Bordeaux niet enthousiast over wijnfutures

Begin dit jaar leek het project nochtans een stille dood te sterven. Parijs kondigde de ontwikkeling van het contract reeds in oktober 2000 aan, en mikte op een lancering "in het voorjaar van 2001". Dat was echter buiten de vijandigheid van Bordeaux ' wijnbouwers zelf en de grote handelshuizen in dure Bordeaux-wijn gerekend.

Het Parijse Palais Brogniard moest in vergelijking met de oorspronkelijke plannen flink water in de wijn doen. Zo was het initieel de bedoeling de wijnfuture even gemakkelijk toegankelijk te maken voor particuliere beleggers als pakweg een optie op de CAC40-beursindex.

De beurs ging onder druk van wijnbouwers en handelshuizen overstag, en legt in haar persbericht over Winefex wel erg duidelijk de nadruk op "professionelen". Initieel voorzag de beurs een notering in loten van één kistje van 12 flessen, maar dat werd omgezet in minder democratische loten van vijf kistjes.

In de persmededeling rond de lancering van Winefex laat Euronext Parijs verstaan dat de plooien intussen zijn gladgestreken. De beurs trok vier maanden uit om de wijnbouwers en de Bordeaux-groothandelaars vertrouwd te maken met de werking van de termijnmarkt in het algemeen en Winefex in het bijzonder.

"De bedoeling is wijnhandelaars en -liefhebbers een instrument aan te bieden om zich in te dekken tegen de grote prijsschommelingen van de dure Bordeaux-wijnen", meldt Parijs. De beurs wijst daarbij naar de erg hoge volatiliteit van de millésime 2000 van de dure rode Bordeaux-wijnen. Een bekend voorbeeld is Château Cheval Blanc, de prestigieuze wijngaard van de Belgische financier Albert Frère.

Een fles Cheval Blanc van het millésime 2000 kost nu reeds 3.500 Franse frank (534 euro), een wereld van verschil in vergelijking met 500 Franse frank (76 euro) waarmee de primeur van de millésime 1999 van eigenaar verwisselde.

Het risico is reëel dat de prijs van de dure Bordeaux, na die steile klim, zoals in 1998 even snel keldert. De prijs van een goede bordeauxwijn hangt immers niet alleen af van de kwaliteit van een bepaald jaar, maar bijna evenzeer van de toestand van de wereldeconomie.

Een peperdure Bordeaux is immers een luxeobject par excellence. Een frappant voorbeeld is het in de Britse pers breed uitgesmeerde schandaal rond de "Petrus Six". De Petrus Six zijn zes bankiers van City-zakenbank Barclays Capital die bij een avondje doorzakken in het Petrus Restaurant niet op een frank keken.

De zes overgoten hun maaltijd met drie flessen Château Petrus uit de jaren '40 ('45, '46 en '47), een fles sauternes van Château d'Yquem uit 1900 (!) en een fles witte Bourgondië Montrachet uit 1982. De rekening: 44.007 pond, waarvan 33.300 pond voor de drie flessen Petrus. Zei iemand decadent?

Bij een langdurig kwakkelende economie zullen dergelijke excessen schaarser worden, met een mogelijke inzinking van de prijzen als gevolg. Bijgevolg is het logisch dat Jean-François Théodore, topman van Euronext Parijs, zich een tijdje geleden sterk maakte dat er vanuit de wijnindustrie een grote vraag naar de wijnfuture bestaat als indekking.

De eerste reactie van die wijnindustrie was evenwel negatief. "We zijn geen vragende partij. De wijnindustrie werkte tot nog toe uitstekend zonder dit instrument, dat niets te maken heeft met onze activiteit", zei Francis Cruse, directeur van de Union des Maisons de Bordeaux, de vereniging van handelshuizen in Bordeaux-wijnen aan persbureau Reuters.

Cruse bestempelt Winefex als "overbodig en nefast", en vreest een "ongunstige invloed" van de termijnmarkt op de fysieke markt op de Place de Bordeaux. "Op die virtuele markt is het doel niet wijn kopen, maar op de beurs spelen", vaart Cruse uit. "Een grand cru is geen grondstof maar een imago, een luxe die je koopt om op te drinken."

Eenzelfde teneur bij Xavier Carreur, voorzitter van de Fédération des Grand Vins de Bordeaux die alle wijnbouwers uit de regio groepeert. Hij vreest dat de termijnmarkt het einde zou kunnen betekenen van de specifieke prijszetting van Bordeaux-wijnen, die het resultaat is van het even versnipperd als gesloten netwerk van handelshuizen en wijnbouwers.

Voor de particuliere beleggers is Winefex niet alleen relatief duur, maar ook ingewikkeld. Onderliggende waarde van het termijncontract zijn vijf kistjes van telkens 12 flessen. Het contract is gebaseerd op 141 topwijnen en omvat zowat alle bekende wijngaarden uit de Saint-Estèphe, Pauillac, Saint-Julien, Margaux, Haut-Médoc, Graves en Saint-Emillion. Eerste vervaldata zijn november 2002 en november 2003, het moment waarop de effectieve levering gebeurt van de primeurs voor de millésimes van respectievelijk 2000 en 2001.

De Winefex is onderverdeeld in drie groepen. De eerste omvat rode Bordeaux-wijnen waarvan de prijs van de primeurwijn bij de vorige twee millésimes minstens 30 euro per fles bedroeg, en vormt de noteringsbasis van het contract. Groepen 2 en 3 hebben betrekking op flessen van respectievelijk 15 à 30 euro en 7,5 à 15 euro.

De verkoper heeft op de eindvervaldag de keuze tussen een afwikkeling in cash, maar dan wel verhoogd met een premie van 5 procent, of de effectieve levering van de wijn. Stel dat Euronext Parijs de afwikkelingskoers op 2.300 euro vastpint, wat zou overeenstemmen met gemiddeld 38,33 euro per fles Bordeaux. Het meest voor de hand liggend is dan een levering van vijf door de verkoper geselecteerde kistjes uit groep 1. Bij levering van vijf kistjes uit groep 2 geldt een décote van 50 procent, en ontvangt de verkoper bijgevolg 1.150 euro. Gaat het om kistjes uit groep 3, dan bedraagt de décote 75 procent en het ontvangen bedrag 575 euro.

KVS