 'rijkentaks' komt.

Maar is dat niet wat makkelijk, zeggen dat de rijken de crisis moeten betalen? Uit internationale lijstjes blijkt dat vermogen in ons land al redelijk zwaar wordt belast. En wie dreigt daarvan de dupe te worden? De hardwerkende Belg die zijn huisje of appartement met veel noeste arbeid heeft gekocht? Want een vermogenswinstbelasting die meer wil zijn dan een symbool, zal een of andere (meerwaarde)belasting op vastgoed zijn.

Het heeft er steeds meer van weg dat de vakbonden een politieke krachtmeting zijn aangegaan met de centrumrechtse regering-Michel. Dat lijkt de echte reden voor de stakingsgolf die over het land rolt. En dat dreigt zich uiteindelijk tegen de bonden te keren. Want heel wat mensen beseffen dat de tering naar de nering moet worden gezet, willen we onze welvaart kunnen vasthouden voor onze kinderen.

En dat is misschien wel de paradox van deze hete herfst: hoe groter het succes van de stakingen, hoe meer mensen wordt belet om aan het werk te gaan, hoe meer mensen zich daaraan gaan ergeren, hoe meer mensen het recht op werk zullen opeisen, en hoe kleiner de steun voor de vakbonden.